۲۸ تیر
#اسناد
بازخوانی قطعی برق در دههی ۵۰
قطع برق؛ از ناکارآمدی دولت تا مبارزهی انقلابی
در دوران رژیم پهلوی قطعی برق ناشی از ناکارآمدی دولت و عدم تعهد طرفهای خارجی، کمکم شکل مبارزهی انقلابی به خود میگیرد و کارکنان وزارت نیرو در مخالفت با رژیم و در همراهی با مردم انقلابی قطعی برق را به یک حرکت سیاسی تبدیل میکنند. حاکمیت برای جلوگیری از اعتراضهای کارکنان وزارت نیرو و همراهی آنها با مردم انقلابی، نیروهای دستنشاندهی خود را وارد سیستم میکند تا خرابکاریهای بزرگی انجام دهند و این خرابکاریها را به گردن نیروهای انقلابی و مردمی بیندازند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002N8
۱۲:۱۲
#گفتوگو
به مناسبت سالروز پذیرش قطعنامه ۵۹۸ در گفت و گو با محمد درودیان؛
چرا بعضیها دنبال نظریهی خیانت دربارهی پذیرش قطعنامه هستند؟/ نوارهای ضبط شده از جلسات فرماندهی در جنگ هنوز منتشر نشده است
وقتی تهاجمات ارتش عراق در فروردین سال ۱۳۶۷ آغاز شد و مناطق تصرفشده در شش سال، در فاصلهی چهار ماه بازپس گرفته شد، این جهان ذهنی در هم ریخت و مردم غافلگیر شدند. آگاهی جمعی و جهان ذهنی برای بازسازی نیاز به زمان داشت. جامعه وقتی در برابر یک وضعیتی غافلگیر میشود، بخشی از ذهنیتش به این سو میرود که چرا این طور شد. بخشی میرود به سمت اینکه ما پیروزیم و بخشی هم میرود به سمت خیانت و توطئههای پیچیده. وقتی که مسئلهی جنگ به عنوان مسئلهی استراتژیک در جامعه ادراک نشده باشد، پناه میبرند به مباحث پیچیده و استفاده از موضوع خیانت.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002ND
۱۵:۵۷
#چندرسانهای
انتشار برای نخستینبار
خاطرهی منتشر نشده از سیدجواد حجازی
مرحوم سید جواد حجازی از فعالان فرهنگی و سیاسی همدان و از یاران شهید آیتالله مدنی در روزهای اخیر دار فانی را وداع گفت. مرحوم حجازی در دوران حیات بخشی از خاطرات خود را در گنجینه تاریخ شفاهی مرکز اسناد انقلاب اسلامی به ثبت و ضبط رسانده است. در ادامه خاطره مرحوم حجازی از دیدارش با امام خمینی از نظر میگذرد.
@irdc_ir
@irdc_ir
۱۶:۵۶
۲۹ تیر
#مقالات
جنگ سرد و اهمیت افغانستان در سیاست خارجی محمدرضا پهلوی
در سال ۱۳۵۲/۱۹۷۳، محمد داوود خان، پسرعمو و داماد محمدظاهرشاه، پادشاه وقت افغانستان، با انجام یک کودتای بدون خونریزی، قدرت را در این کشور به دست گرفت. این رویداد که به عنوان «کودتای ۲۶ سرطان» شناخته میشود، نقطهی عطفی در تاریخ افغانستان بود. با روی کار آمدن داوود خان و تغییرات ایدئولوژیک و سیاستهای داخلی او، محمدرضا پهلوی ناچار به تعدیل و تغییر سیاستهای خود در قبال افغانستان شد.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NB
۱۳:۴۱
۳۰ تیر
#مقالات
نگاهی به جبههی ملی دوم؛ از آغاز تا انحلال
تأسیس جبههی ملی دوم را باید متأثر از فضای باز سیاسی ایجاد شده به دست حکومت، آغاز مبارزات پارلمانی و شرایط نابسامان اقتصادی ایران در اواخر دههی۳۰ دانست. تحتتأثیر این فضا شخصیتهای ملی و مذهبی با تحلیل شرایط سیاسی- اجتماعی داخلی و اوضاع جهانی زمینه را برای تجدید فعالیت جبههی ملی مناسب دیده و به سازماندهی مجدد آن پرداختند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NF
۱۲:۲۸
۳۱ تیر
#خاطرات
چرا ریشهری پروندهی مهدی هاشمی را به هیئت تحقیق و تفحص مجلس نداد؟
پس از دستگیری سید مهدی هاشمی برادر داماد آیتالله منتظری، نمایندگان وقت مجلس شورای اسلامی به تحقیق و تفحص از پروندهی او رأی میدهند و در همین راستا، از ریشهری که وزیر اطلاعات بود، میخواهند پروندهی مهدی هاشمی را برایشان ارسال کند. علاوه بر پروندهی مهدی هاشمی، خواستار پروندهی مظفر بقایی نیز میشوند. ریشهری اما از ارسال این پروندهها به کمیتهی تحقیق و تفحص مجلس جلوگیری میکند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002Lg
۱۳:۴۰
۱ مرداد
۱۲:۳۰
قیام ملی سیام تیرماه ۱۳۳۱ و نقش عشایر جنوب در آن
#دیدگاه | #میرحامد_اکبری
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NH
#دیدگاه | #میرحامد_اکبری
۱۲:۳۰
#مقالات
چالش دولت و مجلس بعد از انتخابات ریاست جمهوری اول
چرا بنیصدر سیداحمد خمینی را برای نخست وزیری پیشنهاد داد؟
بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۵۸ که به انتخاب ابوالحسن بنیصدر منتهی شد، مسئلهی اصلی تشکیل کابینه و انتخاب نخستوزیر بود. در نزاع بین مجلس و ریاست جمهوری نامهای از بنیصدر خطاب به رهبر کبیر انقلاب اسلامی منتشر شد که در آن رئیسجمهور وقت از امام درخواست کرده بود که با نخست وزیری سید احمد خمینی موافقت کند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NI
۱۵:۲۸
۲ مرداد
#مقالات
به بهانهی سالروز اعتراف شاه در به رسمیت شناختن اسرائیل؛
بازتابهای خارجی به رسمیت شناختن اسرائیل توسط رژیم پهلوی
با وجود مخالفت ایران با تقسیم کشور فلسطین و تشکیل دولت اسرائیل، رژیم پهلوی در دولت محمد ساعد مراغهای در اسفند ۱۳۲۸، شناسایی دوفاکتوی اسرائیل را اعلام کرد. این اقدام دولت ایران با واکنشهایی در داخل و خارج مواجه شد. در داخل با توجه به اینکه این شناسایی همزمان با تعطیلات نوروز ۱۳۲۹ در ایران بود و از طرفی رهبر جبههی مخالفان استعمار یعنی آیتالله کاشانی در تبعید به سر میبرد، مخالفت چندانی به همراه نداشت؛ تنها بعد از پایان تعطیلات و شروع جلسات مجلس دورهی شانزدهم شورای ملی، برخی از نمایندگان مجلس، مخالفت خود را با این اقدام دولت اعلام کردند. در بعد خارجی نیز کشورهای عربی، با دولت ایران به مخالفت برخاستند و در این میان واکنش کشور مصر بیشتر بود و منجر به تیرگی روابط شد.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NJ
۷:۲۶
#خاطرات
روایت ناطق نوری از بحث و جدل سیاسی در زندان قصر؛
مگر به هرکسی میشود گفت آیتالله؟!
حجتالاسلام علیاکبر ناطق نوری پیش از انقلاب اسلامی توسط ساواک دستگیر شده و به بند شمارهی ۴ زندان قصر منتقل میشود؛ اما با توجه به افرادی که در زندان قصر بودند، نه تنها از این اتفاق ناراحت نشد بلکه میبیند «چه جای خوبی است؛ همه جمع هستند.»
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NN
۱۵:۰۶
#اسناد
به مناسبت سالروز درگذشت احمد شاملو
ماجرای حضور شاملو و ابتهاج در کاخ جوانان+اسناد
کاخ جوانان، جلساتی با حضور هنرمندان کشور برگزار میکرد، در مرداد ۱۳۴۶، برای برگزاری جلسات ادبی از احمد شاملو، هوشنگ ابتهاج و سیاوش کسرایی دعوت به عمل آمد. حضور این شعرا، که پیشینهی حضور و عضویت در حزب توده را داشتند، حساسیتهایی برای مقامات بالاتر برانگیخت و غلامرضا نیکپی، رئیس هیئت مدیره، مجبور به پاسخگویی شد.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NO
۱۶:۳۲
۳ مرداد
#مقالات
در پی اعلام دکترین امنیتی آمریکا در ۲ مرداد ۱۳۴۸
پهلوی چگونه بازی "ژاندارمشدن" را خورد؟
پس از ترور کندی و ناتمام ماندن دولت او، در سال ۱۳۴۸ش، ریچارد نیکسون بهعنوان رئیسجمهور جمهوریخواه آمریکا بر کرسی کاخ سفید تکیه زد. دکترین نیکسون که به دکترین گوآم نیز شهرت دارد، بر عدم درگیر کردن بیشتر آمریکا در منازعات بینالمللی استوار بود و سعی بر آن داشت تا در هر منطقهای متحدی برای خود به دست آورد و از طریق حمایت و تقویت این متحد، بخشی از وظیفهی حفظ امنیت آن منطقه را به این متحد واگذار کند که برخی از اندیشمندان برای توصیف این متحد از اصطلاح «پلیس منطقه» یا «ژاندارم منطقه» یاد میکنند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NQ
۱۴:۱۸
#مقالات
به بهانهی تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ به دست دولت آلمان
مرکز اسلامی هامبورگ، از آغاز تا تعطیلی + اینفوگرافی
در سال ۱۳۳۲، گروهی از ايرانيان مقيم هامبورگ در یک گردهمايی پيشنهاد تأسيس مسجدی را برای عبادت و برگزاری جلسات دينی مسلمانان، با مرحوم آيتالله بروجردی، مرجع تقليد شيعيان، مطرح كردند. ايشان در نامهای ضمن موافقت با اجرای اين طرح، مبلغ ۱۰ هزار تومان (معادل شش هزار مارک) را برای انجام اين كار كمک كردند. همزمان با اين اقدام، گروهی از بازرگانان تهران نيز مسئوليت جمعآوری كمکهای مالی برای احداث مسجد هامبورگ را برعهده گرفتند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NT
۱۵:۵۹
۴ مرداد
#خاطرات
به روایت رسول منتجبنیا
چرا شهید رجایی در جمع مهندسان و کارگران یک کارخانه سخنرانی نکرد؟
منتجبنیا در کتاب خاطراتش که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، با اشاره به درگیری و اختلاف میان بنی صدر و حزب جمهوری اسلامی، روایتی از سفر شهید رجایی به دزفول نقل کرده است.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NM
۱۲:۰۲
#مقالات
فرازوفرودهای مناسبات مرکز اسلامی هامبورگ و دولت آلمان
مرکز اسلامی هامبورگ، با هدف ایجاد نهادی برای تجمع و انجام فرائض دینی مسلمانان در آلمان غربی در اواخر مرجعیت آیتالله بروجردی، بنا گردید. علاوه بر کارکرد مذهبی برای مسلمانان، این مرکز با برقراری ارتباط و تماس با سایر ادیان، به گونهای منادی اسلام مدارایی در دل اروپا شد.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NV
۱۵:۲۰
۵ مرداد
#مقالات
سیاستهای فرهنگی رژیم پهلوی
قرآن آریامهری با وام بانکی
شاه قرآنی چاپ کرده بود به نام قرآن آریامهر و هر مجلد آن را ۲۰۰ تومان می فروخت. بانک عمران فروش آن را تعهد کرده بود. هرکسی که وام میگرفت قیمت قرآن را از مبلغ وام کم میکردند و قرآن را به او میدادند. مثلاً قیمت ۲۰۰ تومان را از وام ۵۰۰۰ تومانی کم میکردند. گاهی به یک نفر که وام می گرفت، دو قرآن میفروختند.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NR
۱۷:۲۷
انتشار برای نخستینبار
اسناد ساواک دربارهی احمد شاملو چه میگوید؟
یکی از هنرمندانی که ساواک و دربار پهلوی روی او حساسیت زیادی داشت و بر اساس اسناد موجود، سالهای طولانی تحت نظارت سازمان امنیت قرار داشت، احمد شاملو بود. او به دلیل حساسیتهای ساواک و عدم ارتباطگیری با افراد، ناگزیر بود بعد از ساعت اداری در محل کارش، فرهنگستان ایران، حاضر شود. با این وجود، ساواک در تلاش بود چهرههای ملی را با نزدیککردن به دربار بدنام سازد و وجههی ملی آنان را زیر سؤال ببرد.
اینجا بخوانید:https://irdc.ir/0002NP
۱۸:۳۰