انقلاب در ترجمه
شرکت اسمارتلینگ یکی از بزرگترین پلتفرمهای ترجمه در جهان است. این شرکت با همکاری صدها برند بینالمللی، سالانه دادههای حاصل از میلیاردها واژۀ ترجمهشده را تحلیل و منتشر میکند.
این شرکت در گزارش وضعیت ترجمه ۲۰۲۴ که بر پایۀ دادههای واقعی صنعت ترجمه تدوین شده، تصویری شگفتانگیز از تحولات جهانی در این حوزه ارائه میدهد. بر اساس این گزارش در سالهای اخیر:
حجم درخواست برای ترجمه ۳۰٪ افزایش یافته و همچنان در حال رشد است. هزینۀ ترجمۀ هر واژه حدود ۵۰٪ کاهش یافته و روند نزولی آن ادامه دارد.
پشت این دو عدد ساده، تغییرات بزرگی نهفته است. هوش مصنوعی ترجمه را از یک کار دستی به فرایندی دادهمحور و خودکار تبدیل کرده است؛ شرکتها با همان بودجه چند برابر گذشته ترجمه میکنند و نقش انسان از «مترجم» به «ناظر دقت و کیفیت» تغییر یافته است.این گزارش نقشۀ تازهای از مسیر جهانی ترجمه ترسیم میکند.
در مطالب بعدی کاغذک به مهمترین یافتههای این گزارش میپردازیم.
شرکت اسمارتلینگ یکی از بزرگترین پلتفرمهای ترجمه در جهان است. این شرکت با همکاری صدها برند بینالمللی، سالانه دادههای حاصل از میلیاردها واژۀ ترجمهشده را تحلیل و منتشر میکند.
این شرکت در گزارش وضعیت ترجمه ۲۰۲۴ که بر پایۀ دادههای واقعی صنعت ترجمه تدوین شده، تصویری شگفتانگیز از تحولات جهانی در این حوزه ارائه میدهد. بر اساس این گزارش در سالهای اخیر:
حجم درخواست برای ترجمه ۳۰٪ افزایش یافته و همچنان در حال رشد است. هزینۀ ترجمۀ هر واژه حدود ۵۰٪ کاهش یافته و روند نزولی آن ادامه دارد.پشت این دو عدد ساده، تغییرات بزرگی نهفته است. هوش مصنوعی ترجمه را از یک کار دستی به فرایندی دادهمحور و خودکار تبدیل کرده است؛ شرکتها با همان بودجه چند برابر گذشته ترجمه میکنند و نقش انسان از «مترجم» به «ناظر دقت و کیفیت» تغییر یافته است.این گزارش نقشۀ تازهای از مسیر جهانی ترجمه ترسیم میکند.
در مطالب بعدی کاغذک به مهمترین یافتههای این گزارش میپردازیم.
۱۶:۳۰
جهان تشنۀ ترجمه
رشد ترجمه در سالهای اخیر تصادفی نیست. گزارش وضعیت ترجمه اسمارتلینگ نشان میدهد که پشت این موج جهانی، چند نیروی بزرگ در کارند:
*موفقیت هوش مصنوعی*در سال گذشته، شرکتهایی که از سامانههای هوش مصنوعی استفاده کردهاند، هزینۀ ترجمهٔ انسانی با کیفیت بالا را از حدود ۲۰ سنت به ۱۲ سنت (و در برخی موارد تا ۹ سنت) رساندهاند و کاهش قیمت موجب افزایش سفارش شرکتها با بودجه قبلی شده است.
*قوانین جدید زبانمحور*در کشورهای گوناگون، نهادهای قانونگذار سازمانها را موظف کردهاند تا اطلاعات عمومی و محتوای خدمات خود را به زبانهای محلی مخاطبان ارائه کنند. این قوانین تازه حجم ترجمه را حتی در دوران رکود اقتصادی بالا برده است.طبق این گزارش، بومیسازی دیگر گزینهای لوکس نیست؛ به ضرورتی راهبردی تبدیل شده است.
*افزایش انتظار مخاطبان*مخاطبان جهانی دیگر به محتوای انگلیسی یا ترجمههای سطحی رضایت نمیدهند. از نرمافزار و تبلیغ گرفته تا بستهبندی و کتاب، کاربران میخواهند تجربهٔ کامل و زبانی آشنا داشته باشند.گزارش هشدار میدهد: «کاربران از برندها انتظار دارند تجربهای به زبان مادری خود داشته باشند، و شرکتهایی که چنین نکنند، اعتماد و سهم بازار را از دست میدهند.»
تداوم این روندها سبب میشود تقاضا برای ترجمه در سالهای آینده همچنان رو به افزایش بماند.در ایران هنوز دادهای رسمی از حجم ترجمه وجود ندارد، اما رشد پلتفرمهای ترجمهٔ آنلاین و کاهش تعرفهٔ پروژههای متنی نشانههایی مشابهاند.
کاغذک
رشد ترجمه در سالهای اخیر تصادفی نیست. گزارش وضعیت ترجمه اسمارتلینگ نشان میدهد که پشت این موج جهانی، چند نیروی بزرگ در کارند:
*موفقیت هوش مصنوعی*در سال گذشته، شرکتهایی که از سامانههای هوش مصنوعی استفاده کردهاند، هزینۀ ترجمهٔ انسانی با کیفیت بالا را از حدود ۲۰ سنت به ۱۲ سنت (و در برخی موارد تا ۹ سنت) رساندهاند و کاهش قیمت موجب افزایش سفارش شرکتها با بودجه قبلی شده است. *قوانین جدید زبانمحور*در کشورهای گوناگون، نهادهای قانونگذار سازمانها را موظف کردهاند تا اطلاعات عمومی و محتوای خدمات خود را به زبانهای محلی مخاطبان ارائه کنند. این قوانین تازه حجم ترجمه را حتی در دوران رکود اقتصادی بالا برده است.طبق این گزارش، بومیسازی دیگر گزینهای لوکس نیست؛ به ضرورتی راهبردی تبدیل شده است.*افزایش انتظار مخاطبان*مخاطبان جهانی دیگر به محتوای انگلیسی یا ترجمههای سطحی رضایت نمیدهند. از نرمافزار و تبلیغ گرفته تا بستهبندی و کتاب، کاربران میخواهند تجربهٔ کامل و زبانی آشنا داشته باشند.گزارش هشدار میدهد: «کاربران از برندها انتظار دارند تجربهای به زبان مادری خود داشته باشند، و شرکتهایی که چنین نکنند، اعتماد و سهم بازار را از دست میدهند.»تداوم این روندها سبب میشود تقاضا برای ترجمه در سالهای آینده همچنان رو به افزایش بماند.در ایران هنوز دادهای رسمی از حجم ترجمه وجود ندارد، اما رشد پلتفرمهای ترجمهٔ آنلاین و کاهش تعرفهٔ پروژههای متنی نشانههایی مشابهاند.
کاغذک۱۶:۳۴
ماشینها در حال تصاحب صنعت ترجمه
نمودار بالا بخشی از گزارش وضعیت ترجمه اسمارتلینگ است.بسته به ویژگیهای محتوا، فرایند ترجمه اکنون در سه سطح انجام میشود:
ترجمهٔ ماشینی (MT) برای متون پرتکرار و فوری مانند آموزشهای عمومی و تیکتهای پشتیبانی بهکار میرود، جایی که سرعت بر دقت برتری دارد و ماشینها در چند ثانیه هزاران واژه را ترجمه میکنند.
ترجمهٔ هوشمصنوعی (AIT) در این مرحله، الگوریتمهای زبانی متن را از نظر لحن و انسجام طبیعیتر میکنند و بیشتر در وبسایتها، تبلیغات و کتابهای آموزشی یا مهارتی بهکار میرود؛ جایی که درستی معنا مهمتر از جنبهٔ هنری است.
ترجمهٔ انسانی تقویتشده با هوش مصنوعی (AIHT) در متونی مانند قراردادهای حقوقی، پژوهشهای علمی، کتابهای دانشگاهی و آثار ادبی یا فرهنگی، انسان همچنان در مرکز کار است و ماشین تنها نقش دستیار دارد.
در گزارش آمده است: «انسانها برای ترجمهٔ محتوای حساس و ارزشافزا حیاتیاند، حتی اگر بخش بزرگی از کار اکنون بر دوش ماشینها باشد.»اما همانطور که نمودار نشان میدهد در سه سال گذشته:ترجمهٔ ماشینی مستقیم از ۱۴٪ به ۳۹٪ افزایش یافته است،ترجمهٔ ترکیبی انسان و ماشین از ۱۴٪ به ۲۵٪ رسیده است،ترجمهٔ انسانی از ۷۲٪ در سال ۲۰۲۱ به ۳۶٪ در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است.
ماشین توانسته ترجمههای روزمره، آموزشی و تجاری را در دست بگیرد؛ اما ترجمهٔ معنا، احساس و خلاقیت هنوز به انسان وابسته است.
کاغذک
نمودار بالا بخشی از گزارش وضعیت ترجمه اسمارتلینگ است.بسته به ویژگیهای محتوا، فرایند ترجمه اکنون در سه سطح انجام میشود:
ترجمهٔ ماشینی (MT) برای متون پرتکرار و فوری مانند آموزشهای عمومی و تیکتهای پشتیبانی بهکار میرود، جایی که سرعت بر دقت برتری دارد و ماشینها در چند ثانیه هزاران واژه را ترجمه میکنند. ترجمهٔ هوشمصنوعی (AIT) در این مرحله، الگوریتمهای زبانی متن را از نظر لحن و انسجام طبیعیتر میکنند و بیشتر در وبسایتها، تبلیغات و کتابهای آموزشی یا مهارتی بهکار میرود؛ جایی که درستی معنا مهمتر از جنبهٔ هنری است. ترجمهٔ انسانی تقویتشده با هوش مصنوعی (AIHT) در متونی مانند قراردادهای حقوقی، پژوهشهای علمی، کتابهای دانشگاهی و آثار ادبی یا فرهنگی، انسان همچنان در مرکز کار است و ماشین تنها نقش دستیار دارد.در گزارش آمده است: «انسانها برای ترجمهٔ محتوای حساس و ارزشافزا حیاتیاند، حتی اگر بخش بزرگی از کار اکنون بر دوش ماشینها باشد.»اما همانطور که نمودار نشان میدهد در سه سال گذشته:
ترجمهٔ ماشینی مستقیم از ۱۴٪ به ۳۹٪ افزایش یافته است،ترجمهٔ ترکیبی انسان و ماشین از ۱۴٪ به ۲۵٪ رسیده است،ترجمهٔ انسانی از ۷۲٪ در سال ۲۰۲۱ به ۳۶٪ در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است.ماشین توانسته ترجمههای روزمره، آموزشی و تجاری را در دست بگیرد؛ اما ترجمهٔ معنا، احساس و خلاقیت هنوز به انسان وابسته است.
کاغذک۱۶:۳۸
جاماندن از تحولات سریع
تصویری که گزارش وضعیت ترجمه اسمارتلینگ از آیندۀ ترجمه ترسیم میکند، روشن اما نگرانکننده است.
*خلأ آموزشی فوری*در سال ۲۰۲۴ نیمی از شرکتهای فعال از هوش مصنوعی در فرایند ترجمه استفاده کردهاند و ۷۵٪ اعلام کردهاند تا پایان ۲۰۲۵ این فناوری را بهطور کامل به کار خواهند گرفت.اما تنها ۲۶٪ از نیروی انسانی آموزش کافی برای کار با این ابزارها دارد.جهان ترجمه با شتاب در حال دگرگونی است، اما نظامهای آموزشی و سیاستهای فرهنگی هنوز گام خود را با آن تنظیم نکردهاند.
*لزوم تخصصیسازی* در ارزیابیهای فنی، سیستمهای تخصصی ترجمه با نمرهٔ میانگین ۴۳ عملکردی بهتر از مدلهای زبان عمومی مانند GPT-4 با نمرهٔ ۳۹٫۶ داشتهاند.این تفاوت نشان میدهد که سرمایهگذاری در «موتورهای ترجمهٔ بومی و موضوعمحور» نه تجمل، بلکه الزامی حیاتی برای حفظ کیفیت و استقلال زبانی است.
*نقشهٔ زبانها*در فهرست ۲۵ زبان اصلی ترجمهٔ جهانی در سال ۲۰۲۴ فارسی غایب است.پنج زبان برتر جهان فرانسوی، آلمانی، چینی، ژاپنی و اسپانیاییاند و از خاورمیانه تنها عربی حضور دارد.این غیبت نشانهای است از فاصلهٔ ما با آیندهای که زبان و فناوری در آن به هم گره خوردهاند.
در جهانی که ترجمه هر روز ماشینیتر میشود، آینده از آنِ زبانهایی است که بهموقع عمل کنند و مسیر خود را آگاهانه با فناوری پیوند دهند.
کاغذک
تصویری که گزارش وضعیت ترجمه اسمارتلینگ از آیندۀ ترجمه ترسیم میکند، روشن اما نگرانکننده است.
*خلأ آموزشی فوری*در سال ۲۰۲۴ نیمی از شرکتهای فعال از هوش مصنوعی در فرایند ترجمه استفاده کردهاند و ۷۵٪ اعلام کردهاند تا پایان ۲۰۲۵ این فناوری را بهطور کامل به کار خواهند گرفت.اما تنها ۲۶٪ از نیروی انسانی آموزش کافی برای کار با این ابزارها دارد.جهان ترجمه با شتاب در حال دگرگونی است، اما نظامهای آموزشی و سیاستهای فرهنگی هنوز گام خود را با آن تنظیم نکردهاند.*لزوم تخصصیسازی* در ارزیابیهای فنی، سیستمهای تخصصی ترجمه با نمرهٔ میانگین ۴۳ عملکردی بهتر از مدلهای زبان عمومی مانند GPT-4 با نمرهٔ ۳۹٫۶ داشتهاند.این تفاوت نشان میدهد که سرمایهگذاری در «موتورهای ترجمهٔ بومی و موضوعمحور» نه تجمل، بلکه الزامی حیاتی برای حفظ کیفیت و استقلال زبانی است.*نقشهٔ زبانها*در فهرست ۲۵ زبان اصلی ترجمهٔ جهانی در سال ۲۰۲۴ فارسی غایب است.پنج زبان برتر جهان فرانسوی، آلمانی، چینی، ژاپنی و اسپانیاییاند و از خاورمیانه تنها عربی حضور دارد.این غیبت نشانهای است از فاصلهٔ ما با آیندهای که زبان و فناوری در آن به هم گره خوردهاند.در جهانی که ترجمه هر روز ماشینیتر میشود، آینده از آنِ زبانهایی است که بهموقع عمل کنند و مسیر خود را آگاهانه با فناوری پیوند دهند.
کاغذک۱۶:۴۱
طراحی؛ قلب ترویج کتاب
هر سال ـ بهویژه در هفتهی کتاب ـ برنامههای زیادی برای ترویج کتاب اجرا میشود؛ از مسابقه و پویش گرفته تا جشنواره و جوایز کتابخوانی.برخی از این رویدادها موفق عمل میکنند و برخی دیگر، با وجود صرف هزینه و دلسوزی، کماثر میمانند.تفاوت اصلی میان آنها در «طراحی» است.
طراحی یعنی اندیشیدن به مسیر مخاطب؛ اینکه چطور با طرح آشنا میشود، چه چیزی در او علاقه یا کنجکاوی برمیانگیزد و در پایان چه تجربهای از آن بهجا میماند.چیزهای خوب اتفاقی اثرگذار نمیشوند؛ طراحیشان کردهاند.هر پیام فرهنگی زمانی مؤثر است که در قالبی درست تجربه شود و اجزای طراحی آن هماهنگ باشند.هر طراحی در نهایت بر درکی از مخاطب تکیه دارد: اینکه چه چیزی او را درگیر، امیدوار یا کنجکاو میکند.وقتی این شناخت درست باشد، حتی یک طرح کوچک میتواند اثری ماندگار بگذارد.
در ایران هنوز به طراحی فرهنگی در ترویج کتاب توجه کافی نشده است.پیشرفت در این مسیر با یادگیری از تجربههای جهانی و بومی ممکن است.هر رویداد ترویجی، اگر با نگاه طراحی تحلیل شود، میتواند الهامی برای گام مؤثرتر بعدی باشد.
کاغذک
هر سال ـ بهویژه در هفتهی کتاب ـ برنامههای زیادی برای ترویج کتاب اجرا میشود؛ از مسابقه و پویش گرفته تا جشنواره و جوایز کتابخوانی.برخی از این رویدادها موفق عمل میکنند و برخی دیگر، با وجود صرف هزینه و دلسوزی، کماثر میمانند.تفاوت اصلی میان آنها در «طراحی» است.
طراحی یعنی اندیشیدن به مسیر مخاطب؛ اینکه چطور با طرح آشنا میشود، چه چیزی در او علاقه یا کنجکاوی برمیانگیزد و در پایان چه تجربهای از آن بهجا میماند.چیزهای خوب اتفاقی اثرگذار نمیشوند؛ طراحیشان کردهاند.هر پیام فرهنگی زمانی مؤثر است که در قالبی درست تجربه شود و اجزای طراحی آن هماهنگ باشند.هر طراحی در نهایت بر درکی از مخاطب تکیه دارد: اینکه چه چیزی او را درگیر، امیدوار یا کنجکاو میکند.وقتی این شناخت درست باشد، حتی یک طرح کوچک میتواند اثری ماندگار بگذارد.
در ایران هنوز به طراحی فرهنگی در ترویج کتاب توجه کافی نشده است.پیشرفت در این مسیر با یادگیری از تجربههای جهانی و بومی ممکن است.هر رویداد ترویجی، اگر با نگاه طراحی تحلیل شود، میتواند الهامی برای گام مؤثرتر بعدی باشد.
کاغذک۶:۲۱
مسابقه ملی «تولید پادکست از کتاب ایستگاه خیابان روزولت» ویژه دانشجویان سراسر کشور برگزار میشوداین مسابقه با محوریت کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» اثر محمد محبوبی طراحی شده است؛ کتابی که روایت دقیق و مستند واقعه تاریخی ۱۳آبان ۱۳۵۸و تسخیر سفارت آمریکا را از دیدگاه دانشجویان پیرو خط امام(ره) بازگو میکند. مهلت ارسال آثار : تا ۲۰ آبان ۱۴۰۴ جوایز : ۲۰ جایزه ۷ میلیون تومانیثبتنام و ارسال آثار :https://www.roytab.ir/roosevelt متن کامل خبر:https://www.isba.ir/Default/NewsDetails/7020سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی
۶:۲۱
ارزیابی طراحی مسابقۀ پادکست دانشجویی
مسابقۀ ملی «تولید پادکست از کتاب ایستگاه خیابان روزولت» با هدف ترویج مطالعۀ کتاب، تقویت مهارتهای رسانهای و آشنایی با تاریخ انقلاب در میان دانشجویان برگزار میشود.بیایید مهمترین مؤلفههای طراحی فرهنگی این رویداد را بررسی کنیم:
تنوع کتاب(ها)کتاب مناسبی انتخاب شده که تقریظ رهبری را دارد، اما تمرکز بر یک عنوان خاص، مشارکت را محدود میکند.در طراحی فرهنگی، سبد متنوع محتوا حس اختیار و ارتباط بیشتری ایجاد میکند.تنوع آثار، در عمل امکان تهیۀ کتاب را هم آسانتر میسازد.
رسانۀ واقعیوقتی فایل فقط برای شرکت در مسابقه ارسال شود، تجربۀ فرهنگی ناتمام میماند.اگر انتشار آثار در پلتفرمی مانند کستباکس بخشی از فرایند مسابقه بود، شرکتکنندگان در شرایط واقعیتری فعالیت میکردند و تجربهای ماندگارتر رقم میخورد.
ترویج مشارکتیدر طرح فعلی تنها ارسال فایل ۵ دقیقهای برای داوران پیشبینی شده است.اگر رأی یا بازدید مردمی وجود داشت، دانشجو پادکست خود را برای آشنایان میفرستاد تا امتیاز بیشتری بگیرند.همین سازوکار ساده شرکتکنندگان را به مروجان کتاب تبدیل میکرد.
پایداری و تداوماین مسابقه کوتاهمدت است و استمرار ندارد.پویش فرهنگی اگر تکرار و پیگیری نداشته باشد، اثر محدودتری دارد.میتوان با تعریف «جایزۀ استمرار» مثلاً برای تولیدکنندگانی که بهتدریج کل کتاب را پوشش دهند جوایز ویژهای در نظر گرفت.
جوایز و انگیزهها۲۰ جایزۀ ۷ میلیون تومانی در ظاهر سخاوتمندانه است، اما معمولاً در طراحی فرهنگی این همه جایزۀ همسطح نامتعارف است و بهتر است جوایز پلکانی باشند.خوب است برای افزایش انگیزۀ مناطق محروم هم سهمیۀ استانی در نظر گرفته شود.این تنوع میتواند به تولید پادکستهایی با لهجههای شیرین ایرانی منجر شود و حس بومی و هویتدار به مسابقه ببخشد.
سایر موارد پوستر رسمی با لوگوهای متعدد بیشتر حس اداری دارد و در نگاه اول حس خلاقیت و کنجکاوی را به مخاطب منتقل نمیکند. در طراحی فرم شرکت نیز پیشبینیهای فنی کافی نشده و این میتواند در صورت استقبال گسترده، مدیریت دادهها را دشوار کند. مهلت ارسال آثار تا ۲۰ آبان ۱۴۰۴ مشخص است، اما زمان داوری، اعلام نتایج و نحوۀ اهدای جوایز شفاف نیست.
جمعبندیاین مسابقه در ایده ارزشمند است و از قالبی امروزی استفاده میکند، اما از منظر تخصصی طراحی فرهنگی «ضعیف» ارزیابی میشود.برای سازمانی با عنوان «ترویج مطالعه و نشر» این سطح از طراحی کمتر از انتظار است.
کاغذک به طراحی این رویداد ۲ ستاره (از ۵ تا) میدهد.
مسابقۀ ملی «تولید پادکست از کتاب ایستگاه خیابان روزولت» با هدف ترویج مطالعۀ کتاب، تقویت مهارتهای رسانهای و آشنایی با تاریخ انقلاب در میان دانشجویان برگزار میشود.بیایید مهمترین مؤلفههای طراحی فرهنگی این رویداد را بررسی کنیم:
تنوع کتاب(ها)کتاب مناسبی انتخاب شده که تقریظ رهبری را دارد، اما تمرکز بر یک عنوان خاص، مشارکت را محدود میکند.در طراحی فرهنگی، سبد متنوع محتوا حس اختیار و ارتباط بیشتری ایجاد میکند.تنوع آثار، در عمل امکان تهیۀ کتاب را هم آسانتر میسازد. رسانۀ واقعیوقتی فایل فقط برای شرکت در مسابقه ارسال شود، تجربۀ فرهنگی ناتمام میماند.اگر انتشار آثار در پلتفرمی مانند کستباکس بخشی از فرایند مسابقه بود، شرکتکنندگان در شرایط واقعیتری فعالیت میکردند و تجربهای ماندگارتر رقم میخورد. ترویج مشارکتیدر طرح فعلی تنها ارسال فایل ۵ دقیقهای برای داوران پیشبینی شده است.اگر رأی یا بازدید مردمی وجود داشت، دانشجو پادکست خود را برای آشنایان میفرستاد تا امتیاز بیشتری بگیرند.همین سازوکار ساده شرکتکنندگان را به مروجان کتاب تبدیل میکرد. پایداری و تداوماین مسابقه کوتاهمدت است و استمرار ندارد.پویش فرهنگی اگر تکرار و پیگیری نداشته باشد، اثر محدودتری دارد.میتوان با تعریف «جایزۀ استمرار» مثلاً برای تولیدکنندگانی که بهتدریج کل کتاب را پوشش دهند جوایز ویژهای در نظر گرفت. جوایز و انگیزهها۲۰ جایزۀ ۷ میلیون تومانی در ظاهر سخاوتمندانه است، اما معمولاً در طراحی فرهنگی این همه جایزۀ همسطح نامتعارف است و بهتر است جوایز پلکانی باشند.خوب است برای افزایش انگیزۀ مناطق محروم هم سهمیۀ استانی در نظر گرفته شود.این تنوع میتواند به تولید پادکستهایی با لهجههای شیرین ایرانی منجر شود و حس بومی و هویتدار به مسابقه ببخشد.سایر موارد
پوستر رسمی با لوگوهای متعدد بیشتر حس اداری دارد و در نگاه اول حس خلاقیت و کنجکاوی را به مخاطب منتقل نمیکند. در طراحی فرم شرکت نیز پیشبینیهای فنی کافی نشده و این میتواند در صورت استقبال گسترده، مدیریت دادهها را دشوار کند. مهلت ارسال آثار تا ۲۰ آبان ۱۴۰۴ مشخص است، اما زمان داوری، اعلام نتایج و نحوۀ اهدای جوایز شفاف نیست.جمعبندیاین مسابقه در ایده ارزشمند است و از قالبی امروزی استفاده میکند، اما از منظر تخصصی طراحی فرهنگی «ضعیف» ارزیابی میشود.برای سازمانی با عنوان «ترویج مطالعه و نشر» این سطح از طراحی کمتر از انتظار است.
کاغذک به طراحی این رویداد ۲ ستاره (از ۵ تا) میدهد.۶:۲۴
#خخخ_کتابخبرهای خلاصه خودمونی از کتابدر هفتهای که گذشت:
هوش مصنوعی شورش را درآورده؛ حالا دیگر خوانندهها را هم شبیهسازی میکند تا قبل از انتشار بفهمد واکنششان چیست! روزنامۀ تایمز این روش را تست کرده و احتمالاً بهزودی به ناشران کتاب هم میرسد.
🧱 ناشران فرانسوی ـ خیلی شاکی ـ گفتند دو چیز دارد نانمان را آجر میکند: هوش مصنوعی و فروش کتابهای دستدوم!
اوایل هفته در گردهمایی تولیدکنندگان کتاب، مدیر انتشارات هَچِت گفت: واللا ما ناشرها همیشه اول به فکر سود خودمان هستیم، اما حواسمان هست نویسنده، چاپخانه و کتابفروش همه باید نان بخورند! اگر یکی از اینها ضرر کند، چرخه نشر از کار میافتد و همه ضرر میکنیم.
پاپ فرانسیس هم نویسندۀ کتاب کودک شد! انتشارات لویولا قرار است دو ماه دیگر کتاب مصور «گنجهای درون ما» را در ۴۰ صفحه برای کودکان ۴ تا ۹ ساله منتشر کند.
سال ۱۹۲۵ اولین «هفتۀ کتاب یهودی» برگزار شد. بعد گفتند یک هفته کم است، بکنیمش «ماه کتاب یهودی»! حالا ۸۰ نهاد فرهنگی و ادبی در آمریکا جمع شدهاند که صدمین سالگردش را جشن بگیرند، با شعار «قفسهات را به اشتراک بگذار، داستانت را هم.»
برای اولینبار در تاریخ، دفتر خاطرات شخصی یک نویسنده که به صورت کتاب منتشر شده بود، برندۀ مهمترین جایزۀ ناداستان انگلستان شد. نویسندۀ استرالیایی جایزۀ ۵۰ هزار پوندی (۷ میلیارد تومان) را گرفت و کلی ذوق کرد!
دکتر زوس را که میشناسید؟ سالها بعد از مرگش، یک کتاب منتشرنشده از او پیدا شده که بچهها را با ایالتهای آمریکا آشنا میکند. چشمهای ناشر برق زده و گفته: ایول، نیممیلیون نسخه چاپ میکنیم!
همین چهارشنبه در وبینار انجمن نویسندگان آمریکا یکی از سخنرانان گفت: این چه کاری بود کردیم که هرکسی میتواند با صد دلار کتاب منتشر کند؟ حالا سالی ۲.۵ میلیون عنوان کتاب درمیآید، ولی خوانندهها همان قدر ماندهاند. فقط بازار نویسندهها را خراب کردیم. حالا خوب شد؟
شیخ سلطان القاسمی (حاکم شارجه) از نخستین بخش دایرةالمعارف بزرگ عربی رونمایی کرد و گفت تا سال ۲۰۲۸ در ۴۴ جلد، دانش، ادبیات و هنر عربی را مستند میکنیم.
شیخه بدور القاسمی (دختر شیخ سلطان القاسمی) که چند سال پیش شبکۀ جهانی زنان ناشر را با نام زیبای PublisHer راه انداخته، گفت: «ما زنان باید متحد بمانیم تا داستانها انسانی و متنوع بمانند.»
آموزش و پرورش کتابهای درسی تازهای با عنوان «از ایرانمان دفاع میکنیم» را با محوریت جنگ ۱۲ روزه منتشر کرد. تابناک در خبری شتابزده انتقاد کرد که این کتابها شتابزده نوشته شدهاند!
با کاغذک در جریان بازار کتاب باشید.
هوش مصنوعی شورش را درآورده؛ حالا دیگر خوانندهها را هم شبیهسازی میکند تا قبل از انتشار بفهمد واکنششان چیست! روزنامۀ تایمز این روش را تست کرده و احتمالاً بهزودی به ناشران کتاب هم میرسد.🧱 ناشران فرانسوی ـ خیلی شاکی ـ گفتند دو چیز دارد نانمان را آجر میکند: هوش مصنوعی و فروش کتابهای دستدوم!
اوایل هفته در گردهمایی تولیدکنندگان کتاب، مدیر انتشارات هَچِت گفت: واللا ما ناشرها همیشه اول به فکر سود خودمان هستیم، اما حواسمان هست نویسنده، چاپخانه و کتابفروش همه باید نان بخورند! اگر یکی از اینها ضرر کند، چرخه نشر از کار میافتد و همه ضرر میکنیم. پاپ فرانسیس هم نویسندۀ کتاب کودک شد! انتشارات لویولا قرار است دو ماه دیگر کتاب مصور «گنجهای درون ما» را در ۴۰ صفحه برای کودکان ۴ تا ۹ ساله منتشر کند. سال ۱۹۲۵ اولین «هفتۀ کتاب یهودی» برگزار شد. بعد گفتند یک هفته کم است، بکنیمش «ماه کتاب یهودی»! حالا ۸۰ نهاد فرهنگی و ادبی در آمریکا جمع شدهاند که صدمین سالگردش را جشن بگیرند، با شعار «قفسهات را به اشتراک بگذار، داستانت را هم.» برای اولینبار در تاریخ، دفتر خاطرات شخصی یک نویسنده که به صورت کتاب منتشر شده بود، برندۀ مهمترین جایزۀ ناداستان انگلستان شد. نویسندۀ استرالیایی جایزۀ ۵۰ هزار پوندی (۷ میلیارد تومان) را گرفت و کلی ذوق کرد! دکتر زوس را که میشناسید؟ سالها بعد از مرگش، یک کتاب منتشرنشده از او پیدا شده که بچهها را با ایالتهای آمریکا آشنا میکند. چشمهای ناشر برق زده و گفته: ایول، نیممیلیون نسخه چاپ میکنیم! همین چهارشنبه در وبینار انجمن نویسندگان آمریکا یکی از سخنرانان گفت: این چه کاری بود کردیم که هرکسی میتواند با صد دلار کتاب منتشر کند؟ حالا سالی ۲.۵ میلیون عنوان کتاب درمیآید، ولی خوانندهها همان قدر ماندهاند. فقط بازار نویسندهها را خراب کردیم. حالا خوب شد؟ شیخ سلطان القاسمی (حاکم شارجه) از نخستین بخش دایرةالمعارف بزرگ عربی رونمایی کرد و گفت تا سال ۲۰۲۸ در ۴۴ جلد، دانش، ادبیات و هنر عربی را مستند میکنیم. شیخه بدور القاسمی (دختر شیخ سلطان القاسمی) که چند سال پیش شبکۀ جهانی زنان ناشر را با نام زیبای PublisHer راه انداخته، گفت: «ما زنان باید متحد بمانیم تا داستانها انسانی و متنوع بمانند.» آموزش و پرورش کتابهای درسی تازهای با عنوان «از ایرانمان دفاع میکنیم» را با محوریت جنگ ۱۲ روزه منتشر کرد. تابناک در خبری شتابزده انتقاد کرد که این کتابها شتابزده نوشته شدهاند! با کاغذک در جریان بازار کتاب باشید.۱۶:۵۲
کتابخانۀ خورشیدی
در بسیاری از مناطق جهان، نبود برق و اینترنت هنوز مانع اصلی آموزش و دسترسی به کتاب است.کتابخانۀ خورشیدی سامانهای سبک، مقاوم و کاملاً آفلاین است که برای رفع این مانع ساخته شده است.
هر دستگاه از یک رایانۀ کوچک، پنل خورشیدی و حافظۀ دیجیتال تشکیل شده است.با قرار گرفتن در برابر نور خورشید، بهطور خودکار یک وایفای محلی میسازد تا دهها گوشی یا لپتاپ بتوانند بدون اینترنت، هزاران کتاب و منبع آموزشی، بهداشتی و کشاورزی را مرور کنند.
هدف این طرح رساندن بهترین بخشهای اینترنت به جوامعی است که از شبکه جهانی بیبهرهاند.محتوا از میان منابع آموزشی آزاد و کتابهای قابل انتشار انتخاب و با پشتیبانی دانشگاه آریزونا سازماندهی میشود.پارسال نسخۀ تازهای از آن با طراحی پایدارتر و مصرف کمتر انرژی معرفی شد.
هزینۀ ساخت هر دستگاه کمتر از ۲۰۰ دلار است و بدنه آن از پلاستیک بازیافتی ساخته میشود تا در گرما، رطوبت و گردوغبار دوام بیاورد.به همین دلیل، در محیطهای متنوع و شرایط دشوار اقلیمی بهخوبی کار میکند.
پروژه SolarSPELL در فهرست «بهترین اختراعات ۲۰۲۵» مجلۀ تایم در بخش تأثیر اجتماعی قرار گرفته است.
کاغذک
در بسیاری از مناطق جهان، نبود برق و اینترنت هنوز مانع اصلی آموزش و دسترسی به کتاب است.کتابخانۀ خورشیدی سامانهای سبک، مقاوم و کاملاً آفلاین است که برای رفع این مانع ساخته شده است.
هر دستگاه از یک رایانۀ کوچک، پنل خورشیدی و حافظۀ دیجیتال تشکیل شده است.با قرار گرفتن در برابر نور خورشید، بهطور خودکار یک وایفای محلی میسازد تا دهها گوشی یا لپتاپ بتوانند بدون اینترنت، هزاران کتاب و منبع آموزشی، بهداشتی و کشاورزی را مرور کنند.
هدف این طرح رساندن بهترین بخشهای اینترنت به جوامعی است که از شبکه جهانی بیبهرهاند.محتوا از میان منابع آموزشی آزاد و کتابهای قابل انتشار انتخاب و با پشتیبانی دانشگاه آریزونا سازماندهی میشود.پارسال نسخۀ تازهای از آن با طراحی پایدارتر و مصرف کمتر انرژی معرفی شد.
هزینۀ ساخت هر دستگاه کمتر از ۲۰۰ دلار است و بدنه آن از پلاستیک بازیافتی ساخته میشود تا در گرما، رطوبت و گردوغبار دوام بیاورد.به همین دلیل، در محیطهای متنوع و شرایط دشوار اقلیمی بهخوبی کار میکند.
پروژه SolarSPELL در فهرست «بهترین اختراعات ۲۰۲۵» مجلۀ تایم در بخش تأثیر اجتماعی قرار گرفته است.
کاغذک۸:۴۲
کتابخانۀ خورشیدی
در بسیاری از مناطق جهان، نبود برق و اینترنت هنوز مانع اصلی آموزش و دسترسی به کتاب است.کتابخانۀ خورشیدی سامانهای سبک، مقاوم و کاملاً آفلاین است که برای رفع این مانع ساخته شده است.
هر دستگاه از یک رایانۀ کوچک، پنل خورشیدی و حافظۀ دیجیتال تشکیل شده است.با قرار گرفتن در برابر نور خورشید، بهطور خودکار یک وایفای محلی میسازد تا دهها گوشی یا لپتاپ بتوانند بدون اینترنت، هزاران کتاب و منبع آموزشی، بهداشتی و کشاورزی را مرور کنند.
هدف این طرح رساندن بهترین بخشهای اینترنت به جوامعی است که از شبکه جهانی بیبهرهاند.محتوا از میان منابع آموزشی آزاد و کتابهای قابل انتشار انتخاب و با پشتیبانی دانشگاه آریزونا سازماندهی میشود.پارسال نسخۀ تازهای از آن با طراحی پایدارتر و مصرف کمتر انرژی معرفی شد.
هزینۀ ساخت هر دستگاه کمتر از ۲۰۰ دلار است و بدنه آن از پلاستیک بازیافتی ساخته میشود تا در گرما، رطوبت و گردوغبار دوام بیاورد.به همین دلیل، در محیطهای متنوع و شرایط دشوار اقلیمی بهخوبی کار میکند.
پروژه SolarSPELL در فهرست «بهترین اختراعات ۲۰۲۵» مجلۀ تایم در بخش تأثیر اجتماعی قرار گرفته است.
کاغذک
در بسیاری از مناطق جهان، نبود برق و اینترنت هنوز مانع اصلی آموزش و دسترسی به کتاب است.کتابخانۀ خورشیدی سامانهای سبک، مقاوم و کاملاً آفلاین است که برای رفع این مانع ساخته شده است.
هر دستگاه از یک رایانۀ کوچک، پنل خورشیدی و حافظۀ دیجیتال تشکیل شده است.با قرار گرفتن در برابر نور خورشید، بهطور خودکار یک وایفای محلی میسازد تا دهها گوشی یا لپتاپ بتوانند بدون اینترنت، هزاران کتاب و منبع آموزشی، بهداشتی و کشاورزی را مرور کنند.
هدف این طرح رساندن بهترین بخشهای اینترنت به جوامعی است که از شبکه جهانی بیبهرهاند.محتوا از میان منابع آموزشی آزاد و کتابهای قابل انتشار انتخاب و با پشتیبانی دانشگاه آریزونا سازماندهی میشود.پارسال نسخۀ تازهای از آن با طراحی پایدارتر و مصرف کمتر انرژی معرفی شد.
هزینۀ ساخت هر دستگاه کمتر از ۲۰۰ دلار است و بدنه آن از پلاستیک بازیافتی ساخته میشود تا در گرما، رطوبت و گردوغبار دوام بیاورد.به همین دلیل، در محیطهای متنوع و شرایط دشوار اقلیمی بهخوبی کار میکند.
پروژه SolarSPELL در فهرست «بهترین اختراعات ۲۰۲۵» مجلۀ تایم در بخش تأثیر اجتماعی قرار گرفته است.
کاغذک۸:۴۳
دستاوردهای واقعی کتابخانۀ خورشیدی
کتابخانۀ خورشیدی نمونهای موفق از بهکارگیری فناوری در خدمت آموزش و ترویج کتاب است.در سالهای اخیر این طرح در بیش از ۱۵ کشور گسترش یافته است.
این فناوری در زمینههای گوناگون به کار رفته است؛ از آموزش بیش از ۱۰۰ هزار کشاورز در رواندا تا پشتیبانی از مدارس جزایر اقیانوس آرام و برنامههای آموزشی بهداشت در سوریه.
کتابخانۀ خورشیدی تاکنون به بیش از ۴۲۰ هزار یادگیرنده رسیده و بیش از ۹۰ درصد کاربران گفتهاند پس از استفاده، در کار خود آمادگی بیشتری احساس کردهاند.محتوا و زبان هر کتابخانه بر اساس شرایط فرهنگی و آموزشی هر جامعه تنظیم میشود و ساختار باز آن، بومیسازی کامل را ممکن میسازد.
دو نکته مهم در مورد این محصول قابل توجه است:در شرایط اضطراری مانند قطع برق یا اینترنت، همچنان فعال میماند و دسترسی به منابع را حفظ میکند.طراحی بومی آن امکان بازتولیدش را فراهم میکند تا به بستری امن و پایدار برای گسترش کتاب و آموزش در شرایط اضطراری یا مناطق محروم بدل شود.
کاغذک
کتابخانۀ خورشیدی نمونهای موفق از بهکارگیری فناوری در خدمت آموزش و ترویج کتاب است.در سالهای اخیر این طرح در بیش از ۱۵ کشور گسترش یافته است.
این فناوری در زمینههای گوناگون به کار رفته است؛ از آموزش بیش از ۱۰۰ هزار کشاورز در رواندا تا پشتیبانی از مدارس جزایر اقیانوس آرام و برنامههای آموزشی بهداشت در سوریه.
کتابخانۀ خورشیدی تاکنون به بیش از ۴۲۰ هزار یادگیرنده رسیده و بیش از ۹۰ درصد کاربران گفتهاند پس از استفاده، در کار خود آمادگی بیشتری احساس کردهاند.محتوا و زبان هر کتابخانه بر اساس شرایط فرهنگی و آموزشی هر جامعه تنظیم میشود و ساختار باز آن، بومیسازی کامل را ممکن میسازد.
دو نکته مهم در مورد این محصول قابل توجه است:
در شرایط اضطراری مانند قطع برق یا اینترنت، همچنان فعال میماند و دسترسی به منابع را حفظ میکند.طراحی بومی آن امکان بازتولیدش را فراهم میکند تا به بستری امن و پایدار برای گسترش کتاب و آموزش در شرایط اضطراری یا مناطق محروم بدل شود. کاغذک۸:۴۴
آیندهٔ نشر با داده ساخته میشود
آقای یونگسو چی، رئیس شرکت الزویر (ناشر جهانی کتابهای دانشگاهی و مجلات پژوهشی چاپی و آنلاین) هشدار میدهد:
اگر ناشر داده نداشته باشد، تا پنج سال دیگر دوام نمیآورد. مهم نیست چقدر خوب کتاب منتشر میکنید؛ بدون داده، تصمیمهایتان اشتباه است.
بهگزارش پالیشرز ویکلی او تأکید میکند که هوش مصنوعی تنها زمانی به کار ناشر میآید که با دادههای اختصاصی خود ناشر تغذیه شود:
اگر دادههای خودتان را وارد نکنید، پاسخهایی که میگیرید مال دیگران است. هوش مصنوعی بدون دادهٔ ناشر فقط یک دانشنامهٔ عمومی است.
او معتقد است داده باید تمام مسیر نشر را پوشش دهد: از انتخاب عنوان و تولید تا قیمتگذاری، فروش و رفتار خوانندگان.
بهگفتهٔ او، بخشی از این دادهها باید «خریداری یا مبادله» شود و ناشری که حاضر نیست برای داده هزینه کند، تنها «نصف واقعیت بازار» را میبیند.
کاغذک
آقای یونگسو چی، رئیس شرکت الزویر (ناشر جهانی کتابهای دانشگاهی و مجلات پژوهشی چاپی و آنلاین) هشدار میدهد:
اگر ناشر داده نداشته باشد، تا پنج سال دیگر دوام نمیآورد. مهم نیست چقدر خوب کتاب منتشر میکنید؛ بدون داده، تصمیمهایتان اشتباه است.
بهگزارش پالیشرز ویکلی او تأکید میکند که هوش مصنوعی تنها زمانی به کار ناشر میآید که با دادههای اختصاصی خود ناشر تغذیه شود:
اگر دادههای خودتان را وارد نکنید، پاسخهایی که میگیرید مال دیگران است. هوش مصنوعی بدون دادهٔ ناشر فقط یک دانشنامهٔ عمومی است.
او معتقد است داده باید تمام مسیر نشر را پوشش دهد: از انتخاب عنوان و تولید تا قیمتگذاری، فروش و رفتار خوانندگان.
بهگفتهٔ او، بخشی از این دادهها باید «خریداری یا مبادله» شود و ناشری که حاضر نیست برای داده هزینه کند، تنها «نصف واقعیت بازار» را میبیند.
کاغذک۱۹:۱۳
#خخخ_کتابخبرهای خلاصه خودمونی از کتابدر هفتهای که گذشت:
شورای کتابخانههای اسکاتلند (برای تعطیلی ۵۳ کتابخانه طی ۱۰ سال گذشته) هشدار بحرانی صادر کرد. این هفته طرح «تضمین آینده کتابخانههای اسکاتلند» را دادهاند که مطمئن شوند دولت از حداقل خدمات برای همهٔ شهرها و روستاها، سرمایهگذاری دیجیتال و ساخت کتابخانههای مدرن و کممصرف حمایت میکند.
در نشست پروژه LibrarIN معلوم شد فقط ۲۵ ٪ کتابخانهها واقعاً مردم را در طراحی خدمات شریک میکنند، بقیه فکر میکنند «خودمان بهتر میدانیم». حالا اروپا تصمیم گرفته نسل تازهای از کتابخانههای مردممحور و مشارکتی بسازد که از بالا اداره نمیشوند!
آمریکاییها هر سال اوایل نوامبر یک رأیگیری محلی دارند که درباره بودجه و پروژههای شهری تصمیم میگیرند. امسال از ۳۱ طرح مربوط به کتابخانهها ۲۴ تایش رأی آورد. لایبرری ژورنال میگوید این یعنی مردم نشان دادند کتابخانه واقعاً به کارشان میآید.
وبتون (پلتفرم بزرگ کمیک و داستان آنلاین) با اینکه درآمدش بالا رفته، بهخاطر سقوط تبلیغات و افزایش هزینهها ۱۱ میلیون دلار (بیش از یک همت) ضرر داد و سهامش ۲۰ ٪ ریخت. غولهای نشر هم اگر روی یک منبع درآمد تکیه کنند، زمین میخورند.
امسال اماراتیها روی پاسپورت همه مسافرانی که از فرودگاه شارجه رد میشوند یک مهر مخصوص «نمایشگاه بینالمللی کتاب شارجه» زدند که مسافر از همان اول وارد حالوهوای کتاب شود. تا پسفردا همچنان مهر میزنند، ساده و بدون هزینه و خلاقانه!
حاکم شارجه امسال هم همزمان با نمایشگاه کتاب شارجه ۴.۵ میلیون درهم (۱۴۰ میلیارد تومان) پول داد تا کتابخانههای امارت بروند نمایشگاه، کتاب بخرند. اینجوری هم کتابخانهها را تقویت میکند، هم خوش به حال ناشران میشود.
یونسکو اعلام کرده چند نهاد تخصصی یک همکاری سهساله را برای تقویت یادگیری مادامالعمر (دورههای سواد و مهارت دیجیتال) در کشورهای عربی شروع کردهاند. مرکز منطقهای این طرح هم عربستان است.
در آستانۀ هفتۀ کتاب مژده لواسانی مجموعه شعرش را در خانه هنرمندان رونمایی کرد؛ پیمان معادی در رونمایی کتاب ترجمه تازهاش گفت این لحظه برایش از فرش قرمز هم جذابتر است؛ و... بعضیها اعتراض کردند که چرا سلبریتیها را ریختهاید وسط نشر، بعضیها هم استقبال کردند.
حکم زینب موسوی صادر شد: شش ماه زندان + دفاع از یک رساله اجباری زیر نظر بنیاد فردوسی + اجرای ۱۲۰ ساعت قصهگویی از شاهنامه در مناطق محروم با هماهنگی کانون پرورش فکری و وزارت آموزش و پرورش.
با کاغذک در جریان بازار کتاب باشید.
شورای کتابخانههای اسکاتلند (برای تعطیلی ۵۳ کتابخانه طی ۱۰ سال گذشته) هشدار بحرانی صادر کرد. این هفته طرح «تضمین آینده کتابخانههای اسکاتلند» را دادهاند که مطمئن شوند دولت از حداقل خدمات برای همهٔ شهرها و روستاها، سرمایهگذاری دیجیتال و ساخت کتابخانههای مدرن و کممصرف حمایت میکند. در نشست پروژه LibrarIN معلوم شد فقط ۲۵ ٪ کتابخانهها واقعاً مردم را در طراحی خدمات شریک میکنند، بقیه فکر میکنند «خودمان بهتر میدانیم». حالا اروپا تصمیم گرفته نسل تازهای از کتابخانههای مردممحور و مشارکتی بسازد که از بالا اداره نمیشوند! آمریکاییها هر سال اوایل نوامبر یک رأیگیری محلی دارند که درباره بودجه و پروژههای شهری تصمیم میگیرند. امسال از ۳۱ طرح مربوط به کتابخانهها ۲۴ تایش رأی آورد. لایبرری ژورنال میگوید این یعنی مردم نشان دادند کتابخانه واقعاً به کارشان میآید. وبتون (پلتفرم بزرگ کمیک و داستان آنلاین) با اینکه درآمدش بالا رفته، بهخاطر سقوط تبلیغات و افزایش هزینهها ۱۱ میلیون دلار (بیش از یک همت) ضرر داد و سهامش ۲۰ ٪ ریخت. غولهای نشر هم اگر روی یک منبع درآمد تکیه کنند، زمین میخورند. امسال اماراتیها روی پاسپورت همه مسافرانی که از فرودگاه شارجه رد میشوند یک مهر مخصوص «نمایشگاه بینالمللی کتاب شارجه» زدند که مسافر از همان اول وارد حالوهوای کتاب شود. تا پسفردا همچنان مهر میزنند، ساده و بدون هزینه و خلاقانه! حاکم شارجه امسال هم همزمان با نمایشگاه کتاب شارجه ۴.۵ میلیون درهم (۱۴۰ میلیارد تومان) پول داد تا کتابخانههای امارت بروند نمایشگاه، کتاب بخرند. اینجوری هم کتابخانهها را تقویت میکند، هم خوش به حال ناشران میشود. یونسکو اعلام کرده چند نهاد تخصصی یک همکاری سهساله را برای تقویت یادگیری مادامالعمر (دورههای سواد و مهارت دیجیتال) در کشورهای عربی شروع کردهاند. مرکز منطقهای این طرح هم عربستان است. در آستانۀ هفتۀ کتاب مژده لواسانی مجموعه شعرش را در خانه هنرمندان رونمایی کرد؛ پیمان معادی در رونمایی کتاب ترجمه تازهاش گفت این لحظه برایش از فرش قرمز هم جذابتر است؛ و... بعضیها اعتراض کردند که چرا سلبریتیها را ریختهاید وسط نشر، بعضیها هم استقبال کردند. حکم زینب موسوی صادر شد: شش ماه زندان + دفاع از یک رساله اجباری زیر نظر بنیاد فردوسی + اجرای ۱۲۰ ساعت قصهگویی از شاهنامه در مناطق محروم با هماهنگی کانون پرورش فکری و وزارت آموزش و پرورش. با کاغذک در جریان بازار کتاب باشید.۱۷:۳۴
هفته کتاب؛ مسئله در طراحی است
نتایج این نظرسنجی کوچک میان دستاندرکاران نشر، تصویری روشن و نگرانکننده ارائه میدهد:اکثریت قاطع مخاطبان اجرای امسال هفته کتاب را ضعیف ارزیابی کردهاند،و نیمی از شرکتکنندگان اساساً این طرح را ناکارآمد دانستهاند.
این برداشت، حاصل سالها تکرار برنامههای متعدد و پراکنده در سالهای مختلف است که دیگر اثربخشی لازم را ندارد، به سه دلیل اصلی:*مخاطب محدود*برنامهها فراگیر طراحی نمیشوند و فقط به گروه کوچکی از مردم میرسند.*رویکرد نمایشی*خروجی برنامهها بیشتر رسانهای است، نه متمرکز بر تجربه لذتبخش و واقعی مخاطب.*نداشتن اثر محسوس*برنامهها تأثیر قابلتوجهی بر خرید کتاب یا شکلگیری عادت مطالعه نمیگذارند.
اما در تجربههای جهانی، همین «هفته کتاب» وقتی درست طراحی شود، به سازوکاری ملی تبدیل میشود که هم صنعت نشر و هم جامعه را منتفع میکند.اگر طراحی و سازوکارهای حرفهای نداشته باشیم، با روشهای قدیمی نمیتوانیم به جامعه و صنعت نشر خدمت کنیم.
کاغذک
نتایج این نظرسنجی کوچک میان دستاندرکاران نشر، تصویری روشن و نگرانکننده ارائه میدهد:اکثریت قاطع مخاطبان اجرای امسال هفته کتاب را ضعیف ارزیابی کردهاند،و نیمی از شرکتکنندگان اساساً این طرح را ناکارآمد دانستهاند.
این برداشت، حاصل سالها تکرار برنامههای متعدد و پراکنده در سالهای مختلف است که دیگر اثربخشی لازم را ندارد، به سه دلیل اصلی:
*مخاطب محدود*برنامهها فراگیر طراحی نمیشوند و فقط به گروه کوچکی از مردم میرسند.*رویکرد نمایشی*خروجی برنامهها بیشتر رسانهای است، نه متمرکز بر تجربه لذتبخش و واقعی مخاطب.*نداشتن اثر محسوس*برنامهها تأثیر قابلتوجهی بر خرید کتاب یا شکلگیری عادت مطالعه نمیگذارند.اما در تجربههای جهانی، همین «هفته کتاب» وقتی درست طراحی شود، به سازوکاری ملی تبدیل میشود که هم صنعت نشر و هم جامعه را منتفع میکند.اگر طراحی و سازوکارهای حرفهای نداشته باشیم، با روشهای قدیمی نمیتوانیم به جامعه و صنعت نشر خدمت کنیم.
کاغذک۲۰:۰۹
هفته کتاب هلندطراحی موثر با اصول بازاریابی عصبی
هفته کتاب هلند یکی از موفقترین مدلهای ترویج کتاب در جهان است؛ رویدادی با نزدیک به ۹۰ سال تجربه. مهمترین بخش این طراحی هوشمندانه چنین است:
هر سال یک نویسنده برجسته، بر اساس موضوع انتخابشده برای هفته کتاب، یک اثر داستانی ویژه مینویسد.در این ۱۰ روز، هر کسی که ۱۵ یورو کتاب بخرد (معادل یک کتاب معمولی)، این کتاب ویژه را رایگان دریافت میکند.
اما این هدیه فقط یک کتاب نیست؛ کسانی که آن را در دست دارند، میتوانند از آن بهعنوان بلیت مترو یا بلیت موزهها استفاده کنند.این همکاری میان صنعت نشر، راهآهن و موزهها، کتاب را از یک کالا به یک تجربه فرهنگی ملی تبدیل کرده است.
مردم در این رویداد هم از لذت خرید کتاب بهره میبرند، هم از احساس صرفهجویی مالی.شیوۀ بازی با این کتاب آنقدر جذاب است که خریداران خودشان در مترو و شبکههای اجتماعی مروّج آن میشوند. این طرح همچنین جایگاه نویسنده را بالا میبرد و توجه عمومی را به ادبیات جلب میکند.
بر اساس گزارش اتحادیه کتابفروشان هلند، بخاطر این رویداد:فروش کتابها بهطور متوسط ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش مییابد.بسیاری از کتابفروشیها در همین ۱۰ روز، فروش یک ماه خود را ثبت میکنند.تیراژ کتاب هدیه هر سال به ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نسخه میرسد؛ که برای کشوری با ۱۸ میلیون نفر جمعیت رقم چشمگیری است.
در نهایت، Boekenweek نشان میدهد که طراحی دقیق میتواند یک رویداد فرهنگی را به یک محرک اقتصادی و اجتماعی تبدیل کند؛چیزی که هفته کتاب در ایران کم دارد: طراحیای که فراگیر باشد، تجربه لذتبخش بسازد و اثر واقعی بر خرید و مطالعه کتاب بگذارد.
کاغذک
هفته کتاب هلند یکی از موفقترین مدلهای ترویج کتاب در جهان است؛ رویدادی با نزدیک به ۹۰ سال تجربه. مهمترین بخش این طراحی هوشمندانه چنین است:
هر سال یک نویسنده برجسته، بر اساس موضوع انتخابشده برای هفته کتاب، یک اثر داستانی ویژه مینویسد.در این ۱۰ روز، هر کسی که ۱۵ یورو کتاب بخرد (معادل یک کتاب معمولی)، این کتاب ویژه را رایگان دریافت میکند.
اما این هدیه فقط یک کتاب نیست؛ کسانی که آن را در دست دارند، میتوانند از آن بهعنوان بلیت مترو یا بلیت موزهها استفاده کنند.این همکاری میان صنعت نشر، راهآهن و موزهها، کتاب را از یک کالا به یک تجربه فرهنگی ملی تبدیل کرده است.
مردم در این رویداد هم از لذت خرید کتاب بهره میبرند، هم از احساس صرفهجویی مالی.شیوۀ بازی با این کتاب آنقدر جذاب است که خریداران خودشان در مترو و شبکههای اجتماعی مروّج آن میشوند. این طرح همچنین جایگاه نویسنده را بالا میبرد و توجه عمومی را به ادبیات جلب میکند.
بر اساس گزارش اتحادیه کتابفروشان هلند، بخاطر این رویداد:
فروش کتابها بهطور متوسط ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش مییابد.بسیاری از کتابفروشیها در همین ۱۰ روز، فروش یک ماه خود را ثبت میکنند.تیراژ کتاب هدیه هر سال به ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نسخه میرسد؛ که برای کشوری با ۱۸ میلیون نفر جمعیت رقم چشمگیری است.در نهایت، Boekenweek نشان میدهد که طراحی دقیق میتواند یک رویداد فرهنگی را به یک محرک اقتصادی و اجتماعی تبدیل کند؛چیزی که هفته کتاب در ایران کم دارد: طراحیای که فراگیر باشد، تجربه لذتبخش بسازد و اثر واقعی بر خرید و مطالعه کتاب بگذارد.
کاغذک۲۰:۱۳
هفته کتاب کودک استرالیابردن لذت کتاب به دل مدارس
استرالیا از سال ۱۹۴۵ هفته کتاب کودک را در سراسر کشور برگزار میکند؛ رویدادی ملی که محور اصلی آن مدارس هستند و کتابخانهها و مراکز آموزشی نیز همراهش میشوند. هدف این هفته ساده است: آشنا کردن کودکان با کتاب و ادبیات و هنر بومی.
در این هفته، مدرسه کاملاً کتابمحور میشود: از خواندن داستان تا فعالیتهای گروهی و برنامۀ محبوب پوشیدن لباس شخصیتهای کتاب (مثل رابین هود و شنل قرمزی و هری پاتر) و غوطهور شدن در دنیای داستان. در چنین فضایی، بچهها کیف میکنند، خودجوش کتاب میخوانند و مطالعه برایشان از یک تکلیف به یک تجربه شاد و ملموس تبدیل میشود.
مخاطب فراگیر، حال خوب کودک و اثر محسوس بر مطالعه، در قلب طراحی این رویداد است که نسل تازهای از کتابخوانها را پرورش میدهد. همزمان، جوایز معتبر CBCA بهترین آثار کودک و نوجوان را معرفی میکند و با تعیین معیارهای کیفی، ناشران را به تولید آثار بومی و باکیفیتتر ترغیب میکند.
جالب است که برگزارکنندۀ این رویداد (شورای کتاب کودک استرالیا) یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی است و تأمین مالی آن عمدتاً با کمکهای مردمی، حمایت انجمنهای محلی و اسپانسرهای فرهنگی انجام میشود.
کاغذک
استرالیا از سال ۱۹۴۵ هفته کتاب کودک را در سراسر کشور برگزار میکند؛ رویدادی ملی که محور اصلی آن مدارس هستند و کتابخانهها و مراکز آموزشی نیز همراهش میشوند. هدف این هفته ساده است: آشنا کردن کودکان با کتاب و ادبیات و هنر بومی.
در این هفته، مدرسه کاملاً کتابمحور میشود: از خواندن داستان تا فعالیتهای گروهی و برنامۀ محبوب پوشیدن لباس شخصیتهای کتاب (مثل رابین هود و شنل قرمزی و هری پاتر) و غوطهور شدن در دنیای داستان. در چنین فضایی، بچهها کیف میکنند، خودجوش کتاب میخوانند و مطالعه برایشان از یک تکلیف به یک تجربه شاد و ملموس تبدیل میشود.
مخاطب فراگیر، حال خوب کودک و اثر محسوس بر مطالعه، در قلب طراحی این رویداد است که نسل تازهای از کتابخوانها را پرورش میدهد. همزمان، جوایز معتبر CBCA بهترین آثار کودک و نوجوان را معرفی میکند و با تعیین معیارهای کیفی، ناشران را به تولید آثار بومی و باکیفیتتر ترغیب میکند.
جالب است که برگزارکنندۀ این رویداد (شورای کتاب کودک استرالیا) یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی است و تأمین مالی آن عمدتاً با کمکهای مردمی، حمایت انجمنهای محلی و اسپانسرهای فرهنگی انجام میشود.
کاغذک۲۰:۲۲
ضرورت طراحی مدل بومی هفته کتاب
وقتی به تجربههای جهانی نگاه میکنیم، میبینیم هر کشوری «هفته کتاب» خودش را دارد؛ بر اساس مدلی که با نیازها، واقعیتها و روح جامعهٔ خودش جور باشد.اثرگذاری واقعی هم دقیقاً از همینجا میآید: از طراحی درست.
دیدیم که هلند با یک طراحی هوشمندانه (از کتاب هدیه تا بلیت موزه و مترو) تقاضای مردمی را فعال کرده، فروش کتاب و رؤیتپذیری اجتماعی آن را بالا میبرد.
استرالیا هفته کتاب کودک را شاد و بازیمحور برگزار میکند تا بچهها با لباس شخصیتهای داستانی در مدرسه راه بروند، کیف کنند و خودجوش کتابخوان شوند.
آمریکا کتابخانه عمومی را در مرکز قرار میدهد؛ در هفته ملی کتابخانه مردم را به شکلهای مختلف به کتابخانه دعوت میکند و با تأکید بر خدمات برابر، مراجعه عمومی و تقویت زیرساخت دسترسی، کتابخانه را به قلب تجربه فرهنگی جامعه تبدیل میکند.
اسکاتلند کتاب را از سالنهای رسمی بیرون میآورد و به دل روستاها، محلهها، بیمارستانها و کتابخانههای کوچک میبرد؛ جایی که مردم داستانهای خودشان را روایت میکنند و هفته کتاب به یک تجربه اجتماعی زنده تبدیل میشود.
آفریقای جنوبی در هفته کتاب سراغ عدالت زبانی میرود؛ در کشوری با ۱۱ زبان رسمی، با اهدای کتابهای بومی و برنامههای سوادآموزی محلی تلاش میکند همه کودکان امکان خواندن به زبان مادری خود را داشته باشند.
ژاپن آرام اما عمیق کار میکند؛ هفته مطالعه را در مدرسه و کتابخانه نهادینه کرده و با فلسفهٔ مطالعهٔ عمیق (دُکوشو) بهدنبال عادتسازی جمعی در مطالعه است.
و...
در ظاهر این مدلها مختلفاند، اما همه بر سه اصل مشترک بنا شدهاند:*مخاطب فراگیر* با مشارکت حداکثری *تجربه لذتبخش* در متن زندگی مردم*اثر محسوس* بر خرید کتاب و مطالعه
ایران نیز به جای تکرار مجموعهای از برنامههای پراکنده، به یک مدل وحدتبخش برای هفته کتاب نیاز دارد؛مدلی که برای عموم مردم ارزش و تجربهای لذتبخش ایجاد کند و بتواند بر رفتار مطالعه و خرید کتاب اثر واقعی بگذارد.با طراحی درست این مدل، میتوانیم یک تغییر ملی برای مردم و صنعت نشر بسازیم.
کاغذک
وقتی به تجربههای جهانی نگاه میکنیم، میبینیم هر کشوری «هفته کتاب» خودش را دارد؛ بر اساس مدلی که با نیازها، واقعیتها و روح جامعهٔ خودش جور باشد.اثرگذاری واقعی هم دقیقاً از همینجا میآید: از طراحی درست.
دیدیم که هلند با یک طراحی هوشمندانه (از کتاب هدیه تا بلیت موزه و مترو) تقاضای مردمی را فعال کرده، فروش کتاب و رؤیتپذیری اجتماعی آن را بالا میبرد. استرالیا هفته کتاب کودک را شاد و بازیمحور برگزار میکند تا بچهها با لباس شخصیتهای داستانی در مدرسه راه بروند، کیف کنند و خودجوش کتابخوان شوند. آمریکا کتابخانه عمومی را در مرکز قرار میدهد؛ در هفته ملی کتابخانه مردم را به شکلهای مختلف به کتابخانه دعوت میکند و با تأکید بر خدمات برابر، مراجعه عمومی و تقویت زیرساخت دسترسی، کتابخانه را به قلب تجربه فرهنگی جامعه تبدیل میکند. اسکاتلند کتاب را از سالنهای رسمی بیرون میآورد و به دل روستاها، محلهها، بیمارستانها و کتابخانههای کوچک میبرد؛ جایی که مردم داستانهای خودشان را روایت میکنند و هفته کتاب به یک تجربه اجتماعی زنده تبدیل میشود. آفریقای جنوبی در هفته کتاب سراغ عدالت زبانی میرود؛ در کشوری با ۱۱ زبان رسمی، با اهدای کتابهای بومی و برنامههای سوادآموزی محلی تلاش میکند همه کودکان امکان خواندن به زبان مادری خود را داشته باشند. ژاپن آرام اما عمیق کار میکند؛ هفته مطالعه را در مدرسه و کتابخانه نهادینه کرده و با فلسفهٔ مطالعهٔ عمیق (دُکوشو) بهدنبال عادتسازی جمعی در مطالعه است. و... در ظاهر این مدلها مختلفاند، اما همه بر سه اصل مشترک بنا شدهاند:
*مخاطب فراگیر* با مشارکت حداکثری *تجربه لذتبخش* در متن زندگی مردم*اثر محسوس* بر خرید کتاب و مطالعهایران نیز به جای تکرار مجموعهای از برنامههای پراکنده، به یک مدل وحدتبخش برای هفته کتاب نیاز دارد؛مدلی که برای عموم مردم ارزش و تجربهای لذتبخش ایجاد کند و بتواند بر رفتار مطالعه و خرید کتاب اثر واقعی بگذارد.با طراحی درست این مدل، میتوانیم یک تغییر ملی برای مردم و صنعت نشر بسازیم.
کاغذک۴:۳۲
#خخخ_کتابخبرهای خلاصه خودمونی از کتابدر هفتهای که گذشت:
🧻 بعد از اینکه ایمیلهای سارا فرگوسن (نویسنده کتاب کودک) با جفری اپستین (مجرم جنسی بدنام) دوباره جنجالی شد، نیو فرانتیر (ناشر استرالیایی) کتاب تازهاش را از چاپخانه به کتابفروشیها نفرستاد و کل تیراژ را خمیر کرد.
در اشتوتگارت آلمان هر سال این موقع ۱۸ روز یک ساختمان بزرگ را پر از کتاب میکنند تا مردم راحت دسترسی داشته باشند و با کلی برنامه ترویج کتاب، جشن بگیرند. این هفته ۱۵۰ تا ناشر آلمانی از صبح تا غروب مشغول بودند و حالا حالاها ادامه دارد.
در استرالیا، انگلستان و نیوزیلند چند سایت فیک انتشارات درست شده (با اسمهایی شبیه ناشران معتبر، تصاویر هوش مصنوعی و آدرس دفترهای مجازی) که به مردم پکیج کتابنویسی و انتشار کتاب چندصد تا چندهزار دلاری میفروشند. اگر پولدارید، مراقب باشید!
در مهمترین جایزه ادبی نیوزیلند، دو کتاب را از مسابقه بیرون انداختند؛ نه بهخاطر متن، فقط چون جلدشان با هوش مصنوعی طراحی شده بود. نویسندهها گفتند: به ما چه؟ ما روحمان هم خبر نداشته! اما کار از کار گذشته بود. آقا، مگر قرار نبود کتاب را از روی جلدش قضاوت نکنیم؟
وقتی ربیع علمالدین (رماننویس لبنانیتبار) رفت روی سن تا جایزه ملی کتاب آمریکا را برای رمان جدیدش بگیرد، با اشاره به بمباران اردوگاههای غزه گفت: «ویران میکنند و اسمش را آتشبس میگذارند، بس کنید!»
در بخش غیرداستانی جایزه ملی کتاب آمریکا، عمر العقاد (نویسنده مصری ـ کانادایی) برای کتابش درباره جنگ غزه و همدستی غرب جایزه گرفت و گفت: «دو سال است میبینم ترکش با بدن کودکان چه میکند، در حالی که میدانم پول مالیات خود من هم دارد صرف این میشود. سخت است!»
این هفته نمایشگاه کتاب شارجه هم تمام شد؛ رویدادی که از یک نمایشگاه منطقهای شروع شد، حسابشده قد کشید و حالا دارد جایش را تثبیت میکند. امسال در دو روز ۳۳۲۱ جلسه تبادل رایت داشته. بازار باشه!
امسال صندوق «أُنشر» در نمایشگاه شارجه ۲۰ ناشر تازهکار را (با ۶۰ عنوان کتاب جدید) وسط نمایشگاه نشانده بود؛ برایشان کارگاه در سطح جهانی، محل عرضه و حمایت لجستیکی گذاشته بودند. اینطوری از صنعت نشر حمایت میکنند.
سیوسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
با کاغذک در جریان بازار کتاب باشید.
🧻 بعد از اینکه ایمیلهای سارا فرگوسن (نویسنده کتاب کودک) با جفری اپستین (مجرم جنسی بدنام) دوباره جنجالی شد، نیو فرانتیر (ناشر استرالیایی) کتاب تازهاش را از چاپخانه به کتابفروشیها نفرستاد و کل تیراژ را خمیر کرد.
در اشتوتگارت آلمان هر سال این موقع ۱۸ روز یک ساختمان بزرگ را پر از کتاب میکنند تا مردم راحت دسترسی داشته باشند و با کلی برنامه ترویج کتاب، جشن بگیرند. این هفته ۱۵۰ تا ناشر آلمانی از صبح تا غروب مشغول بودند و حالا حالاها ادامه دارد. در استرالیا، انگلستان و نیوزیلند چند سایت فیک انتشارات درست شده (با اسمهایی شبیه ناشران معتبر، تصاویر هوش مصنوعی و آدرس دفترهای مجازی) که به مردم پکیج کتابنویسی و انتشار کتاب چندصد تا چندهزار دلاری میفروشند. اگر پولدارید، مراقب باشید! در مهمترین جایزه ادبی نیوزیلند، دو کتاب را از مسابقه بیرون انداختند؛ نه بهخاطر متن، فقط چون جلدشان با هوش مصنوعی طراحی شده بود. نویسندهها گفتند: به ما چه؟ ما روحمان هم خبر نداشته! اما کار از کار گذشته بود. آقا، مگر قرار نبود کتاب را از روی جلدش قضاوت نکنیم؟ وقتی ربیع علمالدین (رماننویس لبنانیتبار) رفت روی سن تا جایزه ملی کتاب آمریکا را برای رمان جدیدش بگیرد، با اشاره به بمباران اردوگاههای غزه گفت: «ویران میکنند و اسمش را آتشبس میگذارند، بس کنید!» در بخش غیرداستانی جایزه ملی کتاب آمریکا، عمر العقاد (نویسنده مصری ـ کانادایی) برای کتابش درباره جنگ غزه و همدستی غرب جایزه گرفت و گفت: «دو سال است میبینم ترکش با بدن کودکان چه میکند، در حالی که میدانم پول مالیات خود من هم دارد صرف این میشود. سخت است!»این هفته نمایشگاه کتاب شارجه هم تمام شد؛ رویدادی که از یک نمایشگاه منطقهای شروع شد، حسابشده قد کشید و حالا دارد جایش را تثبیت میکند. امسال در دو روز ۳۳۲۱ جلسه تبادل رایت داشته. بازار باشه! امسال صندوق «أُنشر» در نمایشگاه شارجه ۲۰ ناشر تازهکار را (با ۶۰ عنوان کتاب جدید) وسط نمایشگاه نشانده بود؛ برایشان کارگاه در سطح جهانی، محل عرضه و حمایت لجستیکی گذاشته بودند. اینطوری از صنعت نشر حمایت میکنند. سیوسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. با کاغذک در جریان بازار کتاب باشید.۱۸:۱۰