آیین دادرسی کیفری فرید کشاورز مویدی
آیین دادرسی کیفری > فصل هفتم - قرارهای تأمین و نظارت قضایی
ماده 237 - صدور قرار بازداشت موقت جایز نیست ، مگر در مورد جرایم زیر ، که دلایل ، قرائن و امارات کافی بر توجه اتهام به متهم دلالت کند : الف - جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات ، حبس ابد یا قطع عضو و جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها ثلث دیه کامل یا بیش از آن است . ب - جرایم تعزیری که درجه چهار و بالاتر است . پ - جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور که مجازات قانونی آنها درجه پنج و بالاتر است . ت - ایجاد مزاحمت و آزار و اذیت بانوان و اطفال و تظاهر ، قدرت نمایی و ایجاد مزاحمت برای اشخاص که به وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه انجام شود . ث - سرقت ، کلاهبرداری ، ارتشاء ، اختلاس ، خیانت در امانت ، جعل یا استفاده از سند مجعول در صورتی که مشمول بند ( ب ) این ماده نباشد و متهم دارای یک فقره سابقه محکومیت قطعی به علت ارتکاب هر یک از جرایم مذکور باشد .
تبصره - موارد بازداشت موقت الزامی ، موضوع قوانین خاص ، به جز قوانین ناظر بر جرایم نیروهای مسلح از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون ملغی است .
ماده 238 - صدور قرار بازداشت موقت در موارد مذکور در ماده قبل ، منوط به وجود یکی از شرایط زیر است : الف - آزاد بودن متهم موجب از بین رفتن آثار و ادله جرم یا باعث تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان واقعه گردد و یا سبب شود شهود از اداء شهادت امتناع کنند . ب - بیم فرار یا مخفی شدن متهم باشد و به طریق دیگر نتوان از آن جلوگیری کرد . پ - آزاد بودن متهم مخل نظم عمومی ، موجب به خطر افتادن جان شاکی ، شهود یا خانواده آنان و خود متهم باشد .
نکات جرائم مستوجب قطع عضو : سرقت حدی ، محاربه جرائم مستوجب سلب حیات : افساد فی الارض ، زنای به عنف جرائم مستوجب حبس ابد : امساک در قتل ، اکراه در قتل ( ماده 375 قانون مجازات اسلامی ) سرقت حدی در مرتبه سوم ،
نکته : در بند ث ، ارتشا هست اما رشا نیست تا شانزده دقیقه و چهل ثانیه
مبحث چهارم - قرار بازداشت موقت
صدور قرار بازداشت موقت
با رعایت مقررات مندرج در این قانون
در موارد زیر الزامی است :
الف - جرائم موجب مجازات محارب یا مفسد فی الارض
ب - جرائم عمدی علیه امنیت داخلی و خارجی موجب مجازات تعزیری درجه پنج و بالاتر
پ - شورش مسلحانه
ت - لغو دستور حرکت به طرف دشمن یا محاربان و مفسدان
یا در ناحیه ای با شرایط جنگی
و یا محدودیت های ضروری اعلام شده
ث - ایراد ضرب و یا جرح عمدی با سلاح ،
نسبت به مافوق
ج - قتل عمدی
چ - فرار از جبهه
ح - فرار از محل مأموریت یا منطقه درگیری
در جریان عملیات علیه عوامل خرابکار ، ضد انقلاب ، اشرار و قاچاقچیان مسلح
خ - فرار همراه با سلاح گرم یا توسط هواپیما ، بالگرد ، کشتی ، ناوچه ، تانک و وسایل موتوری جنگی یا مجهز به سلاح جنگی
د - فرار به سوی دشمن
ذ - فرار با تبانی یا توطئه
ر - سرقت سلاح و مهمات و وسایل نظامی
در هنگام اردوکشی یا مأموریت آماده باش یا عملیات رزمی یا در منطقه جنگی
درصورت اخلال در مأموریت یگان
و یا حمل سلاح ظاهر یا مخفی توسط یک یا چند نفر از مرتکبان در حین سرقت
ز - تخریب ، آتش زدن ، از بین بردن و اتلاف عمدی
تأسیسات ، ساختمان ها ، استحکامات نظامی ، کشتی ، هواپیما و امثال آنها ، انبارها ، راه ها ، وسایل دیگر ارتباطی و مخابراتی یا الکترونیکی ، مراکز نگهداری اسناد طبقه بندی شده مورد استفاده نیروهای مسلح ، وسایل دفاعی ، تمام یا قسمتی از ملزومات جنگی ، مهمات و مواد منفجره
اعم از اینکه مرتکب شخصاً اقدام نماید یا دیگری را وادار به آن کند .
مدت بازداشت موقت نباید از حداقل مجازات قانونی آن جرم تجاوز کند .
۷:۲۵