عکس پروفایل مرکز طبع و نشر قرآن کریمم

مرکز طبع و نشر قرآن کریم

۱,۰۰۴عضو
عکس پروفایل مرکز طبع و نشر قرآن کریمم
۱هزار عضو

مرکز طبع و نشر قرآن کریم

مرکز تخصصی نگارش و علامت گذاری قرآن کریمارتباط با ادمین کانال:@moshaf_admin

۲۱ مهر

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #شرح_تفسیری_آیه
undefined اؘللهُ يَستَهزِئُ بِهِم وَيَمُدُّهُم فی طُغيانِهِم يَعمَهونَ (بقره/15)(اما این) خداست که (با از کار انداختن درک و فهمشان) آنان را مسخره می‌کند و در حالی که سرگردان‌اند، درطغیانشان غوطه‌ور می‌کند.
undefined در معناى اينكه خدا منافقان را مسخره می‌کند، وجوه زیر گفته شده است:
undefined 1- خداوند به آنان نعمت می‌دهد و آنها تصور می‌كنند كه اين نعمت، پاداش رفتار و كردار صحيح آنان است در حالى كه فقط به‌ اين منظور، خدا به آنان نعمت می‌دهد كه همچنان در عمل زشت و گناه خود بمانند و ادامه دهند و در نتيجه به عذاب و بدبختى كه نتيجه عمل خودشان است گرفتار شوند و از اين جهت به اين نعمت دادن، #استهزا گفته شده است كه ظاهر آن، نعمت و نيكى است ولى در واقع، كشاندن آنان است به هلاكت و عذابى كه با اعمال زشت خود مستحق آن شده بودند.
undefined 2- باتوجه به اینکه منافقان در دنیا اظهار ايمان می‌كردند خداوند آنان را از نظر احكام شرعى مانند ارث، نكاح، دفن و احكام مشابه آنها در رديف مسلمانان قرار داده است ولى به‌علت نفاق و كفر درونى در آخرت مانند كفار، عذابشان خواهد كرد و اين دو نوع روش در دنيا و آخرت به‌منزله استهزاء آنان است.
undefined 3- كيفرهاى الهى، متناسب با گناهان است؛ چون آنها مؤمنان را مسخره می‌کردند (اِنَّما نَحنُ مُستَهزِءونَ) خدا نیز آنان را مسخره خواهد کرد (اؘللهُ يَستَهزِئُ بِهِم)؛ مانند تكبّر داشتن در مقابل شخص متكبّر.
undefined منابع: مجمع‌البیان، ج1، ص141؛ قرآن حکیم (خلاصه مجمع‌البیان)، ص3؛ تفسیر نور، ج1، ص63

undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۳

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/15)
undefined «یَستَهزِئُ»:یکی از حروفی که در خط قرآن، #گاهی ناخواناست حرف «یاء» است و یکی از مواضعی که حرف یاء، ناخوانا می‌شود هنگامی است که در زیر همزه (رأس‌العین) به‌عنوان پایه قرار می‌گیرد. البته گاهی این حرف یاء، به شکل دندانۀ بدون نقطه نیز در این موقعیت قرار می‌گیرد (ىـ) که در مطالب آتی دربارهٔ آن خواهیم گفت.
undefinedاما چرا یاء؟ ... دلیل انتخاب این حرف برای پایۀ همزه چیست و چرا الف یا واو برای پایۀ همزه انتخاب نشده‌اند؟
undefined بر اساس آنچه در منابع رسم‌المصحف در خصوص «یَستَهزِئُ» و کلماتی نظیر آن آمده است؛ هنگامی‌که کلمه به همزه ختم شود و حرکت حرف قبل از آن، یکی از حرکات کوتاه باشد، پایۀ همزه، یکی از حروف ناخوانا (و ، ا ، ی) متناسب با حرکت حرف قبل از همزه (نه حرکت خودِ همزه)، نوشته می‌شود، یعنی:✓ اگر حرکت حرف قبل از همزه، #ضمه باشد حرف #واو✓ اگر #فتحه باشد حرف #الف ،✓ اگر #کسره باشد حرف #یاء ،به‌عنوان پایۀ همزه نگاشته می‌شود. البته این قاعده برای برخی لغات، نکات دیگری هم دارد که در مطالب بعدی در مواجهه با آن کلمات توضیح داده خواهد شد.
🟥 به پایۀ همزه و حرکت قبل از آن در کلمات زیر توجه فرمایید:«بَدَأَ» «سَبَإٍ»: با پایهٔ الف به دلیل #فتحه قبل از همزه«اللُّؤلُؤُ»: با پایهٔ واو به دلیل #ضمه قبل از همزه«قُرِئَ»: با پایهٔ یاء به دلیل #کسره قبل از همزه
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۳

۲۲ مهر

thumnail
undefined یکشنبه 22 مهر 1403
undefined يَكادُ البَرقُ يَخطَفُ اَبصارَهُم كُلَّمآ اَضآءَ لَهُم مَشَوا فيهِ وَاِذآ اَظلَمَ عَلَيهِم قاموا وَلَو شآءَ اللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَاَبصارِهِم اِنَّ اللهَ عَلیٰ كُلِّ شَیءٍ قَديرٌ (بقره/20)
undefined فهرست نکات:
undefined معرفی نسخهundefined نکات لغوی-ادبیundefined اشاره رواییundefined شرح تفسیریundefined نکات نگارشی و علامت‌گذاری

۳:۳۰

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه بیستم سوره مبارکه بقره)
undefined ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، بعدازظهر روز دوشنبه، دوم آذر 1394 هجری شمسی مصادف با 22 نوامبر 2015 میلادی، با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار و چاپ نفیسی از یک قرآن تاریخی را به ایشان اهدا کرد.undefined مصحف اهدایی، در ۹۷ برگ، به خط #حجازی نوشته شده است. این مصحف که از چند نسخه پراکنده در شهرهای سن‌پترزبورگ، کته‌لنگر، بخارا و تاشکند گردآوری شده است، حدود نیمی از آیات قرآن را پوشش می‌دهد.مصحف مزبور در طول تاریخ به‌عنوان یکی از مصاحف عثمان شناخته می‌شده است. نتایج آزمایشات رادیوکربن، این نسخه را با اطمینان 65.4 درصد، متعلق به سال‌های 158 تا 385 هجری می‌داند.همچنین مطالعات خط‌شناسیِ انجام‌شده بر روی این نسخه، تاریخ نگارش آن را به اواخر قرن دوم هجری می‌رساند که تا حدی با آزمایشات رادیوکربن، همخوانی دارد.
undefined مصحف #سن_پترزبورگ در طول تاریخ، دست‌کم دو یا سه بار بازخوانی و ویرایش شده است. کلمات مصحف سن‌پترزبورگ در مقایسه با قواعد رسم‌الخطی که شیخین (ابوعمرو عثمان بن سعید دانی و ابو داود سلیمان بن نجاح) در دو کتاب «#المقنع» و «#مختصر_التبیین» بیان کرده‌اند، به چهار دسته کلی تقسیم می‌شود:✓ ۱- کلماتی که با نقل‌های شیخین همخوانی دارد: 55%✓ ۲- کلماتی که تنها با نقل‌های ابوعمرو همخوانی دارد: 1.5%✓ ۳- کلماتی که تنها با نقل‌های ابو داود همخوانی دارد: 13.5%✓ ۴- کلماتی که با نقل‌های شیخین همخوانی ندارد 30%
undefined مصحف سن‌پترزبورگ از حیث قرائات، مانند اکثر مصاحف قرآنی کهن، طبق یک قرائت خاص نوشته نشده است؛ با این حال، این مصحف در میان قرّاء مناطق مختلف اسلامی، بیشترین مطابقت را با قرائت قاریان مدینه (نافع و ابوجعفر) و سپس شام (ابن‌عامر) دارد.
undefined عدّ به‌کاررفته در این مصحف، به‌طور کامل، بر اساس هیچ‌یک از مذاهب عدد مشهور نیست، هر سوره‌ای با یک یا چند مذهب همخوانی دارد و در برخی موارد نیز با هیچ کدام از آنها تطابق ندارد.undefined جهت مطالعه بیشتر ویژگی‌های این نسخه می‌توانید به کتاب «ویژگی‌های مصحف اهدایی رئیس جمهور روسیه به رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران» چاپ مرکز طبع و نشر قرآن کریم مراجعه فرمایید.
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۲

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_لغوی_ادبی (بقره/20)
يَكادُ: نزديک است (از افعال مقاربه)
يَخطَفُ: به‌سرعت بگيرد، برُبايد
كُلَّما: هر وقت
اَضآءَ: [برق] نورافشانی کند يا [برق] روشن کند [راه را].
فيهِ:✓ در آن [برق]: در صورتی که «اَضاء» را لازم بدانيم.✓ در آن [راه]: در صورتی که «اَضاء» را متعدی بدانیم و مفعول -يعنی طريق- را محذوف در نظر بگیریم.
اَظلَمَ: [برق] تاريک شود يا [برق با مخفی‌شدنش راه را] تاريک گرداند.
قاموا: توقف کردند.
لَو شآءَ: اگر می‌خواست: «لو» برای شرط ماضی به کار می‌رود.
undefinedمنبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص21
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۵

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #اشاره_روایی (بقره/20)
undefined عَنِ الجَواد عَلَیهِ السَّلامُ: فَقَولُكَ اِنَّ اللهَ قَديرٌ خَبَّرتَ‏ اَنَّه لايُعجِزُه شَیءٌ، فَنَفَيتَ بِالكَلِمَةِ العَجزَ وَجَعَلتَ العَجزَ سِواهُ.
undefined امام جواد علیه‌السلام: اینکه می گویی خداوند تواناست، یعنی می گویی که هیچ چیزی او را ناتوان نمی کند و با گفتن این جمله، ناتوانی را از او نفی می کنی و عجز را جدای از ذات او برمی‌شماری.
undefinedمنبع: کافی، ج1، ص191
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۶

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #شرح_تفسیری_آیه
undefined يَكادُ البَرقُ يَخطَفُ اَبصارَهُم كُلَّمآ اَضآءَ لَهُم مَشَوا فيهِ وَاِذآ اَظلَمَ عَلَيهِم قاموا وَلَو شآءَ اللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَاَبصارِهِم اِنَّ اللهَ عَلیٰ كُلِّ شَیءٍ قَديرٌ (بقره/20)
نزدیک است برق (صاعقه، روشنیِ) چشم‌هایشان را برُباید. هرگاه (برق، بیابان را) برایشان روشن کند، در (پرتوِ) آن، راه می‎‌افتند و چون تاریکی، آنان را فراگیرد، می‌ایستند و اگر خدا می‌خواست، حتما (از همان اول،) شنوایی و بینایی‌شان را از بین می‌برد، زیرا خداوند بر هر کاری تواناست.
undefined اين آيه، مثال دومی است که حال منافقان را بیان می‌کند؛ همان کسانی که اظهار ایمان می‌کنند اما در نهان، کافرند. این افراد مانند کسانی هستند که گرفتار رگبار به‌همراه تاریکی شدید شده‌اند، ظلمتی که حتی نمی‌توانند پیش پایشان را ببینند. منافق می‌خواهد از شدت رگبار، پا به فرار بگذارد اما تاریکی شدید به او اجازه نمی‌دهد که قدم از قدم بردارد. از سوى ديگر، رعد و برق هولناکی هم از هر سو دچار وحشتش كرده و آرام و قراری ندارد جز اينكه از برق آسمان استفاده كند، اما برق آسمان هم یک لحظه است، دوام و بقا ندارد، همين كه يک قدم برداشت، برق خاموش شده، دوباره در تاريكى فرو مى‌رود.
undefined اين حال و روز منافق است، همان کسی که ايمان را دوست ندارد و از روى ناچارى بدان تظاهر مى‌كند و چون دلش با زبانش يكی نيست راه زندگی‌اش آن‌طور كه بايد روشن نمی‌شود. معلوم است كسى كه می‌خواهد به چيزى تظاهر كند كه ندارد، نهایتا رسوا خواهد شد و خواهد لغزید.
undefined عبارت «وَلَو شآءَ اللهُ لَذَهَبَ بِسَمعِهِم وَاَبصارِهِم»، به‌منزله تهدید به عذاب است؛ یعنی اگر خدا بخواهد بر کفر و نفاقشان چیره خواهد شد و آنان را واژگون خواهد کرد و اگر خدا بخواهد اين ايمان ظاهرى را هم از آنان مى‌گيرد و از همان روز اول، رسوا خواهند شد.
undefined منابع: قرآن حکیم (خلاصه مجمع البیان)، ص4؛ المیزان، ج1، ص56
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۶

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/20)
undefined «اَضآءَ»:دربارهٔ کلماتی که به حرف همزه ختم می‌شوند در مطلب روز قبل، نکاتی گفته شد. قاعدهٔ نگارش این کلمات، حرف پایۀ همزه را بسته به حرکت کوتاه قبل از همزه تعیین می‌کند. این قاعده در ادامه می‌گوید: در کلماتی -نظیر «اضاء»- که به همزه ختم شوند و قبل از همزه، صدای کشیده یا حرف ساکن وجود داشته باشد؛ همزه بدون پایه نگارش می‌شود.به کلمات زیر که قبل از همزه، یکی از حروف مدی یا حرف ساکن وجود دارد توجه کنید:«یَشآءُ»، «سوٓءٍ»، «المَرء»، «جُزء»
undefined مثال‌های دیگر از کلمات دارای صدای مدی یا سکون قبل از همزه آخر کلمه را نیز شما مخاطبین محترم در قسمت دیدگاه همین مطلب، بیان فرمایید.
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۶

۲۳ مهر

thumnail
undefined دوشنبه 23 مهر 1403
undefined اؘلَّذی جَعَلَ لَكُمُ الاَرضَ فِراشًا وَالسَّمآءَ بِنآءً وَاَنزَلَ مِنَ السَّمآءِ مآءً فَاَخرَجَ بِهٖ مِنَ الثَّمَرٰتِ رِزقًا لَكُم فَلا تَجعَلوا لِلّٰهِ اَندادًا وَاَنتُم تَعلَمونَ (بقره/22)
undefined فهرست نکات:
undefined معرفی نسخهundefined نکات لغوی-ادبیundefined اشاره رواییundefined شرح تفسیریundefined نکات نگارشی و علامت‌گذاری

۳:۳۰

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #معرفی_نسخه ( تصویر مربوط به مطالب آیه بیست و دوم سوره مبارکه بقره)
undefined این نسخه به شماره TIEM 457 در موزه هنرهای ترک و اسلام در استانبول نگهداری می‌شود. تعداد اوراق آن 439 برگ است که به خط #کوفی BII و در هر صفحه 15 سطر نوشته شده است.undefined نسخه، فاقد #نقط‌_الاعجام است، الا در حروف اندکی مانند «ن» و «ت» همچنین برای علامت‌گذاری از نقطه‌های قرمزرنگ مطابق نظام #ابوالاسود استفاده شده است که بعدها روی آنها را با مرکب سیاه پوشانده‌اند.
undefined نسخه بر اساس رقم پایانی آن، منسوب به خلیفه سوم «عثمان بن عفان» است که در سال 30 هجری کتابت شده، اما ظاهر نسخه، نوع خط و نظام نگارشی آن، این موضوع را تأیید نمی‌کند و به احتمال زیاد در اوایل قرن دوم هجری، کتابت آن صورت گرفته است.
undefined مانند دیگر قرآن‌های کتابت‌شده در این دوران، برای پایان آیات، چند نقطه مستطیل‌شکل که به‌صورت مورب روی هم قرار گرفته‌اند، به کار رفته است.
undefined برای #تخمیس از حرف «هاء» و برای #تعشیر از حروف ابجد استفاده شده است. نسخه از ابتدا و انتهای آن، افتادگی دارد که با خط ریحان، کسرنویسی شده است.
undefined نسخه را شخصی به نام داود بن علی الکیلانی القادری در سال 841 ه‍.ق پس از جمع‌آوری اوراق پراکنده به مکه مکرمه اهدا کرده است.
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۱

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_لغوی_ادبی (بقره/22)
فِراشًا: زيرانداز يا رختخواب
بِنآءً: سقف يا خيمه
الثَّمَرٰتِ: ميوه‌ها
رِزقًا: روزی يا برای روزی دادن
اَندادًا: جمع نِدّ: مثل، همتا، ضد
وَ اَنتُم تَعلَمونَ: در حالی‌که می‌فهميد يا در حالی‌که می‌دانيد خدا «نِدّ» ندارد.
undefinedمنبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص21
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۲

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #اشاره_روایی (بقره/22)
undefined فَسُبحانَ مَن اَمسَكَها بَعدَ مَوَجانِ‏ مِياهِها وَاَجمَدَها بَعدَ رُطوبَةِ اَكنافِها فَجَعَلَها لِخَلقِهٖ مِهادًا وَبَسَطَها لَهُم فِراشًا.
undefined پاک و منزه است خدایی که پس از طوفانی بودن دریاها، زمین را ثابت نگه داشت و پس از مرطوب بودن اطرافش، سطح خشکی هایش را سفت کرد و آن را همچون گهواره ای آرام برای مخلوقاتش قرار داد و چون بستری، برایشان گستراند.
undefinedمنبع: نهج البلاغه، خطبه211
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۳

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #شرح_تفسیری_آیه
undefined اؘلَّذی جَعَلَ لَكُمُ الاَرضَ فِراشًا وَالسَّمآءَ بِنآءً وَاَنزَلَ مِنَ السَّمآءِ مآءً فَاَخرَجَ بِهٖ مِنَ الثَّمَرٰتِ رِزقًا لَكُم فَلا تَجعَلوا لِلّٰهِ اَندادًا وَاَنتُم تَعلَمونَ (بقره/22)
(ای مردم خدایی را بپرستید که) زمین را برای شما (همچون) بستری (گسترده) و آسمان را سقفی (برافراشته) قرار داد و آبی از آسمان فرود آورد. پس با آن از انواع محصولات، برایتان رزق و روزی (از زمین) بیرون آورد. پس برای خدا همتایانی قرار ندهید در حالی که می‌دانید (آن‌ها چنین قدرتی ندارند).
undefined یکی از بهترين راه‌هاى خداشناسى، توجه به نعمت‌هاى در دسترس است. توجه به نعمت‌هایی همچون زمین، آسمان، باران و... که در طول شبانه‌روز از آن بهره می‌بریم و به‌نوعی نسبت به آن‌ها دچار روزمرگی شده‌ایم، پرستش پروردگار متعال محسوب می‌شود.
undefined «وَاَنتُم تَعلَمونَ» بدین معناست که ريشه خداپرستى در فطرت و وجدان همه مردم وجود دارد. علامه طباطبایی (ره) در خصوص این بخش از آیه شریفه می‌فرماید: «اینکه "وَاَنتُم تَعلَمونَ" را مقيد به قيد خاصى نفرموده، و نيز آن را به‌صورت جمله حاليه از جمله "فلا تجعلوا" آورد، شدت تأكيد در نهى را مى‌رساند و مى‌فهماند كه آدمى علمش به هر مقدار هم كه باشد، جائز نيست براى خدا مثل و مانندى قائل شود.»
undefined منابع: المیزان، ج1، ص57؛ تفسیرنور، ج1، ص74

undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۴

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/22)
undefined «بِهٖ»:کلمات بسیاری مانند این کلمه در قرآن وجود دارد که در آخر آنها حرف «هاء» آمده و به دلایلی حرف هاء می‌بایست اشباع (تبدیل صدای کوتاه به صدای کشیده) شود، از آنجا که صدای یاء مدی را در این شرایط نمی‌توان با حرف «ی» چسبیده به هاء نوشت، ناگزیر باید از حروف یا علایمی که بر خط، عارض می‌شوند استفاده کرد. برای این منظور در مصاحف، به شکل‌های گوناگون عمل شده است.
✓ در ضبط #مصری در زیر حرف هاء، حرکت کسره و در جلوی آن، حرف یاء به شکل معکوس کوچک گذاشته شده است که هرچند حرفی از حروف الفباست اما چون کوچک و جدا از حرف نوشته شده در زمره علائم به حساب می‌آید و مربوط به #ضبط_المصحف است (بِه‌ے).
✓ در ضبط #ترکی به دو شکل عمل شده است:۱. برخی فقط در زیر حرف هاء، حرکت کسره گذاشته و از نگارش حرکت یا علامت دیگری صرف‌نظر کرده‌اند (بِهِ).۲. در برخی دیگر از مصاحف ترکی نیز فقط در زیر هاء، علامت کسرۀ اشباعی (شبیه به الف کوچک) گذاشته شده است (بِهٖ).undefined البته در ضبط #هندی و ضبط #کم_علامت نیز به همین صورت است (بِهٖ).
undefined «الثَّمَرٰتِ»:مطابق با منابع علم رسم‌المصحف، بر مبنای قاعده حذف الف در کلمات جمع سالم مذکر و مؤنث، الف بعد از راء در این کلمه حذف شده است؛ مانند: «وَالصّٰدِقینَ»، «الظّٰلِمونَ» یا «کَلِمٰت»، «ظُلُمٰت» و ... . همچنین با اتفاق نظر علمای این علم، حرف تاء آخر به صورت کشیده و نه تاء گرد (ـة ة) نگارش می‌شود. در واقع نگارش این کلمه به این شکل (بدون الف)، فقط در مصحف، مورد تأکید است و در املای عربی، اثبات الف در این کلمه اشکالی ندارد.ناگفته نماند که در مصاحفی از قبیل ایرانی و ترکی، این کلمه با اثبات الف آمده است که با قواعد و اصول رسم المصحف مغایرت دارد.
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۴

۲۴ مهر

thumnail
undefined سه‌شنبه 24 مهر 1403
undefined وَ اِن كُنتُم فی رَيبٍ مِمّا نَزَّلنا عَلیٰ عَبدِنا فَأتوا بِسورَةٍ مِن مِثلِهٖ وَادعوا شُهَدآءَكُم مِن دونِ اللهِ اِن كُنتُم صٰدِقينَ (بقره/23)
undefined فهرست نکات:
undefined معرفی نسخهundefined نکات لغوی-ادبیundefined اشاره رواییundefined شرح تفسیریundefined نکات نگارشی و علامت‌گذاری

۳:۳۰

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #معرفی_نسخه ( تصویر مربوط به مطالب آیه بیست و سوم سوره مبارکه بقره)
undefined بخشی از این نسخه به شماره arabe350a در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می‌شود. محل کتابت نخستین این نسخه مشخص نیست اما به نظر می‌رسد قرن‌ها در کتابخانه عمرو بن العاص در فسطاط مصر نگهداری می‌شده است. سپس در قرن هفدهم تا نوزدهم، اوراق این قرآن به افراد مختلفی فروخته شده و در مجموعه‌های متعددی از کتابخانه‌ها و موزه‌های جهان نگهداری می‌شود.
undefined هر صفحه دارای 5 سطر و ابعاد هر برگه 310 در 232 میلی‌متر است. خط نسخه بر اساس دسته‌بندی دروش، DI بوده و بر روی حروف #معجمه (حروفی که نیاز به نقطه دارند) نقاط مستطیل‌شکل و به رنگ مشکی قرار داده شده است.
undefined برای علامت‌گذاری کلمات نیز از نقاط قرمزرنگ به شیوه #ابوالاسود استفاده شده و برای نشان دادن سایر قرائات از نقاط سبز و زرد بهره گرفته شده است.
undefined برای نشان دادن پایان آیات، یک گل طلایی‌رنگ و برای #تخمیس ، حرف «هاء» به کار رفته و کاتب برای #تعشیر نیز از دایره‌های مُذَهَّب و طلایی‌رنگ که تعداد آیات به حروف در آن نوشته شده استفاده کرده است مانند «مائة و …».
undefined در ابتدای هر سوره، نام سوره و تعداد آیات آن در یک قاب مستطیل‌شکل که تذهیب و تزیین شده است به خط #کوفی و با رنگی مانند طلا نوشته شده است.
undefined برای آگاهی از تصاویر این نسخه و سایر بخش‌های باقی‌مانده از آن می‌توانید به نشانی http://digitalmushaf.bodleian.ox.ac.uk/ مراجعه کنید.
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۶

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_لغوی_ادبی (بقره/23)
رَيبٍ مِمّا: شک نسبت به آنچه...undefined با دقت در مواضع کاربرد #ريب و #شک در قرآن به دست می‌آيد که هر جا قرآن درصدد نفی شک است، اين دو ماده را با «فی» به کار برده، مانند آل عمران/9 و 25 و ابراهيم/10، اما در غير اين صورت با «مِن» به کار رفته‌اند، مثل همين آيه و ابراهيم/9 که مانند آیه 21 سوره سبأ می‌توان به‌راحتی، کنایه از #انکار را برداشت کرد نه #تردید داشتن را.
فَأتوا بِسورَةٍ: پس بياوريد سوره‌ای را...
مِن مِثلِهٖ: [سوره‌ای] مثل آن [يعنی مثل قرآن]
ادعوا: فرابخوانيد.
شُهَدآءَ: اعوان و انصار
مِن دونِ: به‌جای
undefined منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص22
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۷

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #اشاره_روایی (بقره/23)
undefined عَنِ الحَسنِ العَسکَرِيّ عَلَیهِ‌السَّلامُ: فَاِن کُنتُم فی رَیبٍ مِن هٰذِهِ الآیاتِ فَأتوا مِن مِثلِ هٰذَا الرَّجُلِ بِمِثلِ هٰذَا الکَلامِ لِیُبَیّنَ اَنَّه کاذِبٌ لِاَنَّ کُلَّ ما کانَ مِن عِندِ غَیرِ اللَّهِ فَسَیوجَدُ لَه نَظیرٌ فی سائِرِ خَلقِ اللَّهِ.
undefined امام حسن عسکری علیه‌السلام: اگر نسبت به این آیات شک دارید از فردی مثل او سخنی شبیه قرآن و معجزات او بیاورید تا معلوم شود که آیا پیامبر دروغ می‌گوید؟ زیرا هرچه از جانب خدا نباشد نظیرش در میان مردم پیدا خواهد شد.
undefinedمنبع: البرهان، ج1، ص154
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۳۸

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #شرح_تفسیری_آیه
undefined وَ اِن كُنتُم فی رَيبٍ مِمّا نَزَّلنا عَلیٰ عَبدِنا فَأتوا بِسورَةٍ مِن مِثلِهٖ وَادعوا شُهَدآءَكُم مِن دونِ اللهِ اِن كُنتُم صٰدِقينَ (بقره/23)
اگر در (آسمانی بودن) آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم، شک دارید، سوره‌ای مانند (سوره‌های) آن بیاورید، و به‌جای خدا، (همه) یاورانتان را فراخوانید اگر راست می‌گویید.
undefined خداوند در این آیه و آیات دیگر از قرآن (یونس/38، هود/13و14، اسراء/88 و طور/33و34) تمام موجودات باشعور اعم از انسان و جن را از آوردن کتابی مانند قرآن بلکه آوردن 10 سوره و حتی یک سوره مانند آن، عاجز و ناتوان می‌داند و همه را با قاطعیت تمام، به آوردن کلامی مانند قرآن دعوت می‌کند.
undefined بی‌شک دشمنان قسم‌خورده اسلام و قرآن که برخی علنی کفر می‌ورزیدند و برخی منافقانه ضربه می‌زدند و بعضی در راه دشمنی با اسلام، جان خود را نیز از دست دادند اگر می‌توانستند سوره‌ای مانند سوره‌های قرآن بیاورند، می‌آوردند و این آیه و آیات مشابه آن را باطل می‌کردند.
undefined این واقعیت که پس از گذشت بیش از 1400 سال از دعوت پیامبر اکرم و نزول قرآن، هیچ سخنی نتوانسته است مانند قرآن در میان انسان‌ها رواج یابد و روزبه‌روز شکفته‌تر شود، به‌گونه‌ای که روح آدمی را پر از اعجاب و تحسین سازد و عقل‌ها را در برابر خود به تعظیم وادار کند، بزرگترین سند وحیانی بودن قرآن و حقانیت رسالت حضرت محمد صلی الله علیه و آله است.
undefined منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، چاپ مرکز طبع و نشر قرآن کریم، ص 4

undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم undefinedundefinedundefinedundefinedundefinedundefined@moshaf_orgundefined

۳:۴۰

undefined بر کرانه آیه‌هاundefined #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/23)
undefined «فَأتوا»:این کلمه در واقع به این صورت است: «فَ + ائتوا». همزۀ اول، همزۀ وصل بوده که در تلفظ، محذوف است و همزۀ دوم، اصطلاحا «همزۀ اصل» یعنی از حروف اصلی کلمه و ساکن است. از همین‌رو است که این کلمه در آیۀ 4 سورۀ احقاف در هنگام ابتدا، به‌صورت «ایتونی» تلفظ و قرائت می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، روی کلمۀ توضیح، ضربه بزنید.

توضیح


undefined مطابق قواعد رسم‌المصحف، اگر این کلمه بلافاصله بعد از «واو» یا «فاء» بیاید، همزۀ وصل، حذف شده و همزۀ اصل آن روی پایه‌ای بر مبنای حرکت حرف قبلی قرار می‌گیرد که در اینجا به دلیل حرکت فتحۀ حرف فاء، همزه بر روی پایۀ الف آمده است.
✓ علامت‌گذاری این کلمه در ضبط #مصری ، همزه بر روی پایۀ الف همراه با علامت سکون بر روی آن است. (فَأْتوا)✓ در ضبط #هندی و #ایرانی، همزه به شکل آنچه در فارسی به آن الف گفته می‌شود (ا) آمده و روی آن علامت سکون قرار داده شده است (فَاْتوا).✓ در ضبط #کم_علامت که اساساً علامت رأس‌العین روی پایۀ الف، حرف ساکن تلقی شده و بی‌نیاز از علامت سکون در نظر گرفته می‌شود، این کلمه به شکل «فَأتوا» نگارش شده است.
undefined کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
undefinedundefinedundefinedundefinedundefined
undefined@moshaf_orgundefined

۳:۴۰