در حالی که کشورهایی مانند امارات متحده عربی، که اقتصادی وابسته به منابع طبیعی دارند، هوشمندانه به توسعه فناوری‌های نوظهوری همچون هوش مصنوعی پرداخته‌اند، در کشور ما هنوز دغدغه عده‌ای از مردم و برخی از مسئولان، تنها محدود به بحث فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌هاست. این در حالی است که ارزش افزوده و تاثیر این فناوری‌ها بر اقتصاد کشور به مراتب کمتر از پتانسیل بالای هوش مصنوعی در بهبود صنایع، بهینه‌سازی خدمات، و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی است.
امارات به قدری به اهمیت هوش مصنوعی پی برده که برای آن وزارت‌خانه‌ای مستقل ایجاد کرده و هشت هدف استراتژیک تعریف کرده است. این اهداف شامل مواردی چون تبدیل این کشور به مرکز جهانی هوش مصنوعی، توسعه اکوسیستم تخصصی برای رشد هوش مصنوعی، جذب و آموزش استعدادها، و تأمین زیرساخت‌های لازم جهت آزمایش و توسعه این فناوری می‌باشد. این استراتژی‌ها نشان‌دهنده نگاه آینده‌نگرانه و برنامه‌ریزی مدون این کشور برای حضور قوی در حوزه‌ای است که در آینده نقش کلیدی در اقتصاد جهانی ایفا خواهد کرد.
هوش مصنوعی برخلاف برخی صنایع دیگر، قابل تقلید سریع و ساده نیست. این فناوری نیازمند داده‌های گسترده، مدل‌های پیشرفته و تجربه مستمر است تا به خروجی‌های قابل اعتماد و کاربردی دست پیدا کنیم. هر چقدر تجربه و داده‌های ورودی بیشتر باشد، نتایج بهینه‌تر و دقیق‌تری حاصل می‌شود. به همین دلیل، کشورهای پیشرو هر روز بیشتر در این مسیر جلوتر می‌روند و شکاف میان ما و آنها در این عرصه به شدت در حال افزایش است.
در همین راستا، برخی کشورها حتی در وزارت‌خانه‌های ارتباطات خود، معاونت‌های تخصصی برای توسعه هوش مصنوعی ایجاد کرده‌اند تا از این مسیر جهانی عقب نمانند. اگرچه ما هم‌اکنون در این زمینه عقب هستیم، اما هنوز فرصت برای جبران و پیوستن به این کاروان وجود دارد. ایران می‌تواند با الهام از استراتژی‌ها و اهداف کشورهای پیشرو، نه تنها مصرف‌کننده، بلکه به عنوان تولیدکننده، پیشرو و حتی رهبر این فناوری در منطقه و جهان مطرح شود. هوش مصنوعی نه تنها می‌تواند به پیشبرد اهداف اقتصادی کشور کمک کند، بلکه در راستای تحقق اهداف انقلاب اسلامی و تمدن اسلامی نیز به کار گرفته شود.
اهمیت این موضوع و ضرورت اقدام عاجل، بویژه با توجه به روند سریع توسعه هوش مصنوعی و وابستگی هرچه بیشتر صنایع و خدمات به آن، ما را ملزم می‌کند تا از فرصت‌های موجود استفاده کنیم و ایران را به جایگاهی متناسب با ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های علمی و فناوری خود برسانیم.
امارات به قدری به اهمیت هوش مصنوعی پی برده که برای آن وزارت‌خانه‌ای مستقل ایجاد کرده و هشت هدف استراتژیک تعریف کرده است. این اهداف شامل مواردی چون تبدیل این کشور به مرکز جهانی هوش مصنوعی، توسعه اکوسیستم تخصصی برای رشد هوش مصنوعی، جذب و آموزش استعدادها، و تأمین زیرساخت‌های لازم جهت آزمایش و توسعه این فناوری می‌باشد. این استراتژی‌ها نشان‌دهنده نگاه آینده‌نگرانه و برنامه‌ریزی مدون این کشور برای حضور قوی در حوزه‌ای است که در آینده نقش کلیدی در اقتصاد جهانی ایفا خواهد کرد.
هوش مصنوعی برخلاف برخی صنایع دیگر، قابل تقلید سریع و ساده نیست. این فناوری نیازمند داده‌های گسترده، مدل‌های پیشرفته و تجربه مستمر است تا به خروجی‌های قابل اعتماد و کاربردی دست پیدا کنیم. هر چقدر تجربه و داده‌های ورودی بیشتر باشد، نتایج بهینه‌تر و دقیق‌تری حاصل می‌شود. به همین دلیل، کشورهای پیشرو هر روز بیشتر در این مسیر جلوتر می‌روند و شکاف میان ما و آنها در این عرصه به شدت در حال افزایش است.
در همین راستا، برخی کشورها حتی در وزارت‌خانه‌های ارتباطات خود، معاونت‌های تخصصی برای توسعه هوش مصنوعی ایجاد کرده‌اند تا از این مسیر جهانی عقب نمانند. اگرچه ما هم‌اکنون در این زمینه عقب هستیم، اما هنوز فرصت برای جبران و پیوستن به این کاروان وجود دارد. ایران می‌تواند با الهام از استراتژی‌ها و اهداف کشورهای پیشرو، نه تنها مصرف‌کننده، بلکه به عنوان تولیدکننده، پیشرو و حتی رهبر این فناوری در منطقه و جهان مطرح شود. هوش مصنوعی نه تنها می‌تواند به پیشبرد اهداف اقتصادی کشور کمک کند، بلکه در راستای تحقق اهداف انقلاب اسلامی و تمدن اسلامی نیز به کار گرفته شود.
اهمیت این موضوع و ضرورت اقدام عاجل، بویژه با توجه به روند سریع توسعه هوش مصنوعی و وابستگی هرچه بیشتر صنایع و خدمات به آن، ما را ملزم می‌کند تا از فرصت‌های موجود استفاده کنیم و ایران را به جایگاهی متناسب با ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های علمی و فناوری خود برسانیم.
۱۸:۰۵
آمریکا: اولویت شبکه‌های اجتماعی بر اتحادهای نظامی؟
این روزها نقش شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در سیاست خارجی ایالات متحده به‌حدی قدرت یافته که مقامات آمریکا اولویت‌هایی مانند عضویت در ناتو را هم تحت تأثیر قرار می‌دهند. جی‌دی ونس، سناتور آمریکایی و معاون اول ترامپ، در اظهاراتی تأکید کرد که آمریکا باید حمایت خود از ناتو را منوط به پایبندی این ائتلاف به ارزش‌های آمریکایی، به‌ویژه آزادی بیان، کند. ونس اظهار داشت که آمریکا نباید بدون شرایط مشخص از ناتو حمایت کند و «احترام به آزادی بیان» باید یکی از شروط اصلی باشد که کشورهای اروپایی به‌عنوان هم‌پیمان‌های نزدیک ایالات متحده آن را بپذیرند. این سخنان ونس که با اشاره به شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) بیان شده، نشان از تأثیرگذاری عمیق و ارزش استراتژیک شبکه‌های اجتماعی آمریکایی دارد؛ به حدی که حتی سیاست‌مداران آمریکایی حاضرند روابط خود را با ناتو بر سر این موضوعات به چالش بکشند. این در حالی است که آمریکا سال‌ها برای تقویت ناتو و نزدیک کردن مرزهای آن به روسیه تلاش کرده و تنش‌های بین‌المللی، از جمله جنگ اوکراین، نتیجه همین سیاست‌ها بوده است.
به‌نظر می‌رسد که در جهان امروز، تسلط بر شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آنها به‌عنوان ابزاری برای نفوذ فرهنگی و سیاسی، برای آمریکا اهمیتی بیشتر از برخی اتحادهای نظامی سنتی پیدا کرده است.
این روزها نقش شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در سیاست خارجی ایالات متحده به‌حدی قدرت یافته که مقامات آمریکا اولویت‌هایی مانند عضویت در ناتو را هم تحت تأثیر قرار می‌دهند. جی‌دی ونس، سناتور آمریکایی و معاون اول ترامپ، در اظهاراتی تأکید کرد که آمریکا باید حمایت خود از ناتو را منوط به پایبندی این ائتلاف به ارزش‌های آمریکایی، به‌ویژه آزادی بیان، کند. ونس اظهار داشت که آمریکا نباید بدون شرایط مشخص از ناتو حمایت کند و «احترام به آزادی بیان» باید یکی از شروط اصلی باشد که کشورهای اروپایی به‌عنوان هم‌پیمان‌های نزدیک ایالات متحده آن را بپذیرند. این سخنان ونس که با اشاره به شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) بیان شده، نشان از تأثیرگذاری عمیق و ارزش استراتژیک شبکه‌های اجتماعی آمریکایی دارد؛ به حدی که حتی سیاست‌مداران آمریکایی حاضرند روابط خود را با ناتو بر سر این موضوعات به چالش بکشند. این در حالی است که آمریکا سال‌ها برای تقویت ناتو و نزدیک کردن مرزهای آن به روسیه تلاش کرده و تنش‌های بین‌المللی، از جمله جنگ اوکراین، نتیجه همین سیاست‌ها بوده است.
به‌نظر می‌رسد که در جهان امروز، تسلط بر شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آنها به‌عنوان ابزاری برای نفوذ فرهنگی و سیاسی، برای آمریکا اهمیتی بیشتر از برخی اتحادهای نظامی سنتی پیدا کرده است.
۱۸:۱۶
سردرگمی در فیلترینگ؛ سیاست‌های متغیر شبکه‌های اجتماعی در ایران
در طی سال‌های گذشته، برخی از شبکه‌های اجتماعی در ایران فیلتر شده‌اند، اما اکنون بحث‌هایی درباره بازگشایی آنها مطرح شده است. این وضعیت باعث نوعی سردرگمی در جامعه شده است؛ چرا که مشخص نیست این تصمیم تا چه حد اجرا خواهد شد و آیا سیاستی پایدار در این زمینه وجود دارد یا خیر.
تلگرام*: به دلیل نقش در هدایت اعتراضات ۱۳۹۶ و ترویج خشونت، فیلتر شد.
*توئیتر و فیسبوک*: به خاطر همکاری نکردن با نهادهای داخلی و نقش در اعتراضات ۱۳۸۸، مسدود شدند.
*اینستاگرام و واتس‌اپ*: در اعتراضات ۱۴۰۱ به دلیل استفاده برای هماهنگی اعتراضات فیلتر شدند.
*یوتیوب*: به دلیل محتوای نامناسب و عدم نظارت، مسدود ماند.
یکی از چالش‌های مهم در کنار فیلترینگ این شبکه‌ها، *عدم مقابله مؤثر با فروش و استفاده از فیلترشکن‌ها بوده است. هرچند در برخی زمان‌ها و مقاطع خاص، دسترسی به فیلترشکن‌ها به‌طور کامل محدود و عملاً تمام مسیرهای اتصال مسدود شده‌اند، اما این وضعیت همواره پایدار نمانده است. در واقع، تجربه نشان داده که مشکل اصلی در محدودسازی فیلترشکن‌ها، فنی نبوده و به دلیل عدم اجرای قاطعانه و مستمر رخ داده است. همین امر باعث شده تا فیلترشکن‌ها به سادگی در دسترس کاربران باقی بمانند و حتی به یک تجارت پررونق تبدیل شوند. این نوسان در سیاست‌ها و عدم انسجام در اجرای محدودیت‌ها، عملاً کارایی فیلترینگ را زیر سوال برده و باعث شده تا کاربران با کمترین موانع به شبکه‌های فیلترشده دسترسی پیدا کنند؛ وضعیتی که نتیجه آن چیزی جز ناکارآمدی و افزایش هزینه‌های بی‌فایده نبوده است.
اما از طرف دیگر، نمونه‌هایی از کشورهای دیگر وجود دارد که برخورد متفاوتی با شبکه‌های اجتماعی داشته‌اند. برای مثال، چین به راحتی توانست شبکه‌هایی نظیر گوگل و تمام خدمات آن از جمله مپ و گوگل پلی را مسدود کند و به جای آن، زیرساخت‌های داخلی خود را تقویت نماید. در آمریکا نیز دولت به تیک‌تاک فشار آورد و حتی توانست بر آن تسلط یابد و در زمانی که هواداران ترامپ به نتایج انتخابات اعتراض کردند و به کنگره حمله کردند، حساب کاربری ترامپ با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده را از توئیتر حذف کرد. همین‌طور خزانه‌داری آمریکا نیز توانست بر تلگرام نفوذ کند و مانع از معرفی ارز دیجیتال گرام شود، چرا که احساس می‌کرد امکان حمایت از شهروندان آمریکایی در مقابل سوءاستفاده‌های مالی از این ارز را ندارد.
این نمونه‌ها نشان‌دهنده این است که کشورها برای حفظ منافع ملی خود می‌توانند به صورت شفاف و قاطع عمل کنند؛ در حالی که در ایران وضعیت متفاوت است. از یک سو، حاکمیت به دلیل شرایط جنگ نرم و تهدیداتی که از سوی آمریکا و سایر کشورها احساس می‌شود، نگران است و به دنبال کنترل اوضاع می‌باشد. بسیاری از این شبکه‌ها متعلق به شرکت‌های آمریکایی هستند که می‌توانند بستری برای تهدیدات امنیتی و فرهنگی باشند. از سوی دیگر، مردم عادی که قصد اغتشاش ندارند و از این بسترها برای کسب و کار، ارتباط با دیگران و حتی سرگرمی استفاده می‌کنند، با محدودیت‌هایی مواجه شده‌اند که کارایی و کیفیت زندگی روزمره‌شان را تحت تأثیر قرار داده است.
مسئله‌ای که در این میان به درستی مورد توجه قرار نگرفته، این است که اگر حاکمیت استفاده از این شبکه‌ها را تهدیدی برای اقتصاد، فرهنگ و حاکمیت کشور می‌داند، می‌بایست از ابتدا تدابیری مشخص برای مواجهه با این موضوع اندیشیده و اقدامات مناسب را اجرا می‌کرد. از جمله این اقدامات می‌توانست مذاکره و عقد قرارداد با شرکت‌های خارجی برای ایجاد محدودیت‌های خاص یا حتی فیلتر کردن این پلتفرم‌ها در مراحل اولیه باشد. در حالی که اکنون که این شبکه‌ها به طور گسترده میان مردم رواج یافته و کاربران به آنها وابسته شده‌اند، فیلترینگ نه تنها به شکل قاطعانه‌ای اجرا نشده، بلکه به نظر می‌رسد دچار سردرگمی هستیم. مردم میان استفاده و عدم دسترسی به این پلتفرم‌ها بلاتکلیف مانده‌اند و بسیاری نیز همچنان نمی‌دانند دلیل واقعی این محدودیت‌ها چیست.این نکته هم قابل توجه است که در صورتی که این شبکه‌ها باز شوند، اگر در آینده دوباره ناآرامی رخ دهد، ممکن است بار دیگر فیلترینگ شدیدتری اعمال شود. این مسئله منجر به از دست رفتن اعتماد عمومی خواهد شد و مردم به این باور خواهند رسید که سیاست‌ها دائماً در حال تغییرند و هیچ رویکرد ثابتی در این زمینه وجود ندارد. به نظر می‌رسد که در این شرایط در یک دور باطل گرفتار شده‌ایم و لازم است سیاست‌گذاری منسجم و برنامه‌ریزی دقیق‌تری صورت گیرد تا هم اهداف حاکمیت محقق شود و هم نیازهای جامعه به درستی پاسخ داده شوند.
سیدعلی علوی
@IranAlavi
در طی سال‌های گذشته، برخی از شبکه‌های اجتماعی در ایران فیلتر شده‌اند، اما اکنون بحث‌هایی درباره بازگشایی آنها مطرح شده است. این وضعیت باعث نوعی سردرگمی در جامعه شده است؛ چرا که مشخص نیست این تصمیم تا چه حد اجرا خواهد شد و آیا سیاستی پایدار در این زمینه وجود دارد یا خیر.
تلگرام*: به دلیل نقش در هدایت اعتراضات ۱۳۹۶ و ترویج خشونت، فیلتر شد.
*توئیتر و فیسبوک*: به خاطر همکاری نکردن با نهادهای داخلی و نقش در اعتراضات ۱۳۸۸، مسدود شدند.
*اینستاگرام و واتس‌اپ*: در اعتراضات ۱۴۰۱ به دلیل استفاده برای هماهنگی اعتراضات فیلتر شدند.
*یوتیوب*: به دلیل محتوای نامناسب و عدم نظارت، مسدود ماند.
یکی از چالش‌های مهم در کنار فیلترینگ این شبکه‌ها، *عدم مقابله مؤثر با فروش و استفاده از فیلترشکن‌ها بوده است. هرچند در برخی زمان‌ها و مقاطع خاص، دسترسی به فیلترشکن‌ها به‌طور کامل محدود و عملاً تمام مسیرهای اتصال مسدود شده‌اند، اما این وضعیت همواره پایدار نمانده است. در واقع، تجربه نشان داده که مشکل اصلی در محدودسازی فیلترشکن‌ها، فنی نبوده و به دلیل عدم اجرای قاطعانه و مستمر رخ داده است. همین امر باعث شده تا فیلترشکن‌ها به سادگی در دسترس کاربران باقی بمانند و حتی به یک تجارت پررونق تبدیل شوند. این نوسان در سیاست‌ها و عدم انسجام در اجرای محدودیت‌ها، عملاً کارایی فیلترینگ را زیر سوال برده و باعث شده تا کاربران با کمترین موانع به شبکه‌های فیلترشده دسترسی پیدا کنند؛ وضعیتی که نتیجه آن چیزی جز ناکارآمدی و افزایش هزینه‌های بی‌فایده نبوده است.
اما از طرف دیگر، نمونه‌هایی از کشورهای دیگر وجود دارد که برخورد متفاوتی با شبکه‌های اجتماعی داشته‌اند. برای مثال، چین به راحتی توانست شبکه‌هایی نظیر گوگل و تمام خدمات آن از جمله مپ و گوگل پلی را مسدود کند و به جای آن، زیرساخت‌های داخلی خود را تقویت نماید. در آمریکا نیز دولت به تیک‌تاک فشار آورد و حتی توانست بر آن تسلط یابد و در زمانی که هواداران ترامپ به نتایج انتخابات اعتراض کردند و به کنگره حمله کردند، حساب کاربری ترامپ با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده را از توئیتر حذف کرد. همین‌طور خزانه‌داری آمریکا نیز توانست بر تلگرام نفوذ کند و مانع از معرفی ارز دیجیتال گرام شود، چرا که احساس می‌کرد امکان حمایت از شهروندان آمریکایی در مقابل سوءاستفاده‌های مالی از این ارز را ندارد.
این نمونه‌ها نشان‌دهنده این است که کشورها برای حفظ منافع ملی خود می‌توانند به صورت شفاف و قاطع عمل کنند؛ در حالی که در ایران وضعیت متفاوت است. از یک سو، حاکمیت به دلیل شرایط جنگ نرم و تهدیداتی که از سوی آمریکا و سایر کشورها احساس می‌شود، نگران است و به دنبال کنترل اوضاع می‌باشد. بسیاری از این شبکه‌ها متعلق به شرکت‌های آمریکایی هستند که می‌توانند بستری برای تهدیدات امنیتی و فرهنگی باشند. از سوی دیگر، مردم عادی که قصد اغتشاش ندارند و از این بسترها برای کسب و کار، ارتباط با دیگران و حتی سرگرمی استفاده می‌کنند، با محدودیت‌هایی مواجه شده‌اند که کارایی و کیفیت زندگی روزمره‌شان را تحت تأثیر قرار داده است.
مسئله‌ای که در این میان به درستی مورد توجه قرار نگرفته، این است که اگر حاکمیت استفاده از این شبکه‌ها را تهدیدی برای اقتصاد، فرهنگ و حاکمیت کشور می‌داند، می‌بایست از ابتدا تدابیری مشخص برای مواجهه با این موضوع اندیشیده و اقدامات مناسب را اجرا می‌کرد. از جمله این اقدامات می‌توانست مذاکره و عقد قرارداد با شرکت‌های خارجی برای ایجاد محدودیت‌های خاص یا حتی فیلتر کردن این پلتفرم‌ها در مراحل اولیه باشد. در حالی که اکنون که این شبکه‌ها به طور گسترده میان مردم رواج یافته و کاربران به آنها وابسته شده‌اند، فیلترینگ نه تنها به شکل قاطعانه‌ای اجرا نشده، بلکه به نظر می‌رسد دچار سردرگمی هستیم. مردم میان استفاده و عدم دسترسی به این پلتفرم‌ها بلاتکلیف مانده‌اند و بسیاری نیز همچنان نمی‌دانند دلیل واقعی این محدودیت‌ها چیست.این نکته هم قابل توجه است که در صورتی که این شبکه‌ها باز شوند، اگر در آینده دوباره ناآرامی رخ دهد، ممکن است بار دیگر فیلترینگ شدیدتری اعمال شود. این مسئله منجر به از دست رفتن اعتماد عمومی خواهد شد و مردم به این باور خواهند رسید که سیاست‌ها دائماً در حال تغییرند و هیچ رویکرد ثابتی در این زمینه وجود ندارد. به نظر می‌رسد که در این شرایط در یک دور باطل گرفتار شده‌ایم و لازم است سیاست‌گذاری منسجم و برنامه‌ریزی دقیق‌تری صورت گیرد تا هم اهداف حاکمیت محقق شود و هم نیازهای جامعه به درستی پاسخ داده شوند.
سیدعلی علوی@IranAlavi
۱۳:۲۶
از BMW تا Siemens؛ همکاری شرکت‌های بزرگ در توسعه شبکه ملی اطلاعات اروپایی Gaia-Xدر عصر دیجیتال، حفاظت از داده‌ها و استقلال اطلاعاتی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دولت‌ها و جوامع تبدیل شده است. کشورهای اروپایی، که خود از پیشگامان فناوری و نوآوری‌های دیجیتال هستند، نیز از این دغدغه مستثنی نیستند. اروپا، با هدف کاهش وابستگی به پلتفرم‌ها و شرکت‌های فناوری بزرگ خارجی (که عمده‌ی آنها آمریکایی هستند) و محافظت از داده‌های شهروندان خود، پروژه‌ای به نام Gaia-X را راه‌اندازی کرده است.
Gaia-X به‌عنوان یک پروژه مشترک بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شرکت‌های خصوصی بزرگ، با هدف ایجاد یک فضای داده‌ای و ابری امن و غیرمتمرکز پایه‌گذاری شده است. این پروژه بستری برای ارائه خدمات دیجیتال ایجاد کرده که در آن داده‌ها بر اساس قوانین و استانداردهای اروپا مدیریت و ذخیره می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی Gaia-X، فراهم کردن محیطی است که در آن داده‌ها و سرویس‌های ابری به‌صورت مستقل و در چارچوب قوانین حاکمیتی اروپا مدیریت شوند.مشارکت شرکت‌های بزرگ فناوری و رشد بسترهای بومی
یکی از نکات برجسته در اجرای Gaia-X، مشارکت شرکت‌های بزرگ و پیشرو در صنعت فناوری و ارتباطات است. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به BMW، Bosch، Deutsche Telekom، German Edge Cloud، PlusServer، Siemens و همچنین غول‌های فرانسوی مانند Électricité de France (EDF)، Institut Mines-Télécom (IMT)، Orange و OVHcloud اشاره کرد.
این شرکت‌ها با مشارکت در پروژه Gaia-X، در حال همکاری برای ایجاد زیرساخت‌های داده‌ای قوی و مطمئن هستند. این همکاری به اروپا اجازه می‌دهد تا در آینده به جای وابستگی به پلتفرم‌های خارجی، از فناوری‌های بومی و قوانین حاکمیتی خود بهره‌برداری کند. مشارکت شرکت‌های خصوصی اروپایی در Gaia-X به عنوان یک مرحله مهم در توسعه این پروژه در نظر گرفته می‌شود که می‌تواند در صورت اجرای کامل، نیازهای صنایع مختلف را تأمین کرده و فناوری‌های بومی اروپا را ارتقا دهد.
سیدعلی علوی
@IranAlavi
Gaia-X به‌عنوان یک پروژه مشترک بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شرکت‌های خصوصی بزرگ، با هدف ایجاد یک فضای داده‌ای و ابری امن و غیرمتمرکز پایه‌گذاری شده است. این پروژه بستری برای ارائه خدمات دیجیتال ایجاد کرده که در آن داده‌ها بر اساس قوانین و استانداردهای اروپا مدیریت و ذخیره می‌شوند. مهم‌ترین ویژگی Gaia-X، فراهم کردن محیطی است که در آن داده‌ها و سرویس‌های ابری به‌صورت مستقل و در چارچوب قوانین حاکمیتی اروپا مدیریت شوند.مشارکت شرکت‌های بزرگ فناوری و رشد بسترهای بومی
یکی از نکات برجسته در اجرای Gaia-X، مشارکت شرکت‌های بزرگ و پیشرو در صنعت فناوری و ارتباطات است. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به BMW، Bosch، Deutsche Telekom، German Edge Cloud، PlusServer، Siemens و همچنین غول‌های فرانسوی مانند Électricité de France (EDF)، Institut Mines-Télécom (IMT)، Orange و OVHcloud اشاره کرد.
این شرکت‌ها با مشارکت در پروژه Gaia-X، در حال همکاری برای ایجاد زیرساخت‌های داده‌ای قوی و مطمئن هستند. این همکاری به اروپا اجازه می‌دهد تا در آینده به جای وابستگی به پلتفرم‌های خارجی، از فناوری‌های بومی و قوانین حاکمیتی خود بهره‌برداری کند. مشارکت شرکت‌های خصوصی اروپایی در Gaia-X به عنوان یک مرحله مهم در توسعه این پروژه در نظر گرفته می‌شود که می‌تواند در صورت اجرای کامل، نیازهای صنایع مختلف را تأمین کرده و فناوری‌های بومی اروپا را ارتقا دهد.
سیدعلی علوی@IranAlavi
۱۸:۵۹
فاطمیه اول یا دوم؟
چرا علما برای تاریخ دقیق شهادت حضرت زهرا سلام‌الله‌عليها تحقیق نمی‌کنند؟
مکاشفه یکی از علماء درباره تاریخ دقیق شهادت صدیقه طاهره سلام‌الله‌علیها
چرا علما برای تاریخ دقیق شهادت حضرت زهرا سلام‌الله‌عليها تحقیق نمی‌کنند؟
مکاشفه یکی از علماء درباره تاریخ دقیق شهادت صدیقه طاهره سلام‌الله‌علیها
۱۱:۱۵
از بیل گیتس تا ایلان ماسک: چگونه پلتفرم‌سازان ارباب جهان شدند؟
واقعاً جالب است که در هر دوره‌ای، نام یک سرمایه‌دار آمریکایی در سراسر جهان مطرح می‌شود. در حالی که به ندرت اسم مدیرعامل شرکت‌های بزرگی مانند تویوتا یا هوآوی در سطح بین‌المللی شنیده می‌شود، سرمایه‌داران تکنولوژی آمریکایی همواره در مرکز توجه قرار دارند. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ شمسی، بیل گیتس نماد فناوری بود. پس از او، استیو جابز در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ به یک چهره جهانی تبدیل شد و اکنون ایلان ماسک جایگاه مشابهی را به دست آورده است.
شهرت این افراد به حدی می‌رسد که حتی در سطح رؤسای جمهور ظاهر می‌شوند. این شهرت صرفاً به خاطر نوآوری یا کارآفرینی‌شان نیست. حقیقتی عمیق‌تر در این شهرت نهفته است: این افراد مالک زیرساخت‌ها و پلتفرم‌های کلیدی ارتباطی هستند. بیل گیتس با ویندوز، مطرح‌ترین سیستم عامل جهان؛ استیو جابز با آیفون، که هم سخت‌افزار و هم سیستم‌عامل را تحت کنترل دارد؛ و اکنون ایلان ماسک با پروژه‌هایی مانند استارلینک که آینده زیرساخت اینترنت جهانی را در دست خواهد داشت.
این الگو نشان می‌دهد که در دنیای امروز، قدرت واقعی در اختیار کسانی است که مالکیت پلتفرم‌ها و بسترهای ارتباطی را دارند. این افراد نه فقط تولیدکننده محصولات، بلکه سازندگان و مالکین راه‌های ارتباطی هستند که دیگران به آنها نیازمندند. به همین دلیل است که آنها نه تنها به بازیگران اقتصادی، بلکه به اربابان نظم جهانی تبدیل می‌شوند.
این مسئله نشان می‌دهد که در جهان مدرن، قدرت ظاهراً فقط در اختیار دولت‌ها نیست، اما در واقعیت، دولت‌های قدرتمند، به‌ویژه ایالات متحده، کنترل غیرمستقیمی بر شرکت‌های بزرگ فناوری دارند. این شرکت‌ها که مالک ابزارهای ارتباطی و زیرساخت‌های اطلاعاتی هستند، در بسیاری از موارد، سیاست‌ها و خواسته‌های دولت را منعکس می‌کنند و بخشی از قدرت نرم آمریکا به‌شمار می‌روند.
بنابراین، این ساختار نه‌تنها تهدیدی برای استقلال کشورهای مصرف‌کننده فناوری است، بلکه زنگ خطری است برای توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های مستقل در دیگر نقاط جهان. آینده ممکن است به دست کسانی رقم بخورد که از طریق ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی، به شکل مستقیم یا غیرمستقیم، تحت کنترل قدرت‌های بزرگ هستند.
سیدعلی علوی@IranAlavi
واقعاً جالب است که در هر دوره‌ای، نام یک سرمایه‌دار آمریکایی در سراسر جهان مطرح می‌شود. در حالی که به ندرت اسم مدیرعامل شرکت‌های بزرگی مانند تویوتا یا هوآوی در سطح بین‌المللی شنیده می‌شود، سرمایه‌داران تکنولوژی آمریکایی همواره در مرکز توجه قرار دارند. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ شمسی، بیل گیتس نماد فناوری بود. پس از او، استیو جابز در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ به یک چهره جهانی تبدیل شد و اکنون ایلان ماسک جایگاه مشابهی را به دست آورده است.
شهرت این افراد به حدی می‌رسد که حتی در سطح رؤسای جمهور ظاهر می‌شوند. این شهرت صرفاً به خاطر نوآوری یا کارآفرینی‌شان نیست. حقیقتی عمیق‌تر در این شهرت نهفته است: این افراد مالک زیرساخت‌ها و پلتفرم‌های کلیدی ارتباطی هستند. بیل گیتس با ویندوز، مطرح‌ترین سیستم عامل جهان؛ استیو جابز با آیفون، که هم سخت‌افزار و هم سیستم‌عامل را تحت کنترل دارد؛ و اکنون ایلان ماسک با پروژه‌هایی مانند استارلینک که آینده زیرساخت اینترنت جهانی را در دست خواهد داشت.
این الگو نشان می‌دهد که در دنیای امروز، قدرت واقعی در اختیار کسانی است که مالکیت پلتفرم‌ها و بسترهای ارتباطی را دارند. این افراد نه فقط تولیدکننده محصولات، بلکه سازندگان و مالکین راه‌های ارتباطی هستند که دیگران به آنها نیازمندند. به همین دلیل است که آنها نه تنها به بازیگران اقتصادی، بلکه به اربابان نظم جهانی تبدیل می‌شوند.
این مسئله نشان می‌دهد که در جهان مدرن، قدرت ظاهراً فقط در اختیار دولت‌ها نیست، اما در واقعیت، دولت‌های قدرتمند، به‌ویژه ایالات متحده، کنترل غیرمستقیمی بر شرکت‌های بزرگ فناوری دارند. این شرکت‌ها که مالک ابزارهای ارتباطی و زیرساخت‌های اطلاعاتی هستند، در بسیاری از موارد، سیاست‌ها و خواسته‌های دولت را منعکس می‌کنند و بخشی از قدرت نرم آمریکا به‌شمار می‌روند.
بنابراین، این ساختار نه‌تنها تهدیدی برای استقلال کشورهای مصرف‌کننده فناوری است، بلکه زنگ خطری است برای توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های مستقل در دیگر نقاط جهان. آینده ممکن است به دست کسانی رقم بخورد که از طریق ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی، به شکل مستقیم یا غیرمستقیم، تحت کنترل قدرت‌های بزرگ هستند.
سیدعلی علوی@IranAlavi۱۳:۴۶
امنیت دیجیتال را جدی بگیرید!کوچک‌ترین اطلاعات اضافی که از شما به دست دیگران برسد، می‌تواند به بزرگ‌ترین سوءاستفاده‌ها از دارایی، هویت، و حتی حیثیت شما منجر شود. مثل این استریمر که ناخواسته کلمات کلیدی کیف پول دیجیتال خود را در پخش زنده نشان داد و صد هزار دلار از دست داد. همیشه مراقب باشید!
سیدعلی علوی@IranAlavi
سیدعلی علوی@IranAlavi۱۵:۲۵
لحظه‌نوشت عصر فناوری | سیدعلی علوی آمریکا: اولویت شبکه‌های اجتماعی بر اتحادهای نظامی؟ این روزها نقش شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در سیاست خارجی ایالات متحده به‌حدی قدرت یافته که مقامات آمریکا اولویت‌هایی مانند عضویت در ناتو را هم تحت تأثیر قرار می‌دهند. جی‌دی ونس، سناتور آمریکایی و معاون اول ترامپ، در اظهاراتی تأکید کرد که آمریکا باید حمایت خود از ناتو را منوط به پایبندی این ائتلاف به ارزش‌های آمریکایی، به‌ویژه آزادی بیان، کند. ونس اظهار داشت که آمریکا نباید بدون شرایط مشخص از ناتو حمایت کند و «احترام به آزادی بیان» باید یکی از شروط اصلی باشد که کشورهای اروپایی به‌عنوان هم‌پیمان‌های نزدیک ایالات متحده آن را بپذیرند. این سخنان ونس که با اشاره به شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) بیان شده، نشان از تأثیرگذاری عمیق و ارزش استراتژیک شبکه‌های اجتماعی آمریکایی دارد؛ به حدی که حتی سیاست‌مداران آمریکایی حاضرند روابط خود را با ناتو بر سر این موضوعات به چالش بکشند. این در حالی است که آمریکا سال‌ها برای تقویت ناتو و نزدیک کردن مرزهای آن به روسیه تلاش کرده و تنش‌های بین‌المللی، از جمله جنگ اوکراین، نتیجه همین سیاست‌ها بوده است. به‌نظر می‌رسد که در جهان امروز، تسلط بر شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آنها به‌عنوان ابزاری برای نفوذ فرهنگی و سیاسی، برای آمریکا اهمیتی بیشتر از برخی اتحادهای نظامی سنتی پیدا کرده است.
آمریکا: اولویت شبکه‌های اجتماعی بر اتحادهای نظامی؟ این روزها نقش شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در سیاست خارجی ایالات متحده به‌حدی قدرت یافته که مقامات آمریکا اولویت‌هایی مانند عضویت در ناتو را هم تحت تأثیر قرار می‌دهند. جی‌دی ونس، سناتور آمریکایی و معاون اول ترامپ، در اظهاراتی تأکید کرد که آمریکا باید حمایت خود از ناتو را منوط به پایبندی این ائتلاف به ارزش‌های آمریکایی، به‌ویژه آزادی بیان، کند. ونس اظهار داشت که آمریکا نباید بدون شرایط مشخص از ناتو حمایت کند و «احترام به آزادی بیان» باید یکی از شروط اصلی باشد که کشورهای اروپایی به‌عنوان هم‌پیمان‌های نزدیک ایالات متحده آن را بپذیرند. این سخنان ونس که با اشاره به شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) بیان شده، نشان از تأثیرگذاری عمیق و ارزش استراتژیک شبکه‌های اجتماعی آمریکایی دارد؛ به حدی که حتی سیاست‌مداران آمریکایی حاضرند روابط خود را با ناتو بر سر این موضوعات به چالش بکشند. این در حالی است که آمریکا سال‌ها برای تقویت ناتو و نزدیک کردن مرزهای آن به روسیه تلاش کرده و تنش‌های بین‌المللی، از جمله جنگ اوکراین، نتیجه همین سیاست‌ها بوده است. به‌نظر می‌رسد که در جهان امروز، تسلط بر شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آنها به‌عنوان ابزاری برای نفوذ فرهنگی و سیاسی، برای آمریکا اهمیتی بیشتر از برخی اتحادهای نظامی سنتی پیدا کرده است.
توئیتر؛ ابزاری برای تغییر جهان و بازنگری قدرت
توئیتر، که اکنون با نام ایکس شناخته می‌شود، نقشی بی‌بدیل در دنیای سیاست ایفا کرده است. از انقلاب مولداوی در سال ۲۰۰۹ تا اغتشاشات در ایران در همان سال (۱۳۸۸) و انقلاب‌های تونس و مصر در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱، این پلتفرم به ابزاری برای هماهنگی و بسیج اجتماعی تبدیل شده است. انقلاب یورومیدان در اوکراین (۲۰۱۳) و حتی حمله به کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۱، همگی نشان‌دهنده تأثیر عمیق این شبکه بر تحولات سیاسی جهان هستند.
این قدرت به‌قدری آشکار است که ایلان ماسک*، سرمایه‌دار بزرگ آمریکایی، تصمیم گرفت توئیتر را بخرد و نه پلتفرم‌های مشابه دیگر، چرا که اثرگذاری سیاسی و اجتماعی آن را به‌خوبی درک کرده بود. حتی *جک دورسی*، بنیان‌گذار و مدیرعامل سابق توئیتر، پس از فروش آن، به سراغ ایجاد شبکه‌ای مشابه با نام Bluesky رفت، نشان از اهمیت این مدل پلتفرم دارد.
در جریان حمله به کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۱، توئیتر در اقدامی بی‌سابقه، حساب رئیس‌جمهور وقت آمریکا با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده* را بست. این حرکت نه تنها بر کنترل اوضاع تأثیر گذاشت، بلکه قدرت چنین پلتفرم‌هایی در مدیریت بحران‌ها را نشان داد. نکته جالب‌تر، تهدید معاون رئیس‌جمهور منتخب آمریکا (جی‌دی ونس) به ناتو است که اگر فشار بر ایکس (توئیتر) ادامه یابد، ممکن است حضور ایالات متحده در این ائتلاف نظامی بازنگری شود. چنین بیانی، قدرت راهبردی این شبکه اجتماعی را حتی در معادلات جهانی آشکارتر می‌کند.
همه این‌ها تنها نمونه‌هایی از قدرت شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه ایکس (توئیتر)، در عرصه سیاست هستند؛ تلنگری برای درک بهتر تأثیرات شگرف این فضاها بر جهان امروز.
سیدعلی علوی@IranAlavi
توئیتر، که اکنون با نام ایکس شناخته می‌شود، نقشی بی‌بدیل در دنیای سیاست ایفا کرده است. از انقلاب مولداوی در سال ۲۰۰۹ تا اغتشاشات در ایران در همان سال (۱۳۸۸) و انقلاب‌های تونس و مصر در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱، این پلتفرم به ابزاری برای هماهنگی و بسیج اجتماعی تبدیل شده است. انقلاب یورومیدان در اوکراین (۲۰۱۳) و حتی حمله به کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۱، همگی نشان‌دهنده تأثیر عمیق این شبکه بر تحولات سیاسی جهان هستند.
این قدرت به‌قدری آشکار است که ایلان ماسک*، سرمایه‌دار بزرگ آمریکایی، تصمیم گرفت توئیتر را بخرد و نه پلتفرم‌های مشابه دیگر، چرا که اثرگذاری سیاسی و اجتماعی آن را به‌خوبی درک کرده بود. حتی *جک دورسی*، بنیان‌گذار و مدیرعامل سابق توئیتر، پس از فروش آن، به سراغ ایجاد شبکه‌ای مشابه با نام Bluesky رفت، نشان از اهمیت این مدل پلتفرم دارد.
در جریان حمله به کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۱، توئیتر در اقدامی بی‌سابقه، حساب رئیس‌جمهور وقت آمریکا با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده* را بست. این حرکت نه تنها بر کنترل اوضاع تأثیر گذاشت، بلکه قدرت چنین پلتفرم‌هایی در مدیریت بحران‌ها را نشان داد. نکته جالب‌تر، تهدید معاون رئیس‌جمهور منتخب آمریکا (جی‌دی ونس) به ناتو است که اگر فشار بر ایکس (توئیتر) ادامه یابد، ممکن است حضور ایالات متحده در این ائتلاف نظامی بازنگری شود. چنین بیانی، قدرت راهبردی این شبکه اجتماعی را حتی در معادلات جهانی آشکارتر می‌کند.
همه این‌ها تنها نمونه‌هایی از قدرت شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه ایکس (توئیتر)، در عرصه سیاست هستند؛ تلنگری برای درک بهتر تأثیرات شگرف این فضاها بر جهان امروز.
سیدعلی علوی@IranAlavi۵:۵۰
خون‌ریزی خاموش علم؛ کوچ بی‌پایان نخبگان از وطن
یکی از سخت‌ترین لحظه‌های دانشگاه شریف، شنیدن خبر رفتن دوستان و نخبه‌هایی است که با آنها سال‌ها کنار هم بودیم. مدتی است که شریف و دانشگاه‌های برتر کشور، بیشتر شبیه آژانس‌های مسافرتی شده‌اند تا مراکز علمی! گاهی احساس می‌کنی که مهاجرت، بخشی از چارت درسی این دانشگاه‌هاست؛ چیزی که هر روز تکرار می‌شود و هر بار داغ تازه‌ای بر دل می‌گذارد.
وقتی یکی از دوستانمان به بهانه فرصت مطالعاتی از کشور می‌رود، به احتمال زیاد این سفر یک‌طرفه می‌شود. کسی که برای پرورش او در کشور سال‌ها سرمایه‌گذاری شده، حالا به جایی می‌رود که به لطف امکانات و پروژه‌های خفن، ماندگار می‌شود و دیگر بازگشتی در کار نیست. این عزیزان، به‌جای اینکه علم و تخصص‌شان را برای آبادانی خاک خودشان صرف کنند، در کشورهایی می‌مانند که عمدتاً آمریکا، کانادا یا اروپا هستند؛ کشورهایی که متأسفانه خیلی وقت‌ها مواضعی تخاصم‌آمیز نسبت به ایران دارند.
بدتر از همه این است که این دوستان، هرچند ناخواسته، ممکن است در پروژه‌هایی درگیر شوند که به نوعی علیه کشورشان باشد. از سوی دیگر، با ساختن و آباد کردن کشورهای مقصد، جذابیت مهاجرت را برای نفرات بعدی بیشتر می‌کنند. و این چرخه‌ی تلخ همچنان ادامه دارد...
کاش در کنار همه‌ی وزارتخانه‌ها، معاونتی تشکیل میشد که به‌طور جدی به این موضوع می‌پرداخت. معاونتی که جذابیت‌هایی که این دوستان در خارج می‌بینند را تا حدی اینجا هم فراهم کند: فرصت‌های شغلی مناسب، پروژه‌های تحقیقاتی جذاب، امکانات رفاهی و علمی بهتر. این‌گونه شاید بتوانیم کمی از شدت این حرکت، بکاهیم.
البته همه‌ی ما در این خون‌ریزی خاموش علمی کشور سهیم هستیم. اساتید می‌توانند با ایجاد شرکت‌های فناورانه و انگیزه‌بخش، دانشجویان با فرهنگ‌سازی و نشان دادن اهمیت ماندن در کشور، و مسئولین با فراهم کردن تسهیلات ویژه، نقشی در مقابله با این روند ایفا کنند. هر کاری که بتواند این خون‌ریزی را کُندتر کند، ارزشمند است.
چرا که این رفتن‌ها، تنها مهاجرت نیست. این کوچِ سرمایه‌هایی است که آینده‌ی کشور به آنها بسته بود.
سیدعلی علوی@IranAlavi
یکی از سخت‌ترین لحظه‌های دانشگاه شریف، شنیدن خبر رفتن دوستان و نخبه‌هایی است که با آنها سال‌ها کنار هم بودیم. مدتی است که شریف و دانشگاه‌های برتر کشور، بیشتر شبیه آژانس‌های مسافرتی شده‌اند تا مراکز علمی! گاهی احساس می‌کنی که مهاجرت، بخشی از چارت درسی این دانشگاه‌هاست؛ چیزی که هر روز تکرار می‌شود و هر بار داغ تازه‌ای بر دل می‌گذارد.
وقتی یکی از دوستانمان به بهانه فرصت مطالعاتی از کشور می‌رود، به احتمال زیاد این سفر یک‌طرفه می‌شود. کسی که برای پرورش او در کشور سال‌ها سرمایه‌گذاری شده، حالا به جایی می‌رود که به لطف امکانات و پروژه‌های خفن، ماندگار می‌شود و دیگر بازگشتی در کار نیست. این عزیزان، به‌جای اینکه علم و تخصص‌شان را برای آبادانی خاک خودشان صرف کنند، در کشورهایی می‌مانند که عمدتاً آمریکا، کانادا یا اروپا هستند؛ کشورهایی که متأسفانه خیلی وقت‌ها مواضعی تخاصم‌آمیز نسبت به ایران دارند.
بدتر از همه این است که این دوستان، هرچند ناخواسته، ممکن است در پروژه‌هایی درگیر شوند که به نوعی علیه کشورشان باشد. از سوی دیگر، با ساختن و آباد کردن کشورهای مقصد، جذابیت مهاجرت را برای نفرات بعدی بیشتر می‌کنند. و این چرخه‌ی تلخ همچنان ادامه دارد...
کاش در کنار همه‌ی وزارتخانه‌ها، معاونتی تشکیل میشد که به‌طور جدی به این موضوع می‌پرداخت. معاونتی که جذابیت‌هایی که این دوستان در خارج می‌بینند را تا حدی اینجا هم فراهم کند: فرصت‌های شغلی مناسب، پروژه‌های تحقیقاتی جذاب، امکانات رفاهی و علمی بهتر. این‌گونه شاید بتوانیم کمی از شدت این حرکت، بکاهیم.
البته همه‌ی ما در این خون‌ریزی خاموش علمی کشور سهیم هستیم. اساتید می‌توانند با ایجاد شرکت‌های فناورانه و انگیزه‌بخش، دانشجویان با فرهنگ‌سازی و نشان دادن اهمیت ماندن در کشور، و مسئولین با فراهم کردن تسهیلات ویژه، نقشی در مقابله با این روند ایفا کنند. هر کاری که بتواند این خون‌ریزی را کُندتر کند، ارزشمند است.
چرا که این رفتن‌ها، تنها مهاجرت نیست. این کوچِ سرمایه‌هایی است که آینده‌ی کشور به آنها بسته بود.
سیدعلی علوی@IranAlavi۳:۰۰
زانو زدن صدر اعظم آلمان در برابر پهپاد ایرانی؛ نگاه حیرت‌زده‌ای که ترس را فاش می‌کند
صدر اعظم آلمان، با چشمانی مملو از حیرت و ترس، به پهپاد ایرانی شاهد ۱۳۶ نگاه می‌کند. این پهپاد، که نقش چشمگیری در تحولات جنگ اوکراین ایفا کرده، اکنون به یکی از برگ‌های برنده روسیه تبدیل شده است. آلمان، با تاریخچه‌ای غنی در صنعت و فناوری، همیشه یکی از قطب‌های پیشرفته در این زمینه‌ها بوده است. اما حالا، این روحیه‌ی خودباوری ایرانی، با وجود تمام ترورها، تحریم‌ها و تهدیدات، به قدرتی تبدیل شده که حتی پیشرفته‌ترین رهبران دنیا را به شگفتی واداشته است.
از ابتدای انقلاب اسلامی، ایران موفق شده در برخی صنایع، فاصله‌ی خود را با کشورهای صنعتی نظیر آلمان کاهش دهد. ایران که روزگاری به عنوان کشوری عقب‌مانده در نظر می‌آمد، اکنون با دستاوردهای قابل توجه در عرصه‌ی فناوری و صنعت، به یک بازیگر مؤثر در جهان تبدیل شده است. این تغییرات، همزمان با پیشرفتهای چشمگیر در تولید تجهیزات نظامی و فناوری‌های نوین، نشان از رشد و بلوغ کشور دارد.
اگر ایران بتواند در صنایع دیگری همچون خودروسازی، هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات، با ورود هدفمند و سرمایه‌گذاری مناسب، مسیر پیشرفت را ادامه دهد، به راحتی می‌تواند فاصله‌اش با کشورهای پیشرفته را به همین میزان کاهش دهد. با توجه به پتانسیل بالای نیروی انسانی و منابع موجود در کشور، تنها کافی است که استراتژی‌های درست و حمایت‌های دولتی به سمت توسعه این بخش‌ها هدایت شود. در این صورت، ایران نه تنها می‌تواند در حوزه‌های نظامی و فناوری به قدرت‌های جهانی رقابت کند، بلکه در سایر صنایع نیز می‌تواند به یک بازیگر جدی در بازارهای جهانی تبدیل شود.
سیدعلی علوی@IranAlavi
صدر اعظم آلمان، با چشمانی مملو از حیرت و ترس، به پهپاد ایرانی شاهد ۱۳۶ نگاه می‌کند. این پهپاد، که نقش چشمگیری در تحولات جنگ اوکراین ایفا کرده، اکنون به یکی از برگ‌های برنده روسیه تبدیل شده است. آلمان، با تاریخچه‌ای غنی در صنعت و فناوری، همیشه یکی از قطب‌های پیشرفته در این زمینه‌ها بوده است. اما حالا، این روحیه‌ی خودباوری ایرانی، با وجود تمام ترورها، تحریم‌ها و تهدیدات، به قدرتی تبدیل شده که حتی پیشرفته‌ترین رهبران دنیا را به شگفتی واداشته است.
از ابتدای انقلاب اسلامی، ایران موفق شده در برخی صنایع، فاصله‌ی خود را با کشورهای صنعتی نظیر آلمان کاهش دهد. ایران که روزگاری به عنوان کشوری عقب‌مانده در نظر می‌آمد، اکنون با دستاوردهای قابل توجه در عرصه‌ی فناوری و صنعت، به یک بازیگر مؤثر در جهان تبدیل شده است. این تغییرات، همزمان با پیشرفتهای چشمگیر در تولید تجهیزات نظامی و فناوری‌های نوین، نشان از رشد و بلوغ کشور دارد.
اگر ایران بتواند در صنایع دیگری همچون خودروسازی، هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات، با ورود هدفمند و سرمایه‌گذاری مناسب، مسیر پیشرفت را ادامه دهد، به راحتی می‌تواند فاصله‌اش با کشورهای پیشرفته را به همین میزان کاهش دهد. با توجه به پتانسیل بالای نیروی انسانی و منابع موجود در کشور، تنها کافی است که استراتژی‌های درست و حمایت‌های دولتی به سمت توسعه این بخش‌ها هدایت شود. در این صورت، ایران نه تنها می‌تواند در حوزه‌های نظامی و فناوری به قدرت‌های جهانی رقابت کند، بلکه در سایر صنایع نیز می‌تواند به یک بازیگر جدی در بازارهای جهانی تبدیل شود.
سیدعلی علوی@IranAlavi۱۸:۵۱
فراتر از بات‌نت‌ها: حمله زامبی مبتنی بر میان‌افزار و تهدیدی نوین برای زیرساخت‌های صنعتی
Beyond botnets: Autonomous Firmware Zombie Attack in industrial control systems
الحمدلله مقاله‌ای که مدت‌ها روی آن کار کرده بودم با عنوان "فراتر از بات‌نت‌ها: حمله زامبی مبتنی بر میان‌افزار در سیستم‌های کنترل صنعتی" منتشر شد و خوشبختانه تا ۵۰ روز آینده برای عموم قابل دسترسی است. شما می‌توانید از طریق لینک زیر این مقاله را مطالعه کنید: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1874548224000702?dgcid=coauthor
خلاصه‌ای از مقاله:در این پژوهش، به معرفی یک نوع حمله سایبری جدید با نام حمله زامبی خودمختار مبتنی بر ثابت‌افزار (AFZA) پرداخته‌ایم. برخلاف حملات سنتی که از بات‌نت‌ها و کنترل مستقیم شبکه استفاده می‌کنند، این روش به مهاجمان امکان می‌دهد تا با تغییر میان‌افزار (Firmware) تجهیزات هوشمند الکترونیکی در ایستگاه‌های حساس (مانند IEDs ها) و دیگر تجهیزات صنعتی، بدون نیاز به اتصال فعال به شبکه، آسیب‌های جدی وارد کنند. این حمله می‌تواند:
- بدون بر جای گذاشتن ردپا عمل کند،- تنها با یک دستگاه آلوده (به جای شبکه‌ای از دستگاه‌ها) حمله‌ای مخرب ایجاد کند،- و حتی تجهیزات صنعتی را به عامل‌های مخرب در محیط تبدیل کند.- ما این حمله را روی یک دستگاه کوچک و نسبتا غیرقابل نفوذ به‌صورت عملی اجرا کرده‌ایم و مزایا و مخاطرات آن را در مقایسه با حملات سنتی بررسی کرده‌ایم. این مطالعه نشان می‌دهد که زیرساخت‌های حیاتی ما در برابر چنین تهدیدات پیشرفتهای تا چه حد آسیب‌پذیر هستند.
تلنگر و هشدار:این مقاله، تلنگری جدی به همه مسئولان و دست‌اندرکاران امنیت سایبری است. زیرساخت‌های حیاتی صنعتی، که بسیاری از بخش‌های جامعه به آنها وابسته هستند، می‌توانند به‌راحتی هدف حملات پیچیده‌ای نظیر AFZA قرار گیرند.به‌عنوان مثال، مواردی مانند بمب‌های جاسازی‌شده در دستگاه‌های الکترونیکی در لبنان نشان داده‌اند که چگونه ابزارهای نهفته (Embedded Devices) می‌توانند به عاملان خودتخریب تبدیل شوند و جان هزاران انسان بی‌گناه را تهدید کنند.
آینده تهدیدات سایبری در حوزه زیرساخت‌ها می‌تواند شامل سناریوهایی باشد که چنین حملاتی به مکانیزم‌های خودتخریب تجهیز شوند و حتی تجهیزات صنعتی را به عاملان مخرب و خصمانه تبدیل کنند. ضروری است با بررسی ابعاد امنیتی، اخلاقی و تدوین چارچوب‌های قوی برای مقابله با این تهدیدات، امنیت زیرساخت‌های حیاتی کشور را تضمین کنیم. این موضوع به‌ویژه برای کشور ما، که با چالش‌هایی مانند تحریم‌های گسترده در به‌روزرسانی و تأمین تجهیزات حیاتی روبه‌روست، اهمیتی دوچندان دارد.
منتظر نظرات ارزشمند شما هستم و امیدوارم این مقاله بتواند گامی در جهت افزایش آگاهی و تلاش برای امنیت زیرساخت‌های حیاتی کشور باشد.
سیدعلی علوی@IranAlavi
Beyond botnets: Autonomous Firmware Zombie Attack in industrial control systems
الحمدلله مقاله‌ای که مدت‌ها روی آن کار کرده بودم با عنوان "فراتر از بات‌نت‌ها: حمله زامبی مبتنی بر میان‌افزار در سیستم‌های کنترل صنعتی" منتشر شد و خوشبختانه تا ۵۰ روز آینده برای عموم قابل دسترسی است. شما می‌توانید از طریق لینک زیر این مقاله را مطالعه کنید: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1874548224000702?dgcid=coauthorخلاصه‌ای از مقاله:در این پژوهش، به معرفی یک نوع حمله سایبری جدید با نام حمله زامبی خودمختار مبتنی بر ثابت‌افزار (AFZA) پرداخته‌ایم. برخلاف حملات سنتی که از بات‌نت‌ها و کنترل مستقیم شبکه استفاده می‌کنند، این روش به مهاجمان امکان می‌دهد تا با تغییر میان‌افزار (Firmware) تجهیزات هوشمند الکترونیکی در ایستگاه‌های حساس (مانند IEDs ها) و دیگر تجهیزات صنعتی، بدون نیاز به اتصال فعال به شبکه، آسیب‌های جدی وارد کنند. این حمله می‌تواند:
- بدون بر جای گذاشتن ردپا عمل کند،- تنها با یک دستگاه آلوده (به جای شبکه‌ای از دستگاه‌ها) حمله‌ای مخرب ایجاد کند،- و حتی تجهیزات صنعتی را به عامل‌های مخرب در محیط تبدیل کند.- ما این حمله را روی یک دستگاه کوچک و نسبتا غیرقابل نفوذ به‌صورت عملی اجرا کرده‌ایم و مزایا و مخاطرات آن را در مقایسه با حملات سنتی بررسی کرده‌ایم. این مطالعه نشان می‌دهد که زیرساخت‌های حیاتی ما در برابر چنین تهدیدات پیشرفتهای تا چه حد آسیب‌پذیر هستند.
تلنگر و هشدار:این مقاله، تلنگری جدی به همه مسئولان و دست‌اندرکاران امنیت سایبری است. زیرساخت‌های حیاتی صنعتی، که بسیاری از بخش‌های جامعه به آنها وابسته هستند، می‌توانند به‌راحتی هدف حملات پیچیده‌ای نظیر AFZA قرار گیرند.به‌عنوان مثال، مواردی مانند بمب‌های جاسازی‌شده در دستگاه‌های الکترونیکی در لبنان نشان داده‌اند که چگونه ابزارهای نهفته (Embedded Devices) می‌توانند به عاملان خودتخریب تبدیل شوند و جان هزاران انسان بی‌گناه را تهدید کنند.
آینده تهدیدات سایبری در حوزه زیرساخت‌ها می‌تواند شامل سناریوهایی باشد که چنین حملاتی به مکانیزم‌های خودتخریب تجهیز شوند و حتی تجهیزات صنعتی را به عاملان مخرب و خصمانه تبدیل کنند. ضروری است با بررسی ابعاد امنیتی، اخلاقی و تدوین چارچوب‌های قوی برای مقابله با این تهدیدات، امنیت زیرساخت‌های حیاتی کشور را تضمین کنیم. این موضوع به‌ویژه برای کشور ما، که با چالش‌هایی مانند تحریم‌های گسترده در به‌روزرسانی و تأمین تجهیزات حیاتی روبه‌روست، اهمیتی دوچندان دارد. منتظر نظرات ارزشمند شما هستم و امیدوارم این مقاله بتواند گامی در جهت افزایش آگاهی و تلاش برای امنیت زیرساخت‌های حیاتی کشور باشد. سیدعلی علوی@IranAlavi۱۷:۲۶
نوآوری‌ای که نادیده گرفته شد: داستان اشتباه استراتژیک کوداک (KODAK)
در سال 1975، یک مهندس جوان به نام استیو ساسون در شرکت کوداک موفق به اختراع اولین دوربین دیجیتال جهان شد. دوربینی که به جای استفاده از فیلم‌های سنتی، تصاویر را به صورت دیجیتالی ذخیره می‌کرد. شاید فکر کنید این لحظه‌ای طلایی برای کوداک بود، اما در واقع آغاز اشتباه بزرگی بود که سرنوشت این غول عکاسی را تغییر داد.
وقتی ساسون اختراع خود را به مدیران کوداک ارائه کرد، آنها با یک تصمیم محافظه‌کارانه، این فناوری را پنهان کردند. چرا؟ چون این اختراع را تهدیدی جدی برای مدل کسب‌وکارشان می‌دیدند. درآمد اصلی کوداک در آن زمان از فروش فیلم‌های عکاسی و خدمات چاپ عکس تأمین میشد، و دوربین دیجیتال، خطری جدی برای این بازار سنتی به حساب می‌آمد.
️ اما چه شد؟در دهه‌های بعد، شرکت‌هایی مانند سونی، کانن و نیکون به توسعه دوربین‌های دیجیتال پرداختند و بازار عکاسی را متحول کردند. کوداک، که زمانی یکی از غول‌های این صنعت بود، نتوانست با تغییرات همراه شود و به‌تدریج از رقبا عقب ماند. سرانجام در سال 2012، این شرکت اعلام ورشکستگی کرد و به نمادی از نادیده گرفتن نوآوری تبدیل شد.
درس‌های مدیریتی از داستان کوداک: نوآوری را تهدید نبینید، آن را به فرصت تبدیل کنید: کوداک می‌توانست به جای پنهان کردن فناوری دیجیتال، مسیر خود را با تغییر مدل کسب‌وکار وفق دهد. هیچ فناوری‌ای متوقف نمی‌شود: وقتی تحولی در راه است، نادیده گرفتن آن تنها به سود رقبا تمام خواهد شد. سازگاری با تغییرات کلیدی است: شرکت‌هایی که نتوانند با موج فناوری‌های نو همراه شوند، دیر یا زود میدان را به رقبا واگذار خواهند کرد.
دنیای فناوری پر از درس‌هایی از این دست است؛ داستان‌هایی که نشان می‌دهند چگونه تصمیم‌های استراتژیک می‌توانند یک شرکت را به قله برسانند یا آن را به ورطه سقوط بکشانند. شما چه درس‌هایی از این داستان می‌گیرید؟
سیدعلی علوی@IranAlavi
در سال 1975، یک مهندس جوان به نام استیو ساسون در شرکت کوداک موفق به اختراع اولین دوربین دیجیتال جهان شد. دوربینی که به جای استفاده از فیلم‌های سنتی، تصاویر را به صورت دیجیتالی ذخیره می‌کرد. شاید فکر کنید این لحظه‌ای طلایی برای کوداک بود، اما در واقع آغاز اشتباه بزرگی بود که سرنوشت این غول عکاسی را تغییر داد.وقتی ساسون اختراع خود را به مدیران کوداک ارائه کرد، آنها با یک تصمیم محافظه‌کارانه، این فناوری را پنهان کردند. چرا؟ چون این اختراع را تهدیدی جدی برای مدل کسب‌وکارشان می‌دیدند. درآمد اصلی کوداک در آن زمان از فروش فیلم‌های عکاسی و خدمات چاپ عکس تأمین میشد، و دوربین دیجیتال، خطری جدی برای این بازار سنتی به حساب می‌آمد.
️ اما چه شد؟در دهه‌های بعد، شرکت‌هایی مانند سونی، کانن و نیکون به توسعه دوربین‌های دیجیتال پرداختند و بازار عکاسی را متحول کردند. کوداک، که زمانی یکی از غول‌های این صنعت بود، نتوانست با تغییرات همراه شود و به‌تدریج از رقبا عقب ماند. سرانجام در سال 2012، این شرکت اعلام ورشکستگی کرد و به نمادی از نادیده گرفتن نوآوری تبدیل شد. درس‌های مدیریتی از داستان کوداک: نوآوری را تهدید نبینید، آن را به فرصت تبدیل کنید: کوداک می‌توانست به جای پنهان کردن فناوری دیجیتال، مسیر خود را با تغییر مدل کسب‌وکار وفق دهد. هیچ فناوری‌ای متوقف نمی‌شود: وقتی تحولی در راه است، نادیده گرفتن آن تنها به سود رقبا تمام خواهد شد. سازگاری با تغییرات کلیدی است: شرکت‌هایی که نتوانند با موج فناوری‌های نو همراه شوند، دیر یا زود میدان را به رقبا واگذار خواهند کرد. دنیای فناوری پر از درس‌هایی از این دست است؛ داستان‌هایی که نشان می‌دهند چگونه تصمیم‌های استراتژیک می‌توانند یک شرکت را به قله برسانند یا آن را به ورطه سقوط بکشانند. شما چه درس‌هایی از این داستان می‌گیرید؟ سیدعلی علوی@IranAlavi۱۸:۱۱
العلم سلطان؛ چرا باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم؟
خدا را شکر که توانسته‌ایم قدرت نفوذ ایدئولوژی محور مقاومت را در منطقه توسعه و گسترش دهیم. امروز، جایگاه ایدئولوژیک ایران در منطقه تثبیت شده و به الگویی برای جریان‌های مقاومت در برابر استکبار جهانی تبدیل شده است. اما حقیقت این است که در عرصه فناوری و تکنولوژی عقب‌ماندگی چشمگیری داریم؛ ضعفی که در بسیاری از معادلات میدانی و بین‌المللی به‌خوبی مشهود است.
نمونه‌اش را می‌توان در اتفاقات اخیر سوریه مشاهده کرد:
روسیه به‌نظر می‌رسد با اراده‌ی خود در حال ترک سوریه است. آمریکا که به فرموده‌ی حضرت آقا پشت این ماجرا است، فعلاً حضور خود را تثبیت کرده و خارج نمی‌شود. اما وضعیت ایران مبهم است؛ مشخص نیست که آیا از این "بازی" کنار گذاشته شده‌ایم یا به شکلی پنهانی مستقر هستیم.
چرا چنین وضعیتی رخ می‌دهد؟دلایل مختلفی مانند نداشتن کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل، مساحت کشور، و محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی نقش دارند. اما به‌نظر من یکی از مهم‌ترین عوامل، اختلاف فناورانه‌ای است که با کشورهای ابرقدرت جهان داریم.
تا زمانی که این فاصله جبران نشود، جایگاه ما متزلزل خواهد ماند. ما باید به نقطه‌ای برسیم که نه تنها موشک‌ها و پهپادهای ایرانی لرزه به اندام دشمن بیندازد، بلکه هر محصول فناورانه‌ی ایرانی چنان قدرتی داشته باشد که خود دشمن نیز به تحسین آن بپردازد.راهکارهایی برای جبران عقب‌ماندگی فناورانه:
🟢 حفظ نخبگان داخلی و جلوگیری از مهاجرت استعدادها: باید زمینه‌های مناسب کار و پژوهش برای نخبگان داخلی فراهم شود تا بهانه‌ای برای خروج از کشور نداشته باشند.
🟢 تدوین چشم‌انداز فناورانه دقیق و بلندمدت: برنامه‌ریزی برای آینده فناوری کشور، همراه با اهداف مشخص و جذاب برای نخبگان و سرمایه‌گذاران.
🟢 توسعه زیرساخت‌های ملی: زیرساخت‌های کلیدی مانند مراکز داده و تجهیزات پیشرفته باید در سطح ملی تأمین شوند.
🟢 سرمایه‌گذاری در صنایع های‌تک و حمایت مالیاتی: معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های نوآور می‌تواند سرمایه‌گذاری بلندمدت در فناوری را تضمین کند.
🟢 ایجاد مناطق آزاد فناوری و جذب استعدادهای خارجی: باید مناطقی طراحی شود که شرایط همکاری متخصصان خارجی با نخبگان داخلی را فراهم کند.
🟢 تبلیغات و دیپلماسی فناورانه: وزارت‌خانه‌های علوم و خارجه باید از طریق شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بین‌المللی به جذب استعدادها و نمایش قدرت علمی ایران بپردازند.
ایران در مسیر گسترش قدرت ایدئولوژیک خود در منطقه موفق عمل کرده است؛ اما برای تثبیت این موقعیت و ارتقای جایگاه خود در معادلات جهانی، باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم. بدون قدرت فناوری، حضور ما هرچند مؤثر، اما متزلزل خواهد بود.
سیدعلی علوی
لحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi
خدا را شکر که توانسته‌ایم قدرت نفوذ ایدئولوژی محور مقاومت را در منطقه توسعه و گسترش دهیم. امروز، جایگاه ایدئولوژیک ایران در منطقه تثبیت شده و به الگویی برای جریان‌های مقاومت در برابر استکبار جهانی تبدیل شده است. اما حقیقت این است که در عرصه فناوری و تکنولوژی عقب‌ماندگی چشمگیری داریم؛ ضعفی که در بسیاری از معادلات میدانی و بین‌المللی به‌خوبی مشهود است.
نمونه‌اش را می‌توان در اتفاقات اخیر سوریه مشاهده کرد:
روسیه به‌نظر می‌رسد با اراده‌ی خود در حال ترک سوریه است. آمریکا که به فرموده‌ی حضرت آقا پشت این ماجرا است، فعلاً حضور خود را تثبیت کرده و خارج نمی‌شود. اما وضعیت ایران مبهم است؛ مشخص نیست که آیا از این "بازی" کنار گذاشته شده‌ایم یا به شکلی پنهانی مستقر هستیم.چرا چنین وضعیتی رخ می‌دهد؟دلایل مختلفی مانند نداشتن کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل، مساحت کشور، و محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی نقش دارند. اما به‌نظر من یکی از مهم‌ترین عوامل، اختلاف فناورانه‌ای است که با کشورهای ابرقدرت جهان داریم.
تا زمانی که این فاصله جبران نشود، جایگاه ما متزلزل خواهد ماند. ما باید به نقطه‌ای برسیم که نه تنها موشک‌ها و پهپادهای ایرانی لرزه به اندام دشمن بیندازد، بلکه هر محصول فناورانه‌ی ایرانی چنان قدرتی داشته باشد که خود دشمن نیز به تحسین آن بپردازد.راهکارهایی برای جبران عقب‌ماندگی فناورانه:
🟢 حفظ نخبگان داخلی و جلوگیری از مهاجرت استعدادها: باید زمینه‌های مناسب کار و پژوهش برای نخبگان داخلی فراهم شود تا بهانه‌ای برای خروج از کشور نداشته باشند.
🟢 تدوین چشم‌انداز فناورانه دقیق و بلندمدت: برنامه‌ریزی برای آینده فناوری کشور، همراه با اهداف مشخص و جذاب برای نخبگان و سرمایه‌گذاران.
🟢 توسعه زیرساخت‌های ملی: زیرساخت‌های کلیدی مانند مراکز داده و تجهیزات پیشرفته باید در سطح ملی تأمین شوند.
🟢 سرمایه‌گذاری در صنایع های‌تک و حمایت مالیاتی: معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های نوآور می‌تواند سرمایه‌گذاری بلندمدت در فناوری را تضمین کند.
🟢 ایجاد مناطق آزاد فناوری و جذب استعدادهای خارجی: باید مناطقی طراحی شود که شرایط همکاری متخصصان خارجی با نخبگان داخلی را فراهم کند.
🟢 تبلیغات و دیپلماسی فناورانه: وزارت‌خانه‌های علوم و خارجه باید از طریق شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بین‌المللی به جذب استعدادها و نمایش قدرت علمی ایران بپردازند.
ایران در مسیر گسترش قدرت ایدئولوژیک خود در منطقه موفق عمل کرده است؛ اما برای تثبیت این موقعیت و ارتقای جایگاه خود در معادلات جهانی، باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم. بدون قدرت فناوری، حضور ما هرچند مؤثر، اما متزلزل خواهد بود.
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi
۷:۰۴
لحظه‌نوشت عصر فناوری | سیدعلی علوی العلم سلطان؛ چرا باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم؟ خدا را شکر که توانسته‌ایم قدرت نفوذ ایدئولوژی محور مقاومت را در منطقه توسعه و گسترش دهیم. امروز، جایگاه ایدئولوژیک ایران در منطقه تثبیت شده و به الگویی برای جریان‌های مقاومت در برابر استکبار جهانی تبدیل شده است. اما حقیقت این است که در عرصه فناوری و تکنولوژی عقب‌ماندگی چشمگیری داریم؛ ضعفی که در بسیاری از معادلات میدانی و بین‌المللی به‌خوبی مشهود است. نمونه‌اش را می‌توان در اتفاقات اخیر سوریه مشاهده کرد: روسیه به‌نظر می‌رسد با اراده‌ی خود در حال ترک سوریه است. آمریکا که به فرموده‌ی حضرت آقا پشت این ماجرا است، فعلاً حضور خود را تثبیت کرده و خارج نمی‌شود. اما وضعیت ایران مبهم است؛ مشخص نیست که آیا از این "بازی" کنار گذاشته شده‌ایم یا به شکلی پنهانی مستقر هستیم. چرا چنین وضعیتی رخ می‌دهد؟ دلایل مختلفی مانند نداشتن کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل، مساحت کشور، و محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی نقش دارند. اما به‌نظر من یکی از مهم‌ترین عوامل، اختلاف فناورانه‌ای است که با کشورهای ابرقدرت جهان داریم. تا زمانی که این فاصله جبران نشود، جایگاه ما متزلزل خواهد ماند. ما باید به نقطه‌ای برسیم که نه تنها موشک‌ها و پهپادهای ایرانی لرزه به اندام دشمن بیندازد، بلکه هر محصول فناورانه‌ی ایرانی چنان قدرتی داشته باشد که خود دشمن نیز به تحسین آن بپردازد. راهکارهایی برای جبران عقب‌ماندگی فناورانه: 🟢 حفظ نخبگان داخلی و جلوگیری از مهاجرت استعدادها: باید زمینه‌های مناسب کار و پژوهش برای نخبگان داخلی فراهم شود تا بهانه‌ای برای خروج از کشور نداشته باشند. 🟢 تدوین چشم‌انداز فناورانه دقیق و بلندمدت: برنامه‌ریزی برای آینده فناوری کشور، همراه با اهداف مشخص و جذاب برای نخبگان و سرمایه‌گذاران. 🟢 توسعه زیرساخت‌های ملی: زیرساخت‌های کلیدی مانند مراکز داده و تجهیزات پیشرفته باید در سطح ملی تأمین شوند. 🟢 سرمایه‌گذاری در صنایع های‌تک و حمایت مالیاتی: معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های نوآور می‌تواند سرمایه‌گذاری بلندمدت در فناوری را تضمین کند. 🟢 ایجاد مناطق آزاد فناوری و جذب استعدادهای خارجی: باید مناطقی طراحی شود که شرایط همکاری متخصصان خارجی با نخبگان داخلی را فراهم کند. 🟢 تبلیغات و دیپلماسی فناورانه: وزارت‌خانه‌های علوم و خارجه باید از طریق شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بین‌المللی به جذب استعدادها و نمایش قدرت علمی ایران بپردازند. ایران در مسیر گسترش قدرت ایدئولوژیک خود در منطقه موفق عمل کرده است؛ اما برای تثبیت این موقعیت و ارتقای جایگاه خود در معادلات جهانی، باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم. بدون قدرت فناوری، حضور ما هرچند مؤثر، اما متزلزل خواهد بود. سیدعلی علوی لحظه‌نوشت عصر فناوری @IranAlavi
العلم سلطان؛ چرا باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم؟ خدا را شکر که توانسته‌ایم قدرت نفوذ ایدئولوژی محور مقاومت را در منطقه توسعه و گسترش دهیم. امروز، جایگاه ایدئولوژیک ایران در منطقه تثبیت شده و به الگویی برای جریان‌های مقاومت در برابر استکبار جهانی تبدیل شده است. اما حقیقت این است که در عرصه فناوری و تکنولوژی عقب‌ماندگی چشمگیری داریم؛ ضعفی که در بسیاری از معادلات میدانی و بین‌المللی به‌خوبی مشهود است. نمونه‌اش را می‌توان در اتفاقات اخیر سوریه مشاهده کرد: روسیه به‌نظر می‌رسد با اراده‌ی خود در حال ترک سوریه است. آمریکا که به فرموده‌ی حضرت آقا پشت این ماجرا است، فعلاً حضور خود را تثبیت کرده و خارج نمی‌شود. اما وضعیت ایران مبهم است؛ مشخص نیست که آیا از این "بازی" کنار گذاشته شده‌ایم یا به شکلی پنهانی مستقر هستیم. چرا چنین وضعیتی رخ می‌دهد؟ دلایل مختلفی مانند نداشتن کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل، مساحت کشور، و محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی نقش دارند. اما به‌نظر من یکی از مهم‌ترین عوامل، اختلاف فناورانه‌ای است که با کشورهای ابرقدرت جهان داریم. تا زمانی که این فاصله جبران نشود، جایگاه ما متزلزل خواهد ماند. ما باید به نقطه‌ای برسیم که نه تنها موشک‌ها و پهپادهای ایرانی لرزه به اندام دشمن بیندازد، بلکه هر محصول فناورانه‌ی ایرانی چنان قدرتی داشته باشد که خود دشمن نیز به تحسین آن بپردازد. راهکارهایی برای جبران عقب‌ماندگی فناورانه: 🟢 حفظ نخبگان داخلی و جلوگیری از مهاجرت استعدادها: باید زمینه‌های مناسب کار و پژوهش برای نخبگان داخلی فراهم شود تا بهانه‌ای برای خروج از کشور نداشته باشند. 🟢 تدوین چشم‌انداز فناورانه دقیق و بلندمدت: برنامه‌ریزی برای آینده فناوری کشور، همراه با اهداف مشخص و جذاب برای نخبگان و سرمایه‌گذاران. 🟢 توسعه زیرساخت‌های ملی: زیرساخت‌های کلیدی مانند مراکز داده و تجهیزات پیشرفته باید در سطح ملی تأمین شوند. 🟢 سرمایه‌گذاری در صنایع های‌تک و حمایت مالیاتی: معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های نوآور می‌تواند سرمایه‌گذاری بلندمدت در فناوری را تضمین کند. 🟢 ایجاد مناطق آزاد فناوری و جذب استعدادهای خارجی: باید مناطقی طراحی شود که شرایط همکاری متخصصان خارجی با نخبگان داخلی را فراهم کند. 🟢 تبلیغات و دیپلماسی فناورانه: وزارت‌خانه‌های علوم و خارجه باید از طریق شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های بین‌المللی به جذب استعدادها و نمایش قدرت علمی ایران بپردازند. ایران در مسیر گسترش قدرت ایدئولوژیک خود در منطقه موفق عمل کرده است؛ اما برای تثبیت این موقعیت و ارتقای جایگاه خود در معادلات جهانی، باید عقب‌ماندگی فناورانه را جبران کنیم. بدون قدرت فناوری، حضور ما هرچند مؤثر، اما متزلزل خواهد بود. سیدعلی علوی لحظه‌نوشت عصر فناوری @IranAlavi
Neusoft؛ چگونه یک دانشگاه موتور محرک فناوری چین شد؟
شرکت Neusoft در سال ۱۹۹۱ در چین تأسیس شد و به‌عنوان نخستین شرکت نرم‌افزاری این کشور در بورس ثبت گردید. این شرکت با تمرکز بر نوآوری در فناوری اطلاعات، نقش مهمی در تحول دیجیتال و توسعه صنعتی ایفا کرده است.
برای درک بهتر موفقیت‌های Neusoft، به نکات زیر توجه کنید:
ایجاد صنعت در کنار دانشگاه: Neusoft از دل دانشگاه Northeastern University چین شکل گرفت و توانست پیوندی موفق بین صنعت و دانشگاه ایجاد کند.
تمرکز بر توسعه نرم‌افزار: این شرکت با تمرکز بر حوزه فناوری اطلاعات و نرم‌افزار، به‌ویژه در بخش سلامت دیجیتال و خودروهای هوشمند، به یک برند بین‌المللی تبدیل شد.
جذب و حفظ نخبگان: با فراهم کردن محیط کاری جذاب و فرصت‌های رشد، Neusoft موفق شد استعدادهای برتر چین را جذب و حفظ کند.
سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D): درصد قابل‌توجهی از درآمد Neusoft به تحقیق و توسعه اختصاص می‌یابد که موتور محرک نوآوری آن است.
جذب سرمایه خارجی و توسعه بین‌المللی: Neusoft با گسترش فعالیت‌های خود به خارج از مرزهای چین (ژاپن، اروپا و آمریکا)، توانست سرمایه‌گذاری‌های خارجی جذب کند و به بازارهای جهانی راه یابد.
تدوین چشم‌انداز استراتژیک بلندمدت: این شرکت با تدوین برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت در حوزه فناوری، به رشد پایدار دست یافت.
تمرکز بر صنایع آینده‌دار: Neusoft در صنایع نوظهوری مثل پزشکی دیجیتال، شهر هوشمند و خودروهای هوشمند سرمایه‌گذاری کرد و در این بخش‌ها پیشرو شد.
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری
@IranAlavi
شرکت Neusoft در سال ۱۹۹۱ در چین تأسیس شد و به‌عنوان نخستین شرکت نرم‌افزاری این کشور در بورس ثبت گردید. این شرکت با تمرکز بر نوآوری در فناوری اطلاعات، نقش مهمی در تحول دیجیتال و توسعه صنعتی ایفا کرده است.
برای درک بهتر موفقیت‌های Neusoft، به نکات زیر توجه کنید:
ایجاد صنعت در کنار دانشگاه: Neusoft از دل دانشگاه Northeastern University چین شکل گرفت و توانست پیوندی موفق بین صنعت و دانشگاه ایجاد کند. تمرکز بر توسعه نرم‌افزار: این شرکت با تمرکز بر حوزه فناوری اطلاعات و نرم‌افزار، به‌ویژه در بخش سلامت دیجیتال و خودروهای هوشمند، به یک برند بین‌المللی تبدیل شد. جذب و حفظ نخبگان: با فراهم کردن محیط کاری جذاب و فرصت‌های رشد، Neusoft موفق شد استعدادهای برتر چین را جذب و حفظ کند. سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D): درصد قابل‌توجهی از درآمد Neusoft به تحقیق و توسعه اختصاص می‌یابد که موتور محرک نوآوری آن است. جذب سرمایه خارجی و توسعه بین‌المللی: Neusoft با گسترش فعالیت‌های خود به خارج از مرزهای چین (ژاپن، اروپا و آمریکا)، توانست سرمایه‌گذاری‌های خارجی جذب کند و به بازارهای جهانی راه یابد. تدوین چشم‌انداز استراتژیک بلندمدت: این شرکت با تدوین برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت در حوزه فناوری، به رشد پایدار دست یافت. تمرکز بر صنایع آینده‌دار: Neusoft در صنایع نوظهوری مثل پزشکی دیجیتال، شهر هوشمند و خودروهای هوشمند سرمایه‌گذاری کرد و در این بخش‌ها پیشرو شد. سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi
۱۴:۵۶
فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت؟
وقتی صحبت از شکست یا موفقیت فیلترینگ به میان می‌آید، معمولاً تصور عمومی این است که اگر فیلترینگ به‌صورت کامل و صددرصدی مؤثر نباشد، یعنی شکست خورده است. برخی رسانه‌ها و افراد داخلی و خارجی نیز تلاش می‌کنند این حس را به جامعه القا کنند که ایران توان فنی مقابله با فیلترشکن‌ها را ندارد. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این است و فیلترینگ ابعاد مختلفی دارد که باید هرکدام به‌صورت جداگانه بررسی شوند:
بعد فنی: توانایی مسدودسازی ترافیک‌های مختلف و مقابله با فیلترشکن‌ها.بعد اجتماعی: رفتار کاربران و واکنش‌های جامعه به فیلترینگ.بعد اقتصادی و زیرساختی: فراهم کردن بسترهای داخلی به‌عنوان جایگزین.بعد فرهنگی و بومی‌سازی: تغییر ذائقه مردم به سمت استفاده از سرویس‌های داخلی.بعد قانونی: وضع و اجرای قوانین مرتبط با کنترل فضای مجازی.
🟢 توان فنی ایران در فیلترینگ: شواهد و واقعیت‌هادر زمان‌هایی که نیاز بوده است، سیستم فیلترینگ ایران با قدرت و کیفیت قابل توجهی عمل کرده و نشان داده که توان فنی بالایی دارد. برخی شواهد قابل‌توجه عبارت‌اند از:
مسدودسازی کامل فیلترشکن‌ها در مواقع ضروری: در موارد خاص، ایران توانسته دسترسی به بسیاری از فیلترشکن‌ها از جمله سایفون، لنترن و V2Ray را مسدود کند. برنامه‌هایی مانند V2Ray که به کاربران اجازه تغییر دلخواه ترافیک برای فریب سیستم فیلترینگ را می‌دهند، با استفاده از تحلیل‌های پیشرفته ایران شناسایی و در مواقع لازم قطع شده‌اند.
اظهارات مدیرعامل سایفون: به گفته‌ی مایکل هال، مدیرعامل سایفون، ایران پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ دنیا را دارد. این نرم‌افزار که به‌عنوان یکی از قوی‌ترین فیلترشکن‌ها شناخته می‌شود، حتی در کد نرم‌افزار اینستاگرام برای عبور از سیستم فیلترینگ ایران استفاده شده است. فیلترشکن سایفون به طور شفاف از وزارت امورخارجه کانادا بودجه دریافت می‌کند و با شواهد موجود، به طور جد از پشتیبانی CIA برخوردار است.
استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل ترافیک: سیستم فیلترینگ ایران از روش‌های تحلیل رفتاری، آماری و هوش مصنوعی برای شناسایی ترافیک‌های مخفی و پیچیده استفاده می‌کند. این سطح از توانمندی، شناسایی پروتکل‌های غیرمعمول، رمزنگاری‌شده یا تغییر حالت‌یافته را ممکن ساخته است. در برخی بازه‌های زمانی، محدودیت‌های شدیدی بر فیلترشکن‌های معروف اعمال شده که حتی کاربران پیشرفته نیز با مشکل مواجه شدند. این نشان‌دهنده قابلیت فنی بالای ایران در اعمال محدودیت‌های هدفمند و گسترده است.
🟢آیا توانمندی فنی برای فیلترینگ لازم است؟
بدون شک، توانمندی فنی برای اعمال فیلترینگ، نه‌تنها لازم بلکه از الزامات اصلی کشورهای قدرتمند در مدیریت فضای مجازی است. نمونه‌های متعددی نشان می‌دهند که حتی پیشرفته‌ترین کشورها، مانند *آمریکا*، در مواقع حساس از این ابزار استفاده می‌کنند. برای مثال، اکانت توئیتر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در زمان حمله به کنگره در سال ۲۰۲۱ بسته شد تا از تشدید بحران جلوگیری شود. همچنین، نقش توئیتر در انقلاب‌های مختلف مانند بیداری اسلامی نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به ابزار قدرتمندی برای مدیریت یا تغییر معادلات سیاسی تبدیل شوند. از سوی دیگر، کشورهایی مانند چین با توانایی بالای فنی، موفق شده‌اند دسترسی به پلتفرم‌های خارجی مانند گوگل، فیسبوک و توئیتر را به‌طور کامل مسدود کرده و سرویس‌های بومی قدرتمند جایگزین آنها کنند. این مثال‌ها نشان می‌دهد که فیلترینگ ابزار مدیریت قدرت است و کشورهایی که توان فنی بالایی در این زمینه ندارند، در مواجهه با بحران‌ها و تهدیدات سایبری آسیب‌پذیرتر خواهند بود.
🟢 جمع‌بندی:فیلترینگ، برخلاف تصور عمومی، فقط یک موضوع فنی نیست، بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و قانونی نیز دارد. از لحاظ فنی، ایران توانسته نشان دهد که در این حوزه یکی از پیشرفته‌ترین کشورهاست و در مواقع ضروری می‌تواند کنترل مؤثری بر ترافیک اینترنت اعمال کند.اما برای موفقیت کامل، باید به سایر ابعاد این مسئله نیز توجه شود. ادامه این بحث به بررسی دقیق‌تر چالش‌ها و راهکارها خواهد پرداخت.
ادامه دارد...
(تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ وب‌سایت‌های غیر مجاز در آمریکا)
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi
وقتی صحبت از شکست یا موفقیت فیلترینگ به میان می‌آید، معمولاً تصور عمومی این است که اگر فیلترینگ به‌صورت کامل و صددرصدی مؤثر نباشد، یعنی شکست خورده است. برخی رسانه‌ها و افراد داخلی و خارجی نیز تلاش می‌کنند این حس را به جامعه القا کنند که ایران توان فنی مقابله با فیلترشکن‌ها را ندارد. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این است و فیلترینگ ابعاد مختلفی دارد که باید هرکدام به‌صورت جداگانه بررسی شوند:
بعد فنی: توانایی مسدودسازی ترافیک‌های مختلف و مقابله با فیلترشکن‌ها.بعد اجتماعی: رفتار کاربران و واکنش‌های جامعه به فیلترینگ.بعد اقتصادی و زیرساختی: فراهم کردن بسترهای داخلی به‌عنوان جایگزین.بعد فرهنگی و بومی‌سازی: تغییر ذائقه مردم به سمت استفاده از سرویس‌های داخلی.بعد قانونی: وضع و اجرای قوانین مرتبط با کنترل فضای مجازی.🟢 توان فنی ایران در فیلترینگ: شواهد و واقعیت‌هادر زمان‌هایی که نیاز بوده است، سیستم فیلترینگ ایران با قدرت و کیفیت قابل توجهی عمل کرده و نشان داده که توان فنی بالایی دارد. برخی شواهد قابل‌توجه عبارت‌اند از:
مسدودسازی کامل فیلترشکن‌ها در مواقع ضروری: در موارد خاص، ایران توانسته دسترسی به بسیاری از فیلترشکن‌ها از جمله سایفون، لنترن و V2Ray را مسدود کند. برنامه‌هایی مانند V2Ray که به کاربران اجازه تغییر دلخواه ترافیک برای فریب سیستم فیلترینگ را می‌دهند، با استفاده از تحلیل‌های پیشرفته ایران شناسایی و در مواقع لازم قطع شده‌اند.اظهارات مدیرعامل سایفون: به گفته‌ی مایکل هال، مدیرعامل سایفون، ایران پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ دنیا را دارد. این نرم‌افزار که به‌عنوان یکی از قوی‌ترین فیلترشکن‌ها شناخته می‌شود، حتی در کد نرم‌افزار اینستاگرام برای عبور از سیستم فیلترینگ ایران استفاده شده است. فیلترشکن سایفون به طور شفاف از وزارت امورخارجه کانادا بودجه دریافت می‌کند و با شواهد موجود، به طور جد از پشتیبانی CIA برخوردار است.استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل ترافیک: سیستم فیلترینگ ایران از روش‌های تحلیل رفتاری، آماری و هوش مصنوعی برای شناسایی ترافیک‌های مخفی و پیچیده استفاده می‌کند. این سطح از توانمندی، شناسایی پروتکل‌های غیرمعمول، رمزنگاری‌شده یا تغییر حالت‌یافته را ممکن ساخته است. در برخی بازه‌های زمانی، محدودیت‌های شدیدی بر فیلترشکن‌های معروف اعمال شده که حتی کاربران پیشرفته نیز با مشکل مواجه شدند. این نشان‌دهنده قابلیت فنی بالای ایران در اعمال محدودیت‌های هدفمند و گسترده است.🟢آیا توانمندی فنی برای فیلترینگ لازم است؟
بدون شک، توانمندی فنی برای اعمال فیلترینگ، نه‌تنها لازم بلکه از الزامات اصلی کشورهای قدرتمند در مدیریت فضای مجازی است. نمونه‌های متعددی نشان می‌دهند که حتی پیشرفته‌ترین کشورها، مانند *آمریکا*، در مواقع حساس از این ابزار استفاده می‌کنند. برای مثال، اکانت توئیتر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در زمان حمله به کنگره در سال ۲۰۲۱ بسته شد تا از تشدید بحران جلوگیری شود. همچنین، نقش توئیتر در انقلاب‌های مختلف مانند بیداری اسلامی نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به ابزار قدرتمندی برای مدیریت یا تغییر معادلات سیاسی تبدیل شوند. از سوی دیگر، کشورهایی مانند چین با توانایی بالای فنی، موفق شده‌اند دسترسی به پلتفرم‌های خارجی مانند گوگل، فیسبوک و توئیتر را به‌طور کامل مسدود کرده و سرویس‌های بومی قدرتمند جایگزین آنها کنند. این مثال‌ها نشان می‌دهد که فیلترینگ ابزار مدیریت قدرت است و کشورهایی که توان فنی بالایی در این زمینه ندارند، در مواجهه با بحران‌ها و تهدیدات سایبری آسیب‌پذیرتر خواهند بود.
🟢 جمع‌بندی:فیلترینگ، برخلاف تصور عمومی، فقط یک موضوع فنی نیست، بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و قانونی نیز دارد. از لحاظ فنی، ایران توانسته نشان دهد که در این حوزه یکی از پیشرفته‌ترین کشورهاست و در مواقع ضروری می‌تواند کنترل مؤثری بر ترافیک اینترنت اعمال کند.اما برای موفقیت کامل، باید به سایر ابعاد این مسئله نیز توجه شود. ادامه این بحث به بررسی دقیق‌تر چالش‌ها و راهکارها خواهد پرداخت.
ادامه دارد...
(تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ وب‌سایت‌های غیر مجاز در آمریکا)
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi۸:۰۰
لحظه‌نوشت عصر فناوری | سیدعلی علوی فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت؟ وقتی صحبت از شکست یا موفقیت فیلترینگ به میان می‌آید، معمولاً تصور عمومی این است که اگر فیلترینگ به‌صورت کامل و صددرصدی مؤثر نباشد، یعنی شکست خورده است. برخی رسانه‌ها و افراد داخلی و خارجی نیز تلاش می‌کنند این حس را به جامعه القا کنند که ایران توان فنی مقابله با فیلترشکن‌ها را ندارد. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این است و فیلترینگ ابعاد مختلفی دارد که باید هرکدام به‌صورت جداگانه بررسی شوند: بعد فنی: توانایی مسدودسازی ترافیک‌های مختلف و مقابله با فیلترشکن‌ها. بعد اجتماعی: رفتار کاربران و واکنش‌های جامعه به فیلترینگ. بعد اقتصادی و زیرساختی: فراهم کردن بسترهای داخلی به‌عنوان جایگزین. بعد فرهنگی و بومی‌سازی: تغییر ذائقه مردم به سمت استفاده از سرویس‌های داخلی. بعد قانونی: وضع و اجرای قوانین مرتبط با کنترل فضای مجازی. 🟢 توان فنی ایران در فیلترینگ: شواهد و واقعیت‌ها در زمان‌هایی که نیاز بوده است، سیستم فیلترینگ ایران با قدرت و کیفیت قابل توجهی عمل کرده و نشان داده که توان فنی بالایی دارد. برخی شواهد قابل‌توجه عبارت‌اند از: مسدودسازی کامل فیلترشکن‌ها در مواقع ضروری: در موارد خاص، ایران توانسته دسترسی به بسیاری از فیلترشکن‌ها از جمله سایفون، لنترن و V2Ray را مسدود کند. برنامه‌هایی مانند V2Ray که به کاربران اجازه تغییر دلخواه ترافیک برای فریب سیستم فیلترینگ را می‌دهند، با استفاده از تحلیل‌های پیشرفته ایران شناسایی و در مواقع لازم قطع شده‌اند. اظهارات مدیرعامل سایفون: به گفته‌ی مایکل هال، مدیرعامل سایفون، ایران پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ دنیا را دارد. این نرم‌افزار که به‌عنوان یکی از قوی‌ترین فیلترشکن‌ها شناخته می‌شود، حتی در کد نرم‌افزار اینستاگرام برای عبور از سیستم فیلترینگ ایران استفاده شده است. فیلترشکن سایفون به طور شفاف از وزارت امورخارجه کانادا بودجه دریافت می‌کند و با شواهد موجود، به طور جد از پشتیبانی CIA برخوردار است. استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل ترافیک: سیستم فیلترینگ ایران از روش‌های تحلیل رفتاری، آماری و هوش مصنوعی برای شناسایی ترافیک‌های مخفی و پیچیده استفاده می‌کند. این سطح از توانمندی، شناسایی پروتکل‌های غیرمعمول، رمزنگاری‌شده یا تغییر حالت‌یافته را ممکن ساخته است. در برخی بازه‌های زمانی، محدودیت‌های شدیدی بر فیلترشکن‌های معروف اعمال شده که حتی کاربران پیشرفته نیز با مشکل مواجه شدند. این نشان‌دهنده قابلیت فنی بالای ایران در اعمال محدودیت‌های هدفمند و گسترده است. 🟢آیا توانمندی فنی برای فیلترینگ لازم است؟ بدون شک، توانمندی فنی برای اعمال فیلترینگ، نه‌تنها لازم بلکه از الزامات اصلی کشورهای قدرتمند در مدیریت فضای مجازی است. نمونه‌های متعددی نشان می‌دهند که حتی پیشرفته‌ترین کشورها، مانند *آمریکا*، در مواقع حساس از این ابزار استفاده می‌کنند. برای مثال، اکانت توئیتر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در زمان حمله به کنگره در سال ۲۰۲۱ بسته شد تا از تشدید بحران جلوگیری شود. همچنین، نقش توئیتر در انقلاب‌های مختلف مانند بیداری اسلامی نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به ابزار قدرتمندی برای مدیریت یا تغییر معادلات سیاسی تبدیل شوند. از سوی دیگر، کشورهایی مانند چین با توانایی بالای فنی، موفق شده‌اند دسترسی به پلتفرم‌های خارجی مانند گوگل، فیسبوک و توئیتر را به‌طور کامل مسدود کرده و سرویس‌های بومی قدرتمند جایگزین آنها کنند. این مثال‌ها نشان می‌دهد که فیلترینگ ابزار مدیریت قدرت است و کشورهایی که توان فنی بالایی در این زمینه ندارند، در مواجهه با بحران‌ها و تهدیدات سایبری آسیب‌پذیرتر خواهند بود. 🟢 جمع‌بندی: فیلترینگ، برخلاف تصور عمومی، فقط یک موضوع فنی نیست، بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و قانونی نیز دارد. از لحاظ فنی، ایران توانسته نشان دهد که در این حوزه یکی از پیشرفته‌ترین کشورهاست و در مواقع ضروری می‌تواند کنترل مؤثری بر ترافیک اینترنت اعمال کند. اما برای موفقیت کامل، باید به سایر ابعاد این مسئله نیز توجه شود. ادامه این بحث به بررسی دقیق‌تر چالش‌ها و راهکارها خواهد پرداخت. ادامه دارد... (تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ وب‌سایت‌های غیر مجاز در آمریکا) سیدعلی علوی لحظه‌نوشت عصر فناوری @IranAlavi
فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت؟ وقتی صحبت از شکست یا موفقیت فیلترینگ به میان می‌آید، معمولاً تصور عمومی این است که اگر فیلترینگ به‌صورت کامل و صددرصدی مؤثر نباشد، یعنی شکست خورده است. برخی رسانه‌ها و افراد داخلی و خارجی نیز تلاش می‌کنند این حس را به جامعه القا کنند که ایران توان فنی مقابله با فیلترشکن‌ها را ندارد. اما واقعیت بسیار پیچیده‌تر از این است و فیلترینگ ابعاد مختلفی دارد که باید هرکدام به‌صورت جداگانه بررسی شوند: بعد فنی: توانایی مسدودسازی ترافیک‌های مختلف و مقابله با فیلترشکن‌ها. بعد اجتماعی: رفتار کاربران و واکنش‌های جامعه به فیلترینگ. بعد اقتصادی و زیرساختی: فراهم کردن بسترهای داخلی به‌عنوان جایگزین. بعد فرهنگی و بومی‌سازی: تغییر ذائقه مردم به سمت استفاده از سرویس‌های داخلی. بعد قانونی: وضع و اجرای قوانین مرتبط با کنترل فضای مجازی. 🟢 توان فنی ایران در فیلترینگ: شواهد و واقعیت‌ها در زمان‌هایی که نیاز بوده است، سیستم فیلترینگ ایران با قدرت و کیفیت قابل توجهی عمل کرده و نشان داده که توان فنی بالایی دارد. برخی شواهد قابل‌توجه عبارت‌اند از: مسدودسازی کامل فیلترشکن‌ها در مواقع ضروری: در موارد خاص، ایران توانسته دسترسی به بسیاری از فیلترشکن‌ها از جمله سایفون، لنترن و V2Ray را مسدود کند. برنامه‌هایی مانند V2Ray که به کاربران اجازه تغییر دلخواه ترافیک برای فریب سیستم فیلترینگ را می‌دهند، با استفاده از تحلیل‌های پیشرفته ایران شناسایی و در مواقع لازم قطع شده‌اند. اظهارات مدیرعامل سایفون: به گفته‌ی مایکل هال، مدیرعامل سایفون، ایران پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ دنیا را دارد. این نرم‌افزار که به‌عنوان یکی از قوی‌ترین فیلترشکن‌ها شناخته می‌شود، حتی در کد نرم‌افزار اینستاگرام برای عبور از سیستم فیلترینگ ایران استفاده شده است. فیلترشکن سایفون به طور شفاف از وزارت امورخارجه کانادا بودجه دریافت می‌کند و با شواهد موجود، به طور جد از پشتیبانی CIA برخوردار است. استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل ترافیک: سیستم فیلترینگ ایران از روش‌های تحلیل رفتاری، آماری و هوش مصنوعی برای شناسایی ترافیک‌های مخفی و پیچیده استفاده می‌کند. این سطح از توانمندی، شناسایی پروتکل‌های غیرمعمول، رمزنگاری‌شده یا تغییر حالت‌یافته را ممکن ساخته است. در برخی بازه‌های زمانی، محدودیت‌های شدیدی بر فیلترشکن‌های معروف اعمال شده که حتی کاربران پیشرفته نیز با مشکل مواجه شدند. این نشان‌دهنده قابلیت فنی بالای ایران در اعمال محدودیت‌های هدفمند و گسترده است. 🟢آیا توانمندی فنی برای فیلترینگ لازم است؟ بدون شک، توانمندی فنی برای اعمال فیلترینگ، نه‌تنها لازم بلکه از الزامات اصلی کشورهای قدرتمند در مدیریت فضای مجازی است. نمونه‌های متعددی نشان می‌دهند که حتی پیشرفته‌ترین کشورها، مانند *آمریکا*، در مواقع حساس از این ابزار استفاده می‌کنند. برای مثال، اکانت توئیتر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در زمان حمله به کنگره در سال ۲۰۲۱ بسته شد تا از تشدید بحران جلوگیری شود. همچنین، نقش توئیتر در انقلاب‌های مختلف مانند بیداری اسلامی نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به ابزار قدرتمندی برای مدیریت یا تغییر معادلات سیاسی تبدیل شوند. از سوی دیگر، کشورهایی مانند چین با توانایی بالای فنی، موفق شده‌اند دسترسی به پلتفرم‌های خارجی مانند گوگل، فیسبوک و توئیتر را به‌طور کامل مسدود کرده و سرویس‌های بومی قدرتمند جایگزین آنها کنند. این مثال‌ها نشان می‌دهد که فیلترینگ ابزار مدیریت قدرت است و کشورهایی که توان فنی بالایی در این زمینه ندارند، در مواجهه با بحران‌ها و تهدیدات سایبری آسیب‌پذیرتر خواهند بود. 🟢 جمع‌بندی: فیلترینگ، برخلاف تصور عمومی، فقط یک موضوع فنی نیست، بلکه ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و قانونی نیز دارد. از لحاظ فنی، ایران توانسته نشان دهد که در این حوزه یکی از پیشرفته‌ترین کشورهاست و در مواقع ضروری می‌تواند کنترل مؤثری بر ترافیک اینترنت اعمال کند. اما برای موفقیت کامل، باید به سایر ابعاد این مسئله نیز توجه شود. ادامه این بحث به بررسی دقیق‌تر چالش‌ها و راهکارها خواهد پرداخت. ادامه دارد... (تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ وب‌سایت‌های غیر مجاز در آمریکا) سیدعلی علوی لحظه‌نوشت عصر فناوری @IranAlavi
فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت؟- قسمت دوم -
فیلترینگ به معنای هر اقدامی است که برای مسدودسازی یا محدود کردن دسترسی به یک محتوا یا سرویس انجام می‌شود. این اقدامات می‌تواند شامل روش‌های فنی، قانونی، اقتصادی یا مدیریتی باشد. در این متن، تنها به صورت خیلی سطحی به روش‌های کلی فنی فیلترینگ پرداخته می‌شود.
🟢 فیلترینگ چیست؟
فیلترینگ یعنی وقتی که دولتی با یک محتوا، سرویس یا دسترسی مشکل دارد، با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، آن محتوا را محدود یا حذف کند. این مفهوم در تمام دنیا اجرا می‌شود و مختص کشور خاصی نیست.
🟢 روش‌های مختلف فیلترینگ با مثال‌هایی از حکومت آمریکا:
۱. اعمال قوانین برای محدودیت‌های پیش‌فرضحکومت‌ها ابتدا قوانین مشخصی برای کنترل محتوا وضع می‌کنند. به‌عنوان مثال، شاید باورتان نشود، اما در آمریکا تمام سایت‌های قمار از پایه فیلتر هستند، چون قماربازی در آمریکا به صورت مطلق به جز در ایالت نوادا، غیر قانونی است!
چگونه؟ سرویس‌دهندگان قمار در آمریکا حق ارائه دسترسی کابران به سایت‌های قمار را ندارند و عمل فیلترینگ به عهده‌ی خود سرویس‌دهنده‌ی سایت قمار است. نتیجه: این سایت‌ها برای کاربران آمریکایی قابل‌دسترس نیستند و این موضوع به صورت قانونی اجرا می‌شود.
۲. درخواست حذف محتوا از پلتفرم‌هایکی از رایج‌ترین روش‌ها، درخواست رسمی از پلتفرم‌ها (مثل گوگل یا توئیتر) برای حذف محتواست.
مثال: می‌توانید درخواست‌های حذف محتوا به گوگل از طرف کشورهای مختلف را در گزارش شفافیت گوگل مشاهده کنید. https://transparencyreport.google.com/government-removals/ نتیجه: شرکت‌ها ممکن است این درخواست را بپذیرند، رد کنند یا در ازای انجام آن هزینه دریافت کنند.
۳. اعمال فشار قانونی بر شرکت‌هاوقتی درخواست حذف محتوا نتیجه ندهد، حکومت‌ها می‌توانند از ابزارهای قانونی استفاده کنند.
مثال: وقتی خزانه‌داری آمریکا نتوانست با دلایل منطقی مانع ارز دیجیتال گرام شود، با تهدید قانونی پروژه بلاک‌چین تلگرام را برای همیشه متوقف کرد. https://arzdigital.com/blog/ton-canceled/
۴. تهدید یا تحریم کشورها و شرکت‌هااگر ابزارهای قانونی هم مؤثر نباشند، حکومت‌ها به فشار اقتصادی یا تهدیدات سیاسی متوسل می‌شوند.
مثال ۱: حکومت آمریکا دامنه‌ی خبرگزاری فارس (farsnews.com) را توقیف کرد و این دامنه اکنون دیگر در اختیار خبرگزاری فارس نیست. مثال ۲: حذف اکانت رئیس‌جمهور وقت آمریکا (ترامپ) با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده از توئیتر به دلیل حمله به کنگره.
۵. مسدود کردن مستقیم دسترسی کاربراناگر روش‌های دیگر کارساز نبود، حکومت‌ها به مسدودسازی مستقیم متوسل می‌شوند.
مثال: در آمریکا، شبکه‌های پرس‌تی‌وی و المنار برای کاربران این کشور مسدود شده‌اند. https://www.mizanonline.ir/fa/news/766700
🟢 جمع‌بندی:
فیلترینگ مفهومی جهانی است و همه کشورها، حتی حکومت‌های قدرتمندی مانند آمریکا، از آن به‌عنوان ابزار مدیریت و کنترل فضای مجازی استفاده می‌کنند. روش‌های مختلفی برای فیلترینگ وجود دارد که از قوانین و فشارهای سیاسی گرفته تا ابزارهای فنی و مسدودسازی مستقیم را شامل می‌شود.
در این گزارش تلاش شد روش‌های مختلف فیلترینگ را با ارائه مثال‌هایی از اقدامات حکومت آمریکا به ساده‌ترین شکل ممکن توضیح دهد.
ادامه دارد...
(تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ سایت‌های قمار در آمریکا)
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi
فیلترینگ به معنای هر اقدامی است که برای مسدودسازی یا محدود کردن دسترسی به یک محتوا یا سرویس انجام می‌شود. این اقدامات می‌تواند شامل روش‌های فنی، قانونی، اقتصادی یا مدیریتی باشد. در این متن، تنها به صورت خیلی سطحی به روش‌های کلی فنی فیلترینگ پرداخته می‌شود.
🟢 فیلترینگ چیست؟
فیلترینگ یعنی وقتی که دولتی با یک محتوا، سرویس یا دسترسی مشکل دارد، با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، آن محتوا را محدود یا حذف کند. این مفهوم در تمام دنیا اجرا می‌شود و مختص کشور خاصی نیست.
🟢 روش‌های مختلف فیلترینگ با مثال‌هایی از حکومت آمریکا:
۱. اعمال قوانین برای محدودیت‌های پیش‌فرضحکومت‌ها ابتدا قوانین مشخصی برای کنترل محتوا وضع می‌کنند. به‌عنوان مثال، شاید باورتان نشود، اما در آمریکا تمام سایت‌های قمار از پایه فیلتر هستند، چون قماربازی در آمریکا به صورت مطلق به جز در ایالت نوادا، غیر قانونی است!
چگونه؟ سرویس‌دهندگان قمار در آمریکا حق ارائه دسترسی کابران به سایت‌های قمار را ندارند و عمل فیلترینگ به عهده‌ی خود سرویس‌دهنده‌ی سایت قمار است. نتیجه: این سایت‌ها برای کاربران آمریکایی قابل‌دسترس نیستند و این موضوع به صورت قانونی اجرا می‌شود.
۲. درخواست حذف محتوا از پلتفرم‌هایکی از رایج‌ترین روش‌ها، درخواست رسمی از پلتفرم‌ها (مثل گوگل یا توئیتر) برای حذف محتواست.
مثال: می‌توانید درخواست‌های حذف محتوا به گوگل از طرف کشورهای مختلف را در گزارش شفافیت گوگل مشاهده کنید. https://transparencyreport.google.com/government-removals/ نتیجه: شرکت‌ها ممکن است این درخواست را بپذیرند، رد کنند یا در ازای انجام آن هزینه دریافت کنند.
۳. اعمال فشار قانونی بر شرکت‌هاوقتی درخواست حذف محتوا نتیجه ندهد، حکومت‌ها می‌توانند از ابزارهای قانونی استفاده کنند.
مثال: وقتی خزانه‌داری آمریکا نتوانست با دلایل منطقی مانع ارز دیجیتال گرام شود، با تهدید قانونی پروژه بلاک‌چین تلگرام را برای همیشه متوقف کرد. https://arzdigital.com/blog/ton-canceled/
۴. تهدید یا تحریم کشورها و شرکت‌هااگر ابزارهای قانونی هم مؤثر نباشند، حکومت‌ها به فشار اقتصادی یا تهدیدات سیاسی متوسل می‌شوند.
مثال ۱: حکومت آمریکا دامنه‌ی خبرگزاری فارس (farsnews.com) را توقیف کرد و این دامنه اکنون دیگر در اختیار خبرگزاری فارس نیست. مثال ۲: حذف اکانت رئیس‌جمهور وقت آمریکا (ترامپ) با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده از توئیتر به دلیل حمله به کنگره.
۵. مسدود کردن مستقیم دسترسی کاربراناگر روش‌های دیگر کارساز نبود، حکومت‌ها به مسدودسازی مستقیم متوسل می‌شوند.
مثال: در آمریکا، شبکه‌های پرس‌تی‌وی و المنار برای کاربران این کشور مسدود شده‌اند. https://www.mizanonline.ir/fa/news/766700
🟢 جمع‌بندی:
فیلترینگ مفهومی جهانی است و همه کشورها، حتی حکومت‌های قدرتمندی مانند آمریکا، از آن به‌عنوان ابزار مدیریت و کنترل فضای مجازی استفاده می‌کنند. روش‌های مختلفی برای فیلترینگ وجود دارد که از قوانین و فشارهای سیاسی گرفته تا ابزارهای فنی و مسدودسازی مستقیم را شامل می‌شود.
در این گزارش تلاش شد روش‌های مختلف فیلترینگ را با ارائه مثال‌هایی از اقدامات حکومت آمریکا به ساده‌ترین شکل ممکن توضیح دهد.
ادامه دارد...
(تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ سایت‌های قمار در آمریکا)
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi۱۶:۲۸
لحظه‌نوشت عصر فناوری | سیدعلی علوی فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت؟ - قسمت دوم - فیلترینگ به معنای هر اقدامی است که برای مسدودسازی یا محدود کردن دسترسی به یک محتوا یا سرویس انجام می‌شود. این اقدامات می‌تواند شامل روش‌های فنی، قانونی، اقتصادی یا مدیریتی باشد. در این متن، تنها به صورت خیلی سطحی به روش‌های کلی فنی فیلترینگ پرداخته می‌شود. 🟢 فیلترینگ چیست؟ فیلترینگ یعنی وقتی که دولتی با یک محتوا، سرویس یا دسترسی مشکل دارد، با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، آن محتوا را محدود یا حذف کند. این مفهوم در تمام دنیا اجرا می‌شود و مختص کشور خاصی نیست. 🟢 روش‌های مختلف فیلترینگ با مثال‌هایی از حکومت آمریکا: ۱. اعمال قوانین برای محدودیت‌های پیش‌فرض حکومت‌ها ابتدا قوانین مشخصی برای کنترل محتوا وضع می‌کنند. به‌عنوان مثال، شاید باورتان نشود، اما در آمریکا تمام سایت‌های قمار از پایه فیلتر هستند، چون قماربازی در آمریکا به صورت مطلق به جز در ایالت نوادا، غیر قانونی است! چگونه؟ سرویس‌دهندگان قمار در آمریکا حق ارائه دسترسی کابران به سایت‌های قمار را ندارند و عمل فیلترینگ به عهده‌ی خود سرویس‌دهنده‌ی سایت قمار است. نتیجه: این سایت‌ها برای کاربران آمریکایی قابل‌دسترس نیستند و این موضوع به صورت قانونی اجرا می‌شود. ۲. درخواست حذف محتوا از پلتفرم‌ها یکی از رایج‌ترین روش‌ها، درخواست رسمی از پلتفرم‌ها (مثل گوگل یا توئیتر) برای حذف محتواست. مثال: می‌توانید درخواست‌های حذف محتوا به گوگل از طرف کشورهای مختلف را در گزارش شفافیت گوگل مشاهده کنید. https://transparencyreport.google.com/government-removals/ نتیجه: شرکت‌ها ممکن است این درخواست را بپذیرند، رد کنند یا در ازای انجام آن هزینه دریافت کنند. ۳. اعمال فشار قانونی بر شرکت‌ها وقتی درخواست حذف محتوا نتیجه ندهد، حکومت‌ها می‌توانند از ابزارهای قانونی استفاده کنند. مثال: وقتی خزانه‌داری آمریکا نتوانست با دلایل منطقی مانع ارز دیجیتال گرام شود، با تهدید قانونی پروژه بلاک‌چین تلگرام را برای همیشه متوقف کرد. https://arzdigital.com/blog/ton-canceled/ ۴. تهدید یا تحریم کشورها و شرکت‌ها اگر ابزارهای قانونی هم مؤثر نباشند، حکومت‌ها به فشار اقتصادی یا تهدیدات سیاسی متوسل می‌شوند. مثال ۱: حکومت آمریکا دامنه‌ی خبرگزاری فارس (farsnews.com) را توقیف کرد و این دامنه اکنون دیگر در اختیار خبرگزاری فارس نیست. مثال ۲: حذف اکانت رئیس‌جمهور وقت آمریکا (ترامپ) با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده از توئیتر به دلیل حمله به کنگره. ۵. مسدود کردن مستقیم دسترسی کاربران اگر روش‌های دیگر کارساز نبود، حکومت‌ها به مسدودسازی مستقیم متوسل می‌شوند. مثال: در آمریکا، شبکه‌های پرس‌تی‌وی و المنار برای کاربران این کشور مسدود شده‌اند. https://www.mizanonline.ir/fa/news/766700 🟢 جمع‌بندی: فیلترینگ مفهومی جهانی است و همه کشورها، حتی حکومت‌های قدرتمندی مانند آمریکا، از آن به‌عنوان ابزار مدیریت و کنترل فضای مجازی استفاده می‌کنند. روش‌های مختلفی برای فیلترینگ وجود دارد که از قوانین و فشارهای سیاسی گرفته تا ابزارهای فنی و مسدودسازی مستقیم را شامل می‌شود. در این گزارش تلاش شد روش‌های مختلف فیلترینگ را با ارائه مثال‌هایی از اقدامات حکومت آمریکا به ساده‌ترین شکل ممکن توضیح دهد. ادامه دارد... (تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ سایت‌های قمار در آمریکا) سیدعلی علوی لحظه‌نوشت عصر فناوری @IranAlavi
فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت؟ - قسمت دوم - فیلترینگ به معنای هر اقدامی است که برای مسدودسازی یا محدود کردن دسترسی به یک محتوا یا سرویس انجام می‌شود. این اقدامات می‌تواند شامل روش‌های فنی، قانونی، اقتصادی یا مدیریتی باشد. در این متن، تنها به صورت خیلی سطحی به روش‌های کلی فنی فیلترینگ پرداخته می‌شود. 🟢 فیلترینگ چیست؟ فیلترینگ یعنی وقتی که دولتی با یک محتوا، سرویس یا دسترسی مشکل دارد، با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، آن محتوا را محدود یا حذف کند. این مفهوم در تمام دنیا اجرا می‌شود و مختص کشور خاصی نیست. 🟢 روش‌های مختلف فیلترینگ با مثال‌هایی از حکومت آمریکا: ۱. اعمال قوانین برای محدودیت‌های پیش‌فرض حکومت‌ها ابتدا قوانین مشخصی برای کنترل محتوا وضع می‌کنند. به‌عنوان مثال، شاید باورتان نشود، اما در آمریکا تمام سایت‌های قمار از پایه فیلتر هستند، چون قماربازی در آمریکا به صورت مطلق به جز در ایالت نوادا، غیر قانونی است! چگونه؟ سرویس‌دهندگان قمار در آمریکا حق ارائه دسترسی کابران به سایت‌های قمار را ندارند و عمل فیلترینگ به عهده‌ی خود سرویس‌دهنده‌ی سایت قمار است. نتیجه: این سایت‌ها برای کاربران آمریکایی قابل‌دسترس نیستند و این موضوع به صورت قانونی اجرا می‌شود. ۲. درخواست حذف محتوا از پلتفرم‌ها یکی از رایج‌ترین روش‌ها، درخواست رسمی از پلتفرم‌ها (مثل گوگل یا توئیتر) برای حذف محتواست. مثال: می‌توانید درخواست‌های حذف محتوا به گوگل از طرف کشورهای مختلف را در گزارش شفافیت گوگل مشاهده کنید. https://transparencyreport.google.com/government-removals/ نتیجه: شرکت‌ها ممکن است این درخواست را بپذیرند، رد کنند یا در ازای انجام آن هزینه دریافت کنند. ۳. اعمال فشار قانونی بر شرکت‌ها وقتی درخواست حذف محتوا نتیجه ندهد، حکومت‌ها می‌توانند از ابزارهای قانونی استفاده کنند. مثال: وقتی خزانه‌داری آمریکا نتوانست با دلایل منطقی مانع ارز دیجیتال گرام شود، با تهدید قانونی پروژه بلاک‌چین تلگرام را برای همیشه متوقف کرد. https://arzdigital.com/blog/ton-canceled/ ۴. تهدید یا تحریم کشورها و شرکت‌ها اگر ابزارهای قانونی هم مؤثر نباشند، حکومت‌ها به فشار اقتصادی یا تهدیدات سیاسی متوسل می‌شوند. مثال ۱: حکومت آمریکا دامنه‌ی خبرگزاری فارس (farsnews.com) را توقیف کرد و این دامنه اکنون دیگر در اختیار خبرگزاری فارس نیست. مثال ۲: حذف اکانت رئیس‌جمهور وقت آمریکا (ترامپ) با ۸۵ میلیون دنبال‌کننده از توئیتر به دلیل حمله به کنگره. ۵. مسدود کردن مستقیم دسترسی کاربران اگر روش‌های دیگر کارساز نبود، حکومت‌ها به مسدودسازی مستقیم متوسل می‌شوند. مثال: در آمریکا، شبکه‌های پرس‌تی‌وی و المنار برای کاربران این کشور مسدود شده‌اند. https://www.mizanonline.ir/fa/news/766700 🟢 جمع‌بندی: فیلترینگ مفهومی جهانی است و همه کشورها، حتی حکومت‌های قدرتمندی مانند آمریکا، از آن به‌عنوان ابزار مدیریت و کنترل فضای مجازی استفاده می‌کنند. روش‌های مختلفی برای فیلترینگ وجود دارد که از قوانین و فشارهای سیاسی گرفته تا ابزارهای فنی و مسدودسازی مستقیم را شامل می‌شود. در این گزارش تلاش شد روش‌های مختلف فیلترینگ را با ارائه مثال‌هایی از اقدامات حکومت آمریکا به ساده‌ترین شکل ممکن توضیح دهد. ادامه دارد... (تصویر: صفحه‌ی فیلترینگ سایت‌های قمار در آمریکا) سیدعلی علوی لحظه‌نوشت عصر فناوری @IranAlavi
فیلترینگ؛ شکست یا موفقیت- قسمت سوم -
بسیاری از ما تصور می‌کنیم که اینترنت یک فضای آزاد و مستقل است که توسط شرکت‌های فناوری مدیریت می‌شود. اما این تصوری است که در ذهن ما دیکته شده و واقعیت چیز دیگری است. حقیقت این است که در کشورهای صنعتی، اینترنت نه توسط شرکت‌ها بلکه توسط نهادهای نظامی و امنیتی کنترل می‌شود. این نهادها با استفاده از چندین لایه مدیریتی و نظارتی، بر جریان اطلاعات و ارتباطات سایبری نظارت و حاکمیت دارند.
🟢 ساختار چندلایه‌ی کنترل اینترنتاینترنت در کشورهای صنعتی در سه لایه‌ی اصلی کنترل می‌شود:
لایه فنی: شرکت‌ها و زیرساخت‌هاشرکت‌هایی مانند گوگل، آمازون، متا (فیسبوک)، مایکروسافت و اپل زیرساخت‌های اصلی اینترنت را مدیریت می‌کنند.
نقش: این شرکت‌ها داده‌ها و اطلاعات را جمع‌آوری کرده و بستر فنی لازم برای ارتباطات را فراهم می‌کنند. شرکت‌هایی مانند آمازون وب سرویس (AWS)، OVH، DigitalOcean و Cloudflare بخش زیادی از وب‌سایت‌های جهانی را روی سرورهای خود میزبانی می‌کنند.
لایه مدیریتی: ICANN و نهادهای استانداردسازیاین نهادها چارچوب‌ها و قوانین فنی اینترنت را تعیین می‌کنند.
بازیگران اصلی: ICANN: مدیریت دامنه‌ها و آدرس‌های IP. IANA: نظارت بر تخصیص آدرس‌های اینترنتی و پروتکل‌ها. ITU (مجمع بین‌المللی مخابرات): تنظیم طیف فرکانس و سیاست‌های جهانی ارتباطات.
این نهادها ظاهراً مستقل عمل می‌کنند، اما تحت نفوذ قدرت‌های جهانی (به‌ویژه آمریکا) قرار دارند.
لایه نظارتی و نظامی: نهادهای امنیتی و نظامیاین لایه بالاترین قدرت را بر اینترنت دارد و بر بخش زیادی از اطلاعات عبوری نظارت می‌کند.
بازیگران اصلی: NSA (آمریکا): از برنامه‌هایی مانند PRISM و XKeyscore برای جمع‌آوری اطلاعات و اعمال حاکمیت استفاده می‌کند. GCHQ (بریتانیا): با پروژه‌هایی مانند Tempora، کابل‌های فیبر نوری جهانی را شنود می‌کند. اتحاد اطلاعاتی پنج چشم (Five Eyes): شامل آمریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند که بر ارتباطات جهانی نظارت دارند.
این نهادها نه‌تنها اطلاعات عبوری را جمع‌آوری و تحلیل می‌کنند، بلکه از اینترنت برای اعمال حاکمیت و اجرای سیاست‌های امنیتی استفاده می‌کنند.
🟢 ارتباط این لایه‌ها با یکدیگراین لایه‌ها به‌طور زنجیره‌ای با یکدیگر در ارتباط‌اند: لایه فنی: داده‌ها را جمع‌آوری و زیرساخت‌ها را فراهم می‌کند. لایه مدیریتی: چارچوب‌ها و استانداردهای لازم را برای هدایت زیرساخت‌ها تعیین می‌کند. لایه نظارتی و نظامی: بر بخش زیادی از جریان اطلاعات نظارت کرده و مطابق با سیاست‌های خود، حکمرانی می‌کند.
این زنجیره نشان می‌دهد که در خصوص حکمرانی در فضای مجازی، شرکت‌های بزرگ فناوری بیشتر در نقش ابزارهای اجرایی عمل می‌کنند و تصمیم‌گیری‌های کلیدی در لایه‌های بالاتر، توسط نهادهای نظامی و امنیتی انجام می‌شود.
🟢 شواهدی از کنترل نهادهای نظامی بر اینترنت: PRISM (NSA): برنامه‌ای که به NSA اجازه می‌دهد اطلاعات کاربران شرکت‌های بزرگ فناوری (مثل گوگل و فیسبوک) را جمع‌آوری کند. Tempora (GCHQ): شنود مستقیم ترافیک اینترنتی جهانی از طریق کابل‌های فیبر نوری. توقیف دامنه‌ها: مانند توقیف دامنه‌ی فارس‌نیوز توسط حکومت آمریکا. محدودیت‌های اعمال‌شده بر پلتفرم‌ها: حذف اکانت ترامپ از توئیتر به دستور نهادهای امنیتی. اطلاعات لو رفته توسط اسنودن: همکاری نزدیک بین شرکت‌ها و نهادهای امنیتی نشان می‌دهد اینترنت بیشتر از آنچه تصور می‌شود، تحت نظارت و کنترل است.
🟢 جمع‌بندی: اینترنت؛ ابزار کنترل، نه آزادیتصور اینکه اینترنت یک فضای آزاد و بی‌مرز است، واقعیت ندارد. در کشورهای صنعتی و پیشرفته، نهادهای نظامی و امنیتی مدیریت واقعی اینترنت را بر عهده دارند. شرکت‌های فناوری، در بهترین حالت، فقط وظیفه اجرا و تسهیل امور را دارند.
این ساختار چندلایه نشان می‌دهد که اینترنت در ظاهر ابزاری آزاد برای ارتباطات است، اما در واقع به عنوان یک ابزار قدرت برای اعمال حاکمیت و کنترل جهانی است. آیا هنوز فکر می‌کنید اینترنت کاملاً آزاد است؟
ادامه دارد...
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi
بسیاری از ما تصور می‌کنیم که اینترنت یک فضای آزاد و مستقل است که توسط شرکت‌های فناوری مدیریت می‌شود. اما این تصوری است که در ذهن ما دیکته شده و واقعیت چیز دیگری است. حقیقت این است که در کشورهای صنعتی، اینترنت نه توسط شرکت‌ها بلکه توسط نهادهای نظامی و امنیتی کنترل می‌شود. این نهادها با استفاده از چندین لایه مدیریتی و نظارتی، بر جریان اطلاعات و ارتباطات سایبری نظارت و حاکمیت دارند.
🟢 ساختار چندلایه‌ی کنترل اینترنتاینترنت در کشورهای صنعتی در سه لایه‌ی اصلی کنترل می‌شود:
لایه فنی: شرکت‌ها و زیرساخت‌هاشرکت‌هایی مانند گوگل، آمازون، متا (فیسبوک)، مایکروسافت و اپل زیرساخت‌های اصلی اینترنت را مدیریت می‌کنند.نقش: این شرکت‌ها داده‌ها و اطلاعات را جمع‌آوری کرده و بستر فنی لازم برای ارتباطات را فراهم می‌کنند. شرکت‌هایی مانند آمازون وب سرویس (AWS)، OVH، DigitalOcean و Cloudflare بخش زیادی از وب‌سایت‌های جهانی را روی سرورهای خود میزبانی می‌کنند.
لایه مدیریتی: ICANN و نهادهای استانداردسازیاین نهادها چارچوب‌ها و قوانین فنی اینترنت را تعیین می‌کنند.بازیگران اصلی: ICANN: مدیریت دامنه‌ها و آدرس‌های IP. IANA: نظارت بر تخصیص آدرس‌های اینترنتی و پروتکل‌ها. ITU (مجمع بین‌المللی مخابرات): تنظیم طیف فرکانس و سیاست‌های جهانی ارتباطات.
این نهادها ظاهراً مستقل عمل می‌کنند، اما تحت نفوذ قدرت‌های جهانی (به‌ویژه آمریکا) قرار دارند.
لایه نظارتی و نظامی: نهادهای امنیتی و نظامیاین لایه بالاترین قدرت را بر اینترنت دارد و بر بخش زیادی از اطلاعات عبوری نظارت می‌کند.بازیگران اصلی: NSA (آمریکا): از برنامه‌هایی مانند PRISM و XKeyscore برای جمع‌آوری اطلاعات و اعمال حاکمیت استفاده می‌کند. GCHQ (بریتانیا): با پروژه‌هایی مانند Tempora، کابل‌های فیبر نوری جهانی را شنود می‌کند. اتحاد اطلاعاتی پنج چشم (Five Eyes): شامل آمریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند که بر ارتباطات جهانی نظارت دارند.
این نهادها نه‌تنها اطلاعات عبوری را جمع‌آوری و تحلیل می‌کنند، بلکه از اینترنت برای اعمال حاکمیت و اجرای سیاست‌های امنیتی استفاده می‌کنند.
🟢 ارتباط این لایه‌ها با یکدیگراین لایه‌ها به‌طور زنجیره‌ای با یکدیگر در ارتباط‌اند:
لایه فنی: داده‌ها را جمع‌آوری و زیرساخت‌ها را فراهم می‌کند. لایه مدیریتی: چارچوب‌ها و استانداردهای لازم را برای هدایت زیرساخت‌ها تعیین می‌کند. لایه نظارتی و نظامی: بر بخش زیادی از جریان اطلاعات نظارت کرده و مطابق با سیاست‌های خود، حکمرانی می‌کند.این زنجیره نشان می‌دهد که در خصوص حکمرانی در فضای مجازی، شرکت‌های بزرگ فناوری بیشتر در نقش ابزارهای اجرایی عمل می‌کنند و تصمیم‌گیری‌های کلیدی در لایه‌های بالاتر، توسط نهادهای نظامی و امنیتی انجام می‌شود.
🟢 شواهدی از کنترل نهادهای نظامی بر اینترنت:
PRISM (NSA): برنامه‌ای که به NSA اجازه می‌دهد اطلاعات کاربران شرکت‌های بزرگ فناوری (مثل گوگل و فیسبوک) را جمع‌آوری کند. Tempora (GCHQ): شنود مستقیم ترافیک اینترنتی جهانی از طریق کابل‌های فیبر نوری. توقیف دامنه‌ها: مانند توقیف دامنه‌ی فارس‌نیوز توسط حکومت آمریکا. محدودیت‌های اعمال‌شده بر پلتفرم‌ها: حذف اکانت ترامپ از توئیتر به دستور نهادهای امنیتی. اطلاعات لو رفته توسط اسنودن: همکاری نزدیک بین شرکت‌ها و نهادهای امنیتی نشان می‌دهد اینترنت بیشتر از آنچه تصور می‌شود، تحت نظارت و کنترل است.🟢 جمع‌بندی: اینترنت؛ ابزار کنترل، نه آزادیتصور اینکه اینترنت یک فضای آزاد و بی‌مرز است، واقعیت ندارد. در کشورهای صنعتی و پیشرفته، نهادهای نظامی و امنیتی مدیریت واقعی اینترنت را بر عهده دارند. شرکت‌های فناوری، در بهترین حالت، فقط وظیفه اجرا و تسهیل امور را دارند.
این ساختار چندلایه نشان می‌دهد که اینترنت در ظاهر ابزاری آزاد برای ارتباطات است، اما در واقع به عنوان یک ابزار قدرت برای اعمال حاکمیت و کنترل جهانی است. آیا هنوز فکر می‌کنید اینترنت کاملاً آزاد است؟
ادامه دارد...
سیدعلی علویلحظه‌نوشت عصر فناوری@IranAlavi۳:۴۸