گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «مفهوم شناسی بازارگاه داده و چالش های اجرایی آن در کشور» لینک دانلود خانم شیما ارجمند؛ آقای یحیی مرتب1403/11/06 چکیده:بازارگاه داده به عنوان پلتفرمی الکترونیکی برای تسهیل تبادل داده تعریف می شود. اهمیت بازارگاه داده در ایجاد شفافیت و پاسخگویی، تقویت نوآوری و رشد اقتصادی، ارتقای کیفیت خدمات عمومی، تقویت امنیت ملی و حاکمیت داده و بهبود دیپلماسی و همکاری های بین المللی است. با وجود این مزایا، چالش های قانونی، فنی، مشارکتی، نظارتی و فرهنگی در توسعه بازارگاه داده در ایران وجود دارد. برای غلبه بر این چالش ها، نیاز به تدوین قوانین و مقررات اختصاصی، ایجاد نهاد ناظر و تنظیم گر بازار، اتخاذ سیاست های حمایتی و تشویقی، تقویت ضمانت های اجرایی و همسوسازی با استانداردهای بین المللی است. در مجموع، ایجاد یک چارچوب قانونی و نظارتی کارآمد برای توسعه بازارگاه داده در ایران نیازمند مشارکت و همکاری نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه مدنی است. تعریف دقیق بازارگاه داده و مشارکت کنندگان آن (تولیدکنندگان، فروشندگان، خریداران داده)؛ تعریف دقیق انواع داده و ضوابط مربوطه؛ همسوسازی قوانین مربوط به حریم خصوصی، حقوق مالکیت معنوی و امنیت سایبری؛ تعیین الزامات امنیت و حفاظت از داده ها (محرمانگی، تمامیت، دسترس پذیری)؛ تعیین قواعد مربوط به مالکیت، حقوق و مسئولیت های طرف های درگیر؛ تعیین نهاد ناظر و تنظیم گر بازار؛ تعیین مالکیت، مسئولیت ها و حقوق ذی نفعان؛ ارائه انگیزه های لازم برای توسعه بازارگاه ها؛ ایجاد سازوکارهای نظارتی و اعمال مجازات های قانونی؛ الزامات توسعه زیرساخت های فنی و اطلاعاتی مورد نیاز؛ ایجاد بستر مشارکت و همکاری میان نهادهای مختلف و بومی سازی با استانداردهای بین المللی ازجمله اقدامات ضروری در این عرصه است. گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۱۱:۴۳
۱۱:۴۳
گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «مطالعه تطبیقی قوانین و استانداردهای مرتبط با زنجیره ارزش داده در کشورهای منتخب» لینک دانلود آقای محمدحسن طایفی نصرآبادی؛ خانم اسمهان حکاک؛ خانم عطیه یوسفی؛ آقای ابوالقاسم یوسفی بابادی1403/11/30 چکیده:داده و اطلاعات در توسعه کشورها و ایجاد مزیت رقابتی برای آن ها نقش کلیدی دارند. ناتوانی در مدیریت داده همانند ناتوانی در مدیریت سرمایه به شمار رفته که نتیجه آن اتلاف منابع و از دست رفتن فرصت ها خواهد بود. یکی از اقدامات مهم در راستای مدیریت داده ها در کشور، سامان دهی به چرخه حیات داده ها، از ایجاد یا دریافت داده تا استفاده و در نهایت انهدام یا بایگانی آنها می باشد. چنین فرایندی در ادبیات با عنوان زنجیره ارزش داده شناخته می شود. زنجیره ارزش داده چارچوبی را برای ایجاد سیاست های حکمرانی داده، تضمین کیفیت داده ها و حفظ امنیت و حریم خصوصی داده ها، که برای حفظ اعتماد و انطباق بسیار مهم هستند، فراهم می کند. با توجه به ضرورت پرداختن به زنجیره ارزش داده در ایران با هدف ایجاد زیربنایی برای ساماندهی به جریان داده در کشور، پژوهش حاضر در نظر دارد با بررسی زنجیره ارزش داده در ۶ کشور کانادا، استرالیا، سنگاپور، مکزیک، انگلیس و نیوزلند و احصای استانداردها و قوانین حاکم در آن کشورها، سازوکاری را برای مقایسه زیست بوم داده در ایران و کشورهای مذکور فراهم نموده و چارچوبی را برای سامان دهی به جریان داده در کشور ارائه کرده است. گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۱۱:۴۶
۱۱:۴۶
گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان: «بررسی گزارش «شاخص دولت دیجیتال ۲۰۲۳ در کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی (OECD)» لینک دانلود آقای امیررضا صدری خواه شیخ آبادی؛ آقای یحیی مرتب1403/12/08 چکیده:ظهور و گسترش عصر دیجیتال تحولات عمیقی در ساختار، مدیریت و مفهوم خدمات دولتی به وجود آورده است. عصر دیجیتال، به عنوان عصر ارتباطات باز شناخته می شود. دولت ها در این زمان باید به طور مؤثر در محیط های دیجیتالی به ارائه خدمات مؤثر بپردازند. بر این اساس در این گزارش به تحلیل و بررسی گزارش «شاخص دولت دیجیتال ۲۰۲۳» منتشر شده در سازمان توسعه و همکاری اقتصادی پرداخته شده است. این گزارش، از داده های ۳۸ کشور عضو این سازمان در سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ استفاده کرده و هدف آن سنجش میزان بلوغ دولت دیجیتال در این کشورها است. سنجش میزان بلوغ دولت دیجیتال کشورها در شش بُعد «دیجیتال براساس طراحی»، «داده محوری»، «دولت به مثابه سکو (پلتفرم)»، «شفافیت به صورت پیش فرض»، «کاربرمحوری» و «فعال بودن دولت در پیش بینی نیازها» انجام پذیرفته است. نتایج گزارش نشان می دهد کشورها در ابعاد «دیجیتال براساس طراحی»، «داده محوری» و «دولت به مثابه سکو (پلتفرم)» بهترین عملکرد را داشته اند و درضمن بُعد «فعال بودن دولت در پیش بینی نیازها» از پر چالش ترین ابعاد شناسایی شده در حوزه دولت دیجیتال است. در بخش پایانی گزارش، با توجه به تحلیل ها و نتایج به دست آمده، پیشنهادها و توصیه های سیاستی برای اجرا و پیاده سازی در کشور ارائه شده است. گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۱۲:۱۳
۱۲:۱۳
گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «نظارت بر پروژه استقرار هویت هوشمند اشخاص حقوقی در راستای اجرای ۲۳ پروژه اولویت دار دولت الکترونیک» لینک دانلود آقای ایلیا میرزامحمدی؛ آقای محمد موسوی صالح؛ آقای یحیی مرتب1403/12/13 چکیده:نظارت بر عملکرد اشخاص حقوقی از اهم موضوع ها، در حوزه مقابله با فساد و سازماندهی فضای کسب وکار در ایران است. در همین راستا، پروژه «استقرار هویت هوشمند اشخاص حقوقی در دولت الکترونیک» در سال ۱۳۹۸ و با تصویب نامه هیئت وزیران جزو «۲۳» پروژه اولویت دار دولت الکترونیک قرار گرفت. برنامه ریزی مربوط به پروژه مذکور در قالب ۱۷ بند و متولیان متعدد ازجمله سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان امور مالیاتی و جامعه حسابداران رسمی در کشور صورت گرفت. مطالعه حاضر به بررسی جزئیات اجرای این پروژه پرداخته است. مواردی از قبیل فقدان همکاری دستگاه ها، نقص اطلاعات موجود در پایگاه داده، ضعف ضمانت اجرایی قانون، چالش های فناورانه، کمبود منابع، ابهام در شناسنامه پروژه، نبود نظارت بر فرایند ویرایش اطلاعات اشخاص حقوقی، فقدان به روزرسانی و یکپارچه سازی قوانین، مالکیت پیچیده اشخاص حقوقی، ضعف در امنیت سامانه و پایگاه داده مربوطه، سهام وکالتی و فقدان دسته بندی حوزه فعالیت اشخاص حقوقی ازجمله چالش های احصا شده می باشند. ارائه شده در راستای رفع چالش ها عبارت اند از، به روزرسانی قوانین مربوط به اشخاص حقوقی (ازجمله قانون تجارت)، جلوگیری از گسترش و ایجاد شبکه های مالکیتی پیچیده، استقرار زیرساخت لازم برای مقابله با تشکیل و ادامه فعالیت شرکت های صوری و کاغذی، نظارت بر فعالیت مؤسسات واسط در فرایند ثبت اشخاص حقوقی و آموزش در سطوح کلان حاکمیتی تا فردی. گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۱۲:۱۸
۱۲:۱۸
گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «بررسی چالش های تعامل پذیری دولت الکترونیکی در کشور» لینک دانلود خانم مهسا کریمی؛ آقای حسین عزیزی؛ آقای یحیی مرتب؛ آقای سیدمسعود شریفی1403/12/20 چکیده:با توجه به اینکه هدف دولت، ارائه خدمات عمومی با کیفیت، سریع و کم هزینه بوده و تحول دیجیتال در دولت یا به عبارتی، دولت دیجیتال بیانگر شهروندمداری دولت ها و تعامل با ذی نفعان متعدد و متنوع است؛ بنابراین تعامل پذیری دولت الکترونیکی، نقش بسزایی در فرایند پیاده سازی تحول دیجیتال در دولت دارد. تعامل پذیری نشان دهنده توانایی ادارات دولتی برای تبادل اطلاعات درون سازمانی و بین سازمانی و همچنین، با شهروندان و بخش خصوصی است و موجب ساده سازی فرایندها، تسهیل جریان داده ها، ارتباط و یکپارچگی سیستم ها می شود. برای آنکه سازمان ها بتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند و اطلاعات مورد نیاز خود را به اشتراک گذارند، لازم است که از چارچوب و مدل های مشخصی استفاده کنند. دولت ایران نیز مانند سایر کشورها، فعالیت خود را در زمینه تعامل پذیری آغاز کرده که این فعالیت ها منجر به ایجاد چارچوب تعامل پذیری و تشکیل کارگروه تعامل پذیری در سال ۱۳۹۸ در راستای پیاده سازی آن شده است، اما آنچه که آشکار بوده این است که با وجود این اقدامات، پس از گذشت چندین سال از تصویب آیین نامه اجرایی استقرار چارچوب تعامل پذیری دولت الکترونیکی (۱۳۹۷) و قانون داده و اطلاعات ملی (۱۴۰۱)، ضعف تعاملاتی و همکاری در دستگاه های دولتی کماکان وجود دارد و این امر، چالش تعامل پذیری را همچون گذشته پیش روی خط مشی های مرتبط دولت قرار داده است. بر این اساس در این نوشتار تلاش شده است تا با بررسی دلالت های اسناد بالادستی و الزامات قوانین و اقدامات کارگروه به واکاوی چالش های فراروی پیاده سازی چارچوب تعامل پذیری الکترونیکی و تدوین بسته سیاستی و راهکارهای اجرایی مناسب پرداخته شود. گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۱۲:۲۳
۱۲:۲۳
مؤسسه افکارسنجی ملت با همکاری گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «سنجش دیدگاه مردم درباره خدمات الکترونیکی و اینترنتی دولت» لینک دانلود خانم ملیحه سپاسگر؛ زهرا سادات مشکانی فراهانی؛ خانم فاطمه امیری شاد؛ خانم جیران سرداری1403/11/20 چکیده:موسسه افکارسنجی ملت، نظرسنجی حاضر را در آذرماه سال ۱۴۰۳ انجام داده است. جامعه آماری این پروژه همه افراد ۱۸ سال و بیشتر در کل کشور بوده اند. در این پیمایش تعداد ۱۱۰۰ پرسشنامه به روش تلفنی از این جامعه آماری گردآوری شده است. هدف از اجرای این پیمایش، سنجش دیدگاه و استفاده مردم از خدمات الکترونیکی و اینترنتی دولت بوده است. اهم نظرات کل پاسخگویان به شرح زیر است: استفاده از خدمات غیرحضوری و اینترنتی دولتی ۴۲/۱ درصد از مردم معمولاً کارهای اداری خود را با «مراجعه حضوری به اداره ها» ، ۳۰/۱ درصد به روش «اینترنتی» و ۱۷/۱ درصد با «مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی» انجام می دهند. گفتنی است ۱۰/۲درصد از مردم از دیگران می خواهند تا چنین اموری را برایشان انجام دهند. ۴۸ درصد از مردم اذعان کرده اند مهارت لازم جهت انجام کارهای اداری به صورت اینترنتی را به میزان «زیاد یا خیلی زیاد» داشته و ۳۸/۹ درصد به میزان «کمی» دارند. همچنین، ۱۱/۸ درصد «اصلاً» توانایی مورد نیاز جهت انجام این امور به صورت اینترنتی را ندارند. از نظر ۱۱/۳ درصد از مردم انجام کارهای اداری به صورت اینترنتی اصلاً پیچیده نیست. از طرفی، ۴۴/۸ درصد پیچیدگی آن را «کم» و ۴۰/۶ درصد «زیاد یا خیلی زیاد» عنوان کرده اند. از نظر ۶۳/۸ درصد از مردم اطلاع رسانی دولت درباره خدمات اینترنتی که ارائه می دهد «کم یا خیلی کم» است..... گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۱۳:۲۹
۱۳:۲۹
بسم الله الرحمن الرحیم کانال «مطالعات دولت الکترونیک و داده» در شبکه اجتماعی بله، با شناسه @egov_ir راه‌اندازی شد. در این کانال، گزارشات کارشناسی گروه «دولت الکترونیک و مدیریت داده» مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و نشست‌های مرتبط، اطلاع‌رسانی خواهد شد.
عضویت در کانال 🟨لیست گزارشات منتشره گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده تاکنون: (جهت دسترسی به پست گزارش، روی عنوان کلیک کنید)
«نظارت بر عملکرد سامانه جامع تجارت (با تمرکز بر بخش تجارت داخلی)» «نظارت بر عملکرد دستگاه های اجرایی در به کارگیری امضای الکترونیکی» «گزارش نظارتی کیفیت اجرای ماده (۲۰) قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» «بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه (77): رصد و نظارت بر پروژه استقرار هویت هوشمند اشخاص حقیقی در دولت الکترونیک» «بررسی لایحه برنامه هفتم (90) : ساماندهی و الکترونیکی کردن مزایده های قوه قضائیه (بند «الف» ماده (108))» «تحلیل نظارتی پیرامون اجرای 23 پروژه اولویت دار دولت الکترونیکی» «نظارت بر اجرایی سازی سامانه پنجره واحد مدیریت زمین (e-Land )در راستای اجرای 23 پروژه اولویت دار دولت الکترونیک» «تحلیل و آسیب شناسی اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» «بررسی چالش های یکپارچه سازی داده و اطلاعاتِ همانندجویی آثار علمی در کشور» «داده حکومتی باز(1): مفاهیم، مصادیق، مزایا و چالشها» «داده حکومتی باز (۲): بررسی زیست بوم درگاه ملی کاتالوگ و مجموعه داده های باز و کاربردی کشور» «مفهوم شناسی بازارگاه داده و چالش های اجرایی آن در کشور» «مطالعه تطبیقی قوانین و استانداردهای مرتبط با زنجیره ارزش داده در کشورهای منتخب» «بررسی گزارش «شاخص دولت دیجیتال ۲۰۲۳ در کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی (OECD)» «نظارت بر پروژه استقرار هویت هوشمند اشخاص حقوقی در راستای اجرای ۲۳ پروژه اولویت دار دولت الکترونیک» «بررسی چالش های تعامل پذیری دولت الکترونیکی در کشور» «سنجش دیدگاه مردم درباره خدمات الکترونیکی و اینترنتی دولت»@egov_rc
۱۳:۳۵
گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «استفاده از علوم رفتاری با هدف بهبود ارائه خدمات دولت الکترونیکی» لینک دانلود خانم فهیمه محمدی هارونی؛ آقای یحیی مرتب1404/01/25 چکیده:علوم رفتاری امروزه در ساحت های مختلف بخش عمومی برای تسهیل پیاده سازی خط مشی ها و افزایش بهره وری مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از مفاهیمی که امروزه حکومت ها از آن برای ارائه بهتر خدمات استفاده می کنند دولت الکترونیک است. این مفهوم به استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ارائه خدمت به شهروندان بدون نیاز به مراجعه حضوری و به صورت یکپارچه و در تمامی ساعات شبانه روز اشاره دارد. یکی از چالش های قابل توجه در این خصوص، پذیرش این خدمات از جانب مردم و به عبارتی تبدیل عادات سنتی تعامل با ادارات دولتی- که مبتنی بر مراجعه حضوری و ارتباط مستقیم با کارمندان دولت بود- به عادات نوین و مبتنی بر استفاده از بستر اینترنت، سامانه های دولت الکترونیک، پیامک و... است. در این زمینه نظریات مختلفی برای پیش بینی عوامل اثرگذار بر پذیرش این فناوری از جانب مردم ارائه شده است که به عنوان نمونه می توان به نظریه رفتار برنامه ریزی شده، نظریه پذیرش فناوری و مدل یکپارچه دولت الکترونیک اشاره کرد؛ در این نظریه ها به مؤلفه های مختلف اثرگذار بر پذیرش فناوری پرداخته می شود. با توجه به آنکه علوم رفتاری دارای شناخت عمیق و مبتنی بر واقعیت از کنش انسانی اند، می توانند برای بهبود استفاده مردم از خدمات دولت الکترونیک مداخلات مؤثری را پیشنهاد کنند که به عنوان مثال می توان به اقداماتی از جمله استفاده از چهره های محبوب برای ترغیب مردم به استفاده از خدمات الکترونیک، در نظر گرفتن شرایط مختلف شهروندان و برنامه ریزی برای امکان پذیر کردن استفاده شهروندان از خدمات الکترونیک با هر سطح سواد و تحصیلات از خدمات دولت الکترونیک و... اشاره کرد.گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۶:۳۷
۶:۳۷
بازنشرگروه آینده‌پژوهی دفتر مطالعات بنیادین حکمرانی مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد: عنوان گزارش: «روندهای موثر بر حکمرانی ملی داده‌ها» لینک دانلود خانم اسمهان حکاک؛ آقای احمد کوهی اصفهانی؛ خانم عطیه یوسفی؛ آقای علیرضا نصر اصفهانی1404/01/25 چکیده:امروزه دولت ها، بنگاه‌ها و جوامع از اهمیت و ارزش راهبردی داده آگاه هستند، براین اساس نظام برنامه ریزی کلان کشور لازم است درک درستی از ضرورت و اهمیت نظام حکمرانی داده پیدا کند و نگاهی آینده نگرانه، کل‌نگر، پویا، پیشگیرانه و سازگار با فناوری های نوپدید برای مدیریت و حفاظت از انواع داده های ملی، تجاری، شخصی، باز و ... داشته باشد.نظام حکمرانی ملی داده در بهینه سازی و افزایش انسجام و کارآمدی نظام تصمیم گیری کشور، ارتقای سطح هوشمندی خط مشی گذاران، افزایش شفافیت، بهبود اعتماد جامعه، رشد خدمات دیجیتال و افزایش سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص داخلی نقش مهمی دارد. در این گزارش ضمن بررسی اجمالی تجارب مرتبط داخلی و بین المللی حکمرانی داده به بیان چالش های پیش رو و روندهای تأثیرگذار بر حکمرانی ملی داده پرداخته شده و در ادامه به دوگانه های سیاستی و سناریوهای حکمرانی ملی داده اشاره شده و در نهایت پیشنهادهای سیاستی در حوزه حکمرانی ملی داده ارائه شده است.گروه دولت الکترونیک و مدیریت داده مرکز پژوهش‌های مجلس:
@egov_rc
۶:۱۶
۶:۱۶