«وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً»این آيه صراحت دارد که برای انسانی که تقوای الهی در پیش گیرد، یعنی مدار زندگیاش را در رابطه با خدا تعریف کند، بنبستی وجود ندارد؛ و اگر در هر بنبستی قرار گیرد خداوند راه خروجی برایش میگشاید؛ راهی خروجی «من حیث لا یحتسب».در داستانهای قرآن کریم موقعیتهای فراوانی است که همگی را میتوان مصادیقی برای این آیه دانست؛ شاید یک فراز مهم در زندگی تکتک پیامبران همین باشد. دستکم میتوان موارد زیر را به عنوان برخی نمونههای کاملا بارز از اینکه خداوند میخواهد مضمون آیه فوق را در یک فضای انضمامی به رخ ما بکشد برشمرد:
الف. وقتی حضرت ابراهیم در آتش افتاد، اقتضای طبیعی آتش این است که بسوزاند و آتش بقدری گسترده و عظیم بود که وی را با منجنیق به درون آتش انداختند که عملا هیچ راهی برای خروج نداشته باشد؛ اما خود آتش بر ابراهیم سرد و سلامت شد: «قالُوا: حَرِّقُوهُ وَ انْصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ فاعِلينَ؛ قُلْنا: يا نارُ كُوني بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهيمَ؛ وَ أَرادُوا بِهِ كَيْداً فَجَعَلْناهُمُ الْأَخْسَرينَ» (انبیاء/68-70)؛ «فَما كانَ جَوابَ قَوْمِهِ إِلاَّ أَنْ قالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنْجاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ» (عنکبوت/24).ب. حضرت لوط وقتی به دفاع از آن فرشتگانی که به صورت جوانانی بر وی وارد شده بودند آمد قومش چنان وی را محاصره کردند که عرصه بشدت بر وی تنگ آمد، اما خداوند وی را با همان فرشتگان (که لوط گمان میکرد خود وی باید آنان را از دست قومش نجات دهد) وی را از دست قومش نجات داد: «وَ لَمَّا أَنْ جاءَتْ رُسُلُنا لُوطاً سيءَ بِهِمْ وَ ضاقَ بِهِمْ ذَرْعاً وَ قالُوا لا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَ أَهْلَكَ إِلاَّ امْرَأَتَكَ كانَتْ مِنَ الْغابِرينَ» (عنبکوت/33)؛ «وَ لَمَّا جاءَتْ رُسُلُنا لُوطاً سيءَ بِهِمْ وَ ضاقَ بِهِمْ ذَرْعاً وَ قالَ هذا يَوْمٌ عَصيبٌ؛ وَ جاءَهُ قَوْمُهُ يُهْرَعُونَ إِلَيْهِ وَ مِنْ قَبْلُ كانُوا يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ قالَ يا قَوْمِ هؤُلاءِ بَناتي هُنَّ أَطْهَرُ لَكُمْ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ لا تُخْزُونِ في ضَيْفي أَ لَيْسَ مِنْكُمْ رَجُلٌ رَشيدٌ؛ قالُوا لَقَدْ عَلِمْتَ ما لَنا في بَناتِكَ مِنْ حَقٍّ وَ إِنَّكَ لَتَعْلَمُ ما نُريدُ؛ قالَ لَوْ أَنَّ لي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوي إِلى رُكْنٍ شَديدٍ؛ قالُوا يا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ وَ لا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصيبُها ما أَصابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَ لَيْسَ الصُّبْحُ بِقَريبٍ» (هود/۷۷-81)ج. وقتی زلیخا قصد بدی با حضرت یوسف داشت ابتدا درها را قفل کرد که وی هیچ راه خروجی نداشته باشد و آنگاه پیشنهاد بیشرمانه خویش را مطرح کرد، اما یوسف از وی به خدا پناهنده شد: «وَ راوَدَتْهُ الَّتي هُوَ في بَيْتِها عَنْ نَفْسِهِ وَ غَلَّقَتِ الْأَبْوابَ وَ قالَتْ: هَيْتَ لَكَ. قالَ: مَعاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوايَ إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الظَّالِمُون» (یوسف/۲۳) و آنگاه گریخت گریخت و خداوند همه درهای بسته را برای او باز کرد.@yekayeادامه مطلب۱۵:۳۲