۲۵ فروردین ۱۳۹۹
۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
تاریخ ادبیات پایه ی نهم در یک جا
۱۴:۲۱
۲ اردیبهشت ۱۳۹۹
ساختمان واژه:
واژه از نظر ساختمان (اجزای سازنده‌ی آن)، به دو دسته‌ی «ساده» و «غیرساده» تقسیم می‌شود:
۱) ساده: واژه‌ای است که تنها از یک جزء تشکیل شده باشد و قابل تجزیه به واحدهای معنایی کوچک‌تر نباشد؛ مانند:کبوتر، گوسفند، کتاب، میز، معلّم، چراغ، رنگ، روشن و...
۲) غیرساده:واژه‌ای است که از دو یا چند جزء (واحد معنایی) تشکیل شده باشد؛ مانند: کبوترها(کبوتر + ها)، گوسفندان (گوسفند+ ان)، کتابخانه (کتاب + خانه)، رومیزی (رو + میز + ی)، معلّمی (معلّم + ی)، چهل‌چراغ (چهل + چراغ)، رنگارنگ (رنگ + ا + رنگ)، روشن‌گری (روشن + گر +ی).
واژه‌های «غیرساده» براساس نوع اجزای سازنده‌ی آن‌ها به سه دسته‌ی زیر، تقسیم می‌شوند:
۱-۲- وندی:واژه‌ای که از یک جزء معنی‌دار (آزاد) و یک یا چند وند (پسوند، پیشوند) تشکیل شود:گلدان، بی‌کار، همراه، بی‌تابی، درختان، سامانه، روزانه، شاخه‌ای، همدردی، ناهماهنگی، دانشگاهی، نابه‌سامانی، بزرگ‌ترین و...
۲-۲- مرکّب:واژه‌ای که تنها از دو یا چند جزء معنی‌دار (آزاد) تشکیل شود:گلبرگ، گلاب‌پاش، داروخانه، شاهنامه‌خوان، مدادپاک‌کن، خود‌نویس، بزرگ‌راه، زیرگذر، خودپرداز، پست‌بانک و...
۳-۲- وندی-مرکّب:واژه‌ای که از دو یا چند جزء معنی‌دار (آزاد) و یک یا چند وند (پسوند، پیشوند، میانوند) تشکیل شود:گلبرگ‌ها، نوجوانی، ناجوانمردی، گلخانه‌ای، جست‌وجو، بی‌سروسامانی، خودخواهی، سراسری، روبه‌رو، پاک‌سازی، شیرمردان، کتابخانه‌ها، سربلندی، دانش‌آموزان، و...
واژه از نظر ساختمان (اجزای سازنده‌ی آن)، به دو دسته‌ی «ساده» و «غیرساده» تقسیم می‌شود:
۱) ساده: واژه‌ای است که تنها از یک جزء تشکیل شده باشد و قابل تجزیه به واحدهای معنایی کوچک‌تر نباشد؛ مانند:کبوتر، گوسفند، کتاب، میز، معلّم، چراغ، رنگ، روشن و...
۲) غیرساده:واژه‌ای است که از دو یا چند جزء (واحد معنایی) تشکیل شده باشد؛ مانند: کبوترها(کبوتر + ها)، گوسفندان (گوسفند+ ان)، کتابخانه (کتاب + خانه)، رومیزی (رو + میز + ی)، معلّمی (معلّم + ی)، چهل‌چراغ (چهل + چراغ)، رنگارنگ (رنگ + ا + رنگ)، روشن‌گری (روشن + گر +ی).
واژه‌های «غیرساده» براساس نوع اجزای سازنده‌ی آن‌ها به سه دسته‌ی زیر، تقسیم می‌شوند:۱-۲- وندی:واژه‌ای که از یک جزء معنی‌دار (آزاد) و یک یا چند وند (پسوند، پیشوند) تشکیل شود:گلدان، بی‌کار، همراه، بی‌تابی، درختان، سامانه، روزانه، شاخه‌ای، همدردی، ناهماهنگی، دانشگاهی، نابه‌سامانی، بزرگ‌ترین و...
۲-۲- مرکّب:واژه‌ای که تنها از دو یا چند جزء معنی‌دار (آزاد) تشکیل شود:گلبرگ، گلاب‌پاش، داروخانه، شاهنامه‌خوان، مدادپاک‌کن، خود‌نویس، بزرگ‌راه، زیرگذر، خودپرداز، پست‌بانک و...
۳-۲- وندی-مرکّب:واژه‌ای که از دو یا چند جزء معنی‌دار (آزاد) و یک یا چند وند (پسوند، پیشوند، میانوند) تشکیل شود:گلبرگ‌ها، نوجوانی، ناجوانمردی، گلخانه‌ای، جست‌وجو، بی‌سروسامانی، خودخواهی، سراسری، روبه‌رو، پاک‌سازی، شیرمردان، کتابخانه‌ها، سربلندی، دانش‌آموزان، و...
۷:۳۷
نکته ی دستوری درس ۱۶. فارسی نهم
۷:۳۸