۱۵:۰۰
علم دینی این نیست که تجربه را کنار بگذاریم
مهدی گلشنی، فیزیکدان و نظریهپرداز در گفتوگو با «فرهیختگان»:من احساس کردم چیزی که فلاسفه علم نیمه دوم قرن بیستم تأکید دارند که بر هر علمی یکسری اصول حاکم است، بر علم فعلی هم یک اصلی حاکم است؛ اصل پوزیتیویسم. پوزیتیویسم یعنی غیر خدا، چون هر چیز غیرحسی را نفی میکند. پوزیتیویسم وقتی وارد علم شود، یکی از نتایج طبیعی آن سکولاریزم است.بعد سکولاریزم از طریق علم وارد سازمان زندگی جمعی هم میشود و در فرهنگ هم تأثیرگذار است.این اصل از خود علم گرفته شده؛ چیزهایی که میبینیم و میشنویم و به حواسمان میآید، اعتبار دارد. و چیزهای دیگر اعتبار ندارد؛ این را ما داریم وضع میکنیم.علم دینی میگوید علم مبتنی بر چند چیز است؛ همانطور که قرآن تأکید کرده، اول از همه تجربه، بعد نظریهپردازی، بعد حاکمکردن یک سری اصول بر این نظریهها. اینجاست که دین وارد کار میشود. در ضمن دین به الهام و وحی هم اشاره میکند. یکسری اصول را ما میتوانیم از قرآن نتیجهگیری کنیم. بنابراین خیلی از اصول را از ادیان میتوانیم بگیریم. معنی آن این نیست که تجربه را کنار بگذاریم یا قرآن دایرهالمعارف است.علم دینی به معنای حاکمکردن اصول کلی است واگر یک اصلی با دین منافات دارد، آن را کنار میگذارد.
علم باید تأثیرگذار باشد
نفوذ غرب نگذاشته این لایه عوض شود. اخیراً هم رهبری فرمودند حق وتو با مقاله نباشد. مجلهی نیچر گفته معیارهایی که ما برای مقاله به کار میبریم، اشتباه است! نه جای چاپ مقاله مهم است و نه تعداد ارجاعات، بلکه اثرگذاری مقاله مهم است. همین نیچر یک مقاله 2018 یا 2019 چاپ کرده که آنجا میگوید از نظر اثرگذاریِ علم در کشور در این ناحیه، پاکستان اول است و ایران خیلی عقبتر است. درواقع یک بروکراسی علمی داریم تا علمی که خاصیت و کارکرد داشته باشد و نتیجهبخش باشد. براساس فرمایش رهبری علم اگر بخواهد در کشور اثر بگذارد، باید دو کار بکند؛ نوآوری داشته باشد و نیازهای کشور را رفع کند. هیچکدام از این دو کار نشد.
علم نمیتواند به همهی سوالات جواب دهد
پیتر مداوار برنده نوبل در پزشکی هم میگوید جواب سوالهایی مثل «از کجا آمدهایم و به کجا میرویم و چه کار میکنیم» را از علم نمیتوان گرفت؛یا باید از فلسفه گرفت یا دین، اما طراز اولهای بعدیها میگویند جواب این سؤالها را فقط از دین میشود گرفت.
علم اسلامی متفاوت از علم موجود نیست
اعتقاد به اینکه «فیزیک یا شیمی اسلامی به کل با شیمی یا فیزیک موجود در گزارههای تجربی متفاوت است» باطل و مخالف نص قرآن است. قرآن به ما میگوید در زمین سیر کنید، یعنی آزمایش کنید، بعد میگوید کار نظری کنید. علامهطباطبایی میفرمایند اگر چیزی در علم جدید کشف شد که خیلی بهطور واضح با قرآن میخواند، این را قبول کنید و تطبیق دهید. اما دیگر نباید علم تجربی را کش بدهیم تا با آیه قرآن بخواند.
دین، دیدگاه کلنگر دارد
علم دینی معتدلترین راه برای حفظ حرمت، هم علم و هم تجربه و هم دین است.دین، جهانبینی دینی را به شما میدهد. دوگانهنگری ندارید.من دین را جامعتر از آن میبینم که صرفا برای معنادارکردن زندگی آمده باشد.دینیبودن علم وابسته به عالم دینی نیست.امیرالمؤمنین میفرمایند اگر یک مشرک حرفی را زد که درست بود، حرفش را قبول کنید.
تاثیر دیدگاه علم دینی بر حکمرانی کشور و علوم دیگر
باید به فرهنگ دینی نگاه کرده و شایستهسالاری را رعایت کنند و آدمهای شایسته را سر جای خودش بگذارند. در دین ما صریحاً گفته شده اگر شغلی به شما میدهند که لیاقتش را ندارید، قبول نکنید. اگر بناست تغییر کنیم و خودکفا شده و روی پای خود بایستیم، باید حس هویت ملی و دینی تقویت شود و این هم از طریق احیای علوم انسانی در سطح مناسب ممکن است. از سطح دبیرستان تا دانشگاه باید این کار انجام شود. در غرب، الان دانشگاههای طراز اول مثل آکسفورد، مدرک مشترک فیزیک و فلسفه میدهد. علومانسانی به مهندس بینش میدهد که چگونه در جامعه دانشش را به کار گیرد و باعث میشود فرد ببیند چه ابعادی را باید در نظر بگیرد.یعنی آن عقل فنی جزئینگر را به عقل کلی و غایتاندیش مجهز میکند.
متن کامل گفتوگو را در سایت فرهیختگان بخوانید.
@FarhikhteganOnline
مهدی گلشنی، فیزیکدان و نظریهپرداز در گفتوگو با «فرهیختگان»:من احساس کردم چیزی که فلاسفه علم نیمه دوم قرن بیستم تأکید دارند که بر هر علمی یکسری اصول حاکم است، بر علم فعلی هم یک اصلی حاکم است؛ اصل پوزیتیویسم. پوزیتیویسم یعنی غیر خدا، چون هر چیز غیرحسی را نفی میکند. پوزیتیویسم وقتی وارد علم شود، یکی از نتایج طبیعی آن سکولاریزم است.بعد سکولاریزم از طریق علم وارد سازمان زندگی جمعی هم میشود و در فرهنگ هم تأثیرگذار است.این اصل از خود علم گرفته شده؛ چیزهایی که میبینیم و میشنویم و به حواسمان میآید، اعتبار دارد. و چیزهای دیگر اعتبار ندارد؛ این را ما داریم وضع میکنیم.علم دینی میگوید علم مبتنی بر چند چیز است؛ همانطور که قرآن تأکید کرده، اول از همه تجربه، بعد نظریهپردازی، بعد حاکمکردن یک سری اصول بر این نظریهها. اینجاست که دین وارد کار میشود. در ضمن دین به الهام و وحی هم اشاره میکند. یکسری اصول را ما میتوانیم از قرآن نتیجهگیری کنیم. بنابراین خیلی از اصول را از ادیان میتوانیم بگیریم. معنی آن این نیست که تجربه را کنار بگذاریم یا قرآن دایرهالمعارف است.علم دینی به معنای حاکمکردن اصول کلی است واگر یک اصلی با دین منافات دارد، آن را کنار میگذارد.
علم باید تأثیرگذار باشد
نفوذ غرب نگذاشته این لایه عوض شود. اخیراً هم رهبری فرمودند حق وتو با مقاله نباشد. مجلهی نیچر گفته معیارهایی که ما برای مقاله به کار میبریم، اشتباه است! نه جای چاپ مقاله مهم است و نه تعداد ارجاعات، بلکه اثرگذاری مقاله مهم است. همین نیچر یک مقاله 2018 یا 2019 چاپ کرده که آنجا میگوید از نظر اثرگذاریِ علم در کشور در این ناحیه، پاکستان اول است و ایران خیلی عقبتر است. درواقع یک بروکراسی علمی داریم تا علمی که خاصیت و کارکرد داشته باشد و نتیجهبخش باشد. براساس فرمایش رهبری علم اگر بخواهد در کشور اثر بگذارد، باید دو کار بکند؛ نوآوری داشته باشد و نیازهای کشور را رفع کند. هیچکدام از این دو کار نشد.
علم نمیتواند به همهی سوالات جواب دهد
پیتر مداوار برنده نوبل در پزشکی هم میگوید جواب سوالهایی مثل «از کجا آمدهایم و به کجا میرویم و چه کار میکنیم» را از علم نمیتوان گرفت؛یا باید از فلسفه گرفت یا دین، اما طراز اولهای بعدیها میگویند جواب این سؤالها را فقط از دین میشود گرفت.
علم اسلامی متفاوت از علم موجود نیست
اعتقاد به اینکه «فیزیک یا شیمی اسلامی به کل با شیمی یا فیزیک موجود در گزارههای تجربی متفاوت است» باطل و مخالف نص قرآن است. قرآن به ما میگوید در زمین سیر کنید، یعنی آزمایش کنید، بعد میگوید کار نظری کنید. علامهطباطبایی میفرمایند اگر چیزی در علم جدید کشف شد که خیلی بهطور واضح با قرآن میخواند، این را قبول کنید و تطبیق دهید. اما دیگر نباید علم تجربی را کش بدهیم تا با آیه قرآن بخواند.
دین، دیدگاه کلنگر دارد
علم دینی معتدلترین راه برای حفظ حرمت، هم علم و هم تجربه و هم دین است.دین، جهانبینی دینی را به شما میدهد. دوگانهنگری ندارید.من دین را جامعتر از آن میبینم که صرفا برای معنادارکردن زندگی آمده باشد.دینیبودن علم وابسته به عالم دینی نیست.امیرالمؤمنین میفرمایند اگر یک مشرک حرفی را زد که درست بود، حرفش را قبول کنید.
تاثیر دیدگاه علم دینی بر حکمرانی کشور و علوم دیگر
باید به فرهنگ دینی نگاه کرده و شایستهسالاری را رعایت کنند و آدمهای شایسته را سر جای خودش بگذارند. در دین ما صریحاً گفته شده اگر شغلی به شما میدهند که لیاقتش را ندارید، قبول نکنید. اگر بناست تغییر کنیم و خودکفا شده و روی پای خود بایستیم، باید حس هویت ملی و دینی تقویت شود و این هم از طریق احیای علوم انسانی در سطح مناسب ممکن است. از سطح دبیرستان تا دانشگاه باید این کار انجام شود. در غرب، الان دانشگاههای طراز اول مثل آکسفورد، مدرک مشترک فیزیک و فلسفه میدهد. علومانسانی به مهندس بینش میدهد که چگونه در جامعه دانشش را به کار گیرد و باعث میشود فرد ببیند چه ابعادی را باید در نظر بگیرد.یعنی آن عقل فنی جزئینگر را به عقل کلی و غایتاندیش مجهز میکند.
متن کامل گفتوگو را در سایت فرهیختگان بخوانید.
@FarhikhteganOnline
۱۵:۱۴
فرهیختگان آنلاین
چرا ارتباط ایران با افکار عمومی جهان اسلام و منطقه ضعیف است؟ دیپلماسی بیکلام افتتاح شبکه تلویزیونی فارسیزبان TRT از جانب دولت ترکیه و پیوست آن با اتفاقات و تحولات منطقه را نمیتوان صرفاً یک اتفاق غیرمنتظره در نظر گرفت. ریختوپاش رسانهای اردوغان برای مردم کشورهای فارسیزبان آسیای مرکزی و خاورمیانه اگر با خوشبینی در راستای فعال کردن گسلهای اجتماعی میان مردم و دولتها نباشد، قطعاً در راستای منافع ملی ترکیه و سیاستهای حزب عدالت و توسعه معنا میشود. از طرف دیگر، رسانههای داخلی و خارجی ما در شرایط خوبی به سر نمیبرند و دست آنها برای مواجهه با حوادث مختلف چندان پر نیست. برای مثال، درست دو روز پس از افتتاح رسمی شبکه TRT فارسی، خبر قطع پخش تلویزیونی شبکه برونمرزی «جامجم» و اینترنتی شدن آن در ۲۹ آذر چندان سروصدایی هم به پا نکرد. شبکهای که از سال ۱۳۷۶ برای ایرانیان خارج از کشور برنامه تولید میکرد و حتی در بعضی از بزنگاهها نظیر نوروز عملکرد بهتری نسبت به شبکههای داخلی تلویزیون داشت. اگرچه پخش اینترنتی برنامههای شبکه جامجم امکان دسترسی به آن را راحتتر از گذشته میکند، ولی محتوایی که این شبکه در اختیار ایرانیان خارج از کشور قرار میدهد، جای سوالهای زیادی را در ذهن باقی میگذارد. در سوی دیگر ماجرا، باید گفت صرف بودجههای دولتی برای ایجاد و راهاندازی شبکههای خارجیزبان از طرف ما تا این لحظه حامل چه دستاوردی برای حوزه تمدنی ایران بوده است؟ آیا ما به واسطه فرهنگ و زبان مشترک با کشورهای افغانستان و تاجیکستان توانستهایم جای امنی در میان خانوادههای تاجیک و افغان براساس منافع ملی خود به دست بیاوریم؟ یا حتی با ساخت برنامههای سرگرمکننده در زمینه تاریخ اسلام، نگاه شیعیان و حتی اهل تسنن را به محتوای فرهنگی ایرانی جلب کنیم؟ صورت و شکل مواجهه ما در دوره گذار از جهان تکقطبی به چه شکل بوده است؟ متن کامل گزارش ایمان عظیمی، خبرنگار گروه فرهنگ را در سایت بخوانید. روبیکا | اینستاگرام | بله | تلگرام | توییتر @charsoofarhang
وزارت فرهنگ: مجوزی برای شبکه «تیآرتی» فارسی صادر نکردهایم
معاونت امور رسانه و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که برخلاف برخی مطالب منتشر شده، شبکه ترکیهای «تیآرتی» (TRT) فارسی مجوز فعالیت این معاونت را ندارد.
روابط عمومی معاونت امور رسانه و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد با عنایت به یادداشت منتشر شده از سوی حسین شریعتمداری، مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان در ارتباط با صدور مجوز فعالیت برای بخش فارسی شبکه تلویزیونی «تیآرتی» ترکیه، این معاونت هیچگونه مجوزی در این رابطه صادر نکرده و آنچه تحت عنوان فعالیت با مجوز این شبکه مطرح شده، صحیح نیست.
در ادامه این اطلاعیه ضمن قدردانی از توجه مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان نسبت به موضوعات مرتبط با امنیت ملی آمده است: از ایشان به عنوان یکی از افراد باسابقه رسانه انتظار میرفت که پیش از نگارش مطلبی با این درجه از اهمیت، از صحت موضوع کسب اطلاع کند./ ایرنا
@FarhikhteganOnline
معاونت امور رسانه و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که برخلاف برخی مطالب منتشر شده، شبکه ترکیهای «تیآرتی» (TRT) فارسی مجوز فعالیت این معاونت را ندارد.
روابط عمومی معاونت امور رسانه و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد با عنایت به یادداشت منتشر شده از سوی حسین شریعتمداری، مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان در ارتباط با صدور مجوز فعالیت برای بخش فارسی شبکه تلویزیونی «تیآرتی» ترکیه، این معاونت هیچگونه مجوزی در این رابطه صادر نکرده و آنچه تحت عنوان فعالیت با مجوز این شبکه مطرح شده، صحیح نیست.
در ادامه این اطلاعیه ضمن قدردانی از توجه مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان نسبت به موضوعات مرتبط با امنیت ملی آمده است: از ایشان به عنوان یکی از افراد باسابقه رسانه انتظار میرفت که پیش از نگارش مطلبی با این درجه از اهمیت، از صحت موضوع کسب اطلاع کند./ ایرنا
@FarhikhteganOnline
۱۵:۱۴
۱۵:۳۰
۱۵:۳۰
۱۵:۳۰
۱۵:۳۰
۱۵:۳۰
۱۵:۵۱
۱۵:۵۱
۱۵:۵۲
۱۶:۰۶
فرهیختگان آنلاین
آمار تلفات حادثه زیرگیری با خودرو در آلمان: حداقل ۱۱ کشته و ۸۰ زخمی! اخبار تکمیلی را از کانال جهاننما دنبال کنید https://t.me/jahannama_news/8261
۱۶:۰۶
۱۶:۲۱
۱۶:۲۲
۱۶:۲۲
۱۶:۲۲
۱۶:۵۲
۱۷:۰۶
۱۷:۰۶