بله | کانال خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)

۲۷ فروردین

مروری بر «مسئلهٔ زن در مطالعات اسلامی» اثر کشیا علی؛
سقف شیشه‌ای زنان در اسلام‌پژوهی

در دهه‌های اخیر حضور زنان در دپارتمان‌های مطالعات اسلامی افزایش یافته، و مطالعات اسلامی، همچون بسیاری دیگر از رشته‌های دانشگاهی، دیگر رشته‌ای «مردانه» به شمار نمی‌آید.

کشیا علی، استاد مطالعات دین و مطالعات اسلامی دانشگاه بوستون، در کتاب «مسئلهٔ زن در مطالعات اسلامی (۲۰۲۴)» به تحلیل عمیق چالش‌ها و نابرابری‌های جنسیتی در حوزهٔ مطالعات اسلامی پرداخته است. کتاب حاضر در پنج فصل معضلات مختلف مرتبط با زنان، جنسیت و مطالعات اسلامی را تبیین کرده و چالش‌های زنان را در محیط‌های دانشگاهی و پژوهشی مطالعات اسلامی مورد توجه قرار داده است، چالش‌هایی که در فضای دانشگاهی ایران نیز معنادار و حائز اهمیت است.

در یکی ازفصول کتاب چگونگی بازنمایی زنان مسلمان و پژوهشگران در رسانه‌ها و مجامع عمومی مورد توجه قرار گرفته است. علی به چالش‌های خاص این حوزه پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه نقدهای جنسیت‌زده و اسلام‌هراسانه بر پژوهشگران زن تأثیر منفی بسیار جدی می‌گذارد. او با ذکر نمونه‌هایی از تجربیات پژوهشگران نشان می‌دهد که چرا پرداخت به این موضوعات به عرصه‌ای خطرناک برای زنان تبدیل شده است.

مشروح این یادداشت را اینجا بخوانید:

ibna.ir/x6xHW
@ibna_official

۱۲:۲۷

بهاءالدین خرمشاهی در مراسم نکوداشت‌اش:
گریه‌ام هم از شوق و هم از حسرت است/ کار ناتمام ندارم

بهاءالدین خرمشاهی، حافظ‌پژوه و نویسنده شهیر کشورمان در برنامه «دل خرم» به مناسبت نکوداشت هشتادمین زادروزش اشک ریخت و گفت» گریه‌ام هم از شوق است و هم از اینکه احساس می‌کنم با این همه پرکاری نیمی از عمرم را به هیچ تلف کرده‌ام.

حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی : بختیاری من مأنوس و همکار بودن با خرمشهاهی است و تقدیرم این بوده که در برهه‌ای از عمر خود با او مأنوس باشم و از آثارش بهرمنده باشم. ما هر دو متولد ۱۳۲۴ هستیم و آنچه می‌توانم درباره وی عرض کنم این است که ذهنی تنوع پسند و تنوع گرا دارد. برخی افراد علاقه به تمرکز دارند و متخصص یک رشته می‌شوند و برخی تنوع را بر تمرکز ترجیح می‌دهند که خرمشاهی از گروه دوم تنوع پسند است. ذهن دایره‌المعارفی دارد و هر چیز دانستنی را دوست دارد بخواند و بداند و درباره آن بنویسد. هوش و استعداد سرشار، حافظه نیرومند و ذوقی لطیف و قریحه شاعرانه وقلمی روان و دلنشین از ویژگی‌های خرمشاهی است.

معصومی همدانی:خرمشاهی پلی بین اهالی ادب قدیم و جدید بود. ابتدا شاعری نوسرا بود و اشعارش رنگ و بوی نیمایی داشت ولی در عین حال نقدی را بر حافظ شاملو نوشت. وی «ذهن و زبان حافظ» را زمانی نوشت که کمتر کسی به ادبیات فکر می‌کرد و همه به سیاست می‌اندیشیدند. این اثر کتاب نابهنگامی بود که به نظر می‌آمد زمانش نیست و نگاهی نامتعارف به حافظ داشت. خرمشاهی غیر از آشنایی با ادبیات فارسی با ادبیات کشورهای دیگر نیز کاملاً آشنا بود. یک بار مهدوی دامغانی در دایره المعارف تشیع به او انتقاد کرد که چرا در عنوان یک مقاله حافظ را مقدم بر قرآن آورده و از طرف دیگر خرمشاهی نگاه شاملو را نیز نقد می‌کرد. همچنین نگاه جدیدی را پیشنهاد می‌کرد که نه از نوع نگاه شاملو بود و نه نگاه قدمایی.

مشروح گزارش مراسم را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xJn
@ibna_official

۱۴:۰۹

۲۸ فروردین

پنج قرن از محاکمه مارلین لوتر می‌گذرد؛
اصلاح گر جسور

اندیشه‌های مارتین لوتر محدود به عرصه دین نماند. آموزه‌های او در زمینه وجدان فردی، آزادی اندیشه و مسئولیت اجتماعی، زمینه‌ساز تحولاتی ژرف در اروپا شد. اصلاحات دینی راه را برای ظهور جنبش‌های روشنفکری، پیدایش حقوق فردی، و حتی شکل‌گیری دولت‌های مدرن هموار کرد.

مرکز ثقل اندیشه لوتر، آموزه «توجیه از طریق ایمان» بود. باید دانست کلیسای کاتولیک در قرون وسطی بر این باور بود که نجات انسان از طریق انجام مجموعه‌ای از اعمال نیک، اطاعت از کلیسا، اجرای مناسک و گاه پرداخت هزینه‌هایی برای آمرزش‌نامه‌ها امکان‌پذیر است. اما لوتر پس از سال‌ها مطالعه عمیق بر انجیل، به این نتیجه رسید که این دیدگاه برخلاف روح پیام مسیح است. به باور وی، انسان تنها از طریق ایمان به رحمت خداوند نجات پیدا می‌کند، نه از مسیر واسطه‌های کلیسایی. این نگاه، به‌شدت رادیکال بود، چون در واقع کلیسا را از نقش محوری‌اش در فرآیند نجات کنار می‌زد و ارتباط مستقیم فرد با خدا را جایگزین آن می‌نمود.

ازدید لوتر، ایمان یک تجربه فردی و درونی است، بدین معنا که هر فرد، در جایگاه خود، می‌تواند با خدا رابطه برقرار کند و نیازی به واسطه‌های سلسله‌مراتبی ندارد. این نگاه، بنیان فلسفی و اخلاقی مهمی را پی‌ریزی کرد که بعدها در اندیشه‌های روشنگری، پیدایش حقوق فردی، و شکل‌گیری نظام‌های دموکراتیک تأثیرگذار شد. فرد در اندیشه‌ی لوتر، نه رعیت کلیسا یا شاه، بلکه صاحب‌نظر، مسئول، و واجد کرامت ذاتی بود.

مشروح یادداشت را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xJk
@ibna_official

۵:۴۹

گفت‌وگوی ایبنا؛
سفر به دنیای کتاب‌ها در «استودیو کتاب» لرستان

لرستان - «استودیو کتاب» طرحی است که توسط یک فعال فرهنگی و مروج کتاب در لرستان اجرا شده و هدف آن نه فقط معرفی کتاب بلکه ایجاد پلی بین نسل جدید و میراث فکری و فرهنگی‌ است.

سیده نسترن کریمی:ایده استودیو کتاب از یک نیاز شخصی و یک دغدغه فرهنگی شروع شد. همیشه معتقد بودم که کتاب فقط مجموعه‌ای از کلمات روی کاغذ نیست؛ کتاب یک تجربه است، یک همراه و گاهی یک آینه؛ اما متاسفانه در فضای فعلی رسانه‌ای، معرفی کتاب‌ها اغلب به صورت سرد، رسمی یا صرفاً تبلیغاتی انجام می‌شود.

دلم می‌خواست یک فضای صمیمی بسازم که کتاب‌ها شنیده و لمس شوند و در فضایی آرام، گرم و انسانی، با مخاطب ارتباط برقرار کنند.

«استودیو کتاب» از همین ایده متولد شد؛ اینکه آدم‌ها بتوانند از لابه‌لای صدا، تصویر و روایت، به دنیای کتاب‌ها سفر کنند، بدون اینکه احساس کنند در حال آموزش هستند یا حتماً باید مطالعه داشته باشند، فقط لذت ببرند و غرق شنیدن و دیدن شوند؛ سپس اگر خواستند، خودشان کتاب را در دست بگیرند و ادامه دهند.

مشروح گفت وگو را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xCT
@ibna_official

۶:۲۷

مروری بر کتاب «سفرنامۀ آبه‌کاره در ایران» در گپی با مترجم آن؛
تصویری از روزگار رونق دودمان صفوی‌

احمد بازماندگان خمیری گفت: سفرنامۀ آبه‌کاره یکی از مهم‌ترین سفرنامه‌هایی است که از دورۀ صفویه برجای مانده است اما متأسفانه تاکنون توجه چندانی به آن نشده است. او در دوره‌ای از ایران و هند دیدن کرد که اوج رقابت‌های تجاری بین کشورهای اروپایی بود.

کتاب «سفرنامۀ آبه‌کاره در ایران» حاصل یکی از مأموریت‌های «آبه دو مینوس بارتلمه کاره دو چامبون»، سیاح و مأمور سیاسی دولت فرانسه است که طی سال ۱۶۷۲ تا ۱۶۷۴ میلادی، چندین‌بار برای انجام مأموریت‌های سیاسی به ایران و هند سفر کرده است. سفرنامۀ آبه‌کاره یکی از مهم‌ترین سفرنامه‌هایی است که از دورۀ صفویه برجای مانده است. متأسفانه تاکنون توجه چندانی به آن نشده است. او در دوره‌ای از ایران و هند دیدن کرد که اوج رقابت‌های تجاری بین کشورهای اروپایی بود. این رقابت‌ها در خلیج فارس نیز انعکاس یافته بود.

در این دوره در خلیج فارس، هلند می‌کوشید تا رقبای خود؛ فرانسوی‌ها و انگلیسی‌ها را به شیوه‌های گوناگون از میدان به در کند و او در این سفرنامه به برخی از این رفتارها اشاره می‌کند. شاید در گفته‌های او اغراق وجود داشته باشد اما اصل این اتفاق را زیر سؤال نمی‌برد. به بیان دیگر وقایعی را که در خلیج‌فارس در حال وقوع بود، انعکاسی از رقابت‌های اروپایی و آسیایی این کشورها باید قلمداد کرد.

مشروح گفت وگو را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xxP
@ibna_official

۶:۵۶

مدیر انتشارات اساطیر در گفت‌وگو با ایبنا:
ناشران به نقدینگی نمایشگاه وابسته‌اند

مدیر انتشارات اساطیر، معتقد است، ناشران همیشه به‌دلیل مسائل رکود بازار، مشکل نقدینگی دارند بنابراین با توجه به اینکه نمایشگاه، نقدینگی ایجاد می‌کند، برای ناشران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

عبدالکریم جربزه‌دار درباره تاثیر برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بر اقتصاد نشر گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، تاثیر درخورتوجهی بر اقتصاد نشر دارد. ناشران، معمولاً از نظر تولید و فروش، دچار چالش هستند؛ چون براساس قیمت تولید اما به قیمت دیروز می‌فروشند. علاوه‌براین ناشران همیشه به‌دلیل مسائل رکود بازار، مشکل نقدینگی دارند؛ بنابراین با توجه به اینکه نمایشگاه، نقدینگی ایجاد می‌کند، برای ناشران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی با اشاره به اهمیت مکان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران بر میزان اثرگذاری اقتصادی آن برای ناشران، افزود: میزان تاثیرگذاری فرهنگی این رویداد، به محل برگزاری نمایشگاه بستگی زیادی دارد؛ به‌عبارت دیگر آثار اقتصادی این رویداد، زمانی محقق می‌شود که نمایشگاه در مرکز شهر، یعنی مصلی برگزار شود نه در خارج از شهر، با دشواری و هزینه‌های رفت‌وآمد برای ناشران و مردم.

مشروح گفت وگو را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xJw
@ibna_official

۷:۲۹

«آسیب‌شناسی دینی» در گفت‌وگو با محمد اسفندیاری؛
سیاست را باید قربانی اخلاق کرد نه بالعکس
دینداری در دنیای مدرن ممکن، امّا دشوار است

دینداری سنّتی برای مواجهه با دنیای مدرن افاقه نمی‌کند. کسانی می‌توانند در این دنیا دیندار بمانند که بدانند چرا. یعنی دینداری آنها از سر بصیرت و انتخاب باشد، نه دین موروثی.

آشکار است که نقش دین در زندگی مردم کمرنگ شده است. این موضوع، علل و دلایل متعدد دارد. یکی به دلیل ضعف تئوریک روحانیّت است. روحانیّت امروز برای مواجهه با جامعۀ امروز و جهان امروز، سرمایۀ کافی ندارد. ما، و از جمله روحانیّت، ناگهان پرتاب شده‌ایم به دنیای مدرن، و شوربختانه روحانیّت آمادگی لازم برای این جامعۀ مدرن را نداشته است.

دینداری در دنیای مدرن ممکن، امّا دشوار است. دلیل ممکن بودنش، محقّق بودنش است. در ایالات متّحدۀ آمریکا، که اکنون پیشرفته‌ترین و مدرنترین کشور جهان است، چراغ دین خاموش نشده است و همچنان سوسو می‌زند. امّا اسلام از میان ادیان یک سلسله احکام ارزشی فقهی و اخلاقی دارد که پاسداشت آنها در این دنیای آمیخته به لهو و لعب دشوار است؛ به دشواری نگاه داشتن آتش در مشت.

مشروح گفت و گو را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xDP
@ibna_official

۷:۵۳

محورهای علمی یادروز سعدی اعلام شد/ از نگاه سعدی به ایران تا خودآگاهی ملی

فارس - مدیر مرکز سعدی‌شناسی برنامه‌های علمی بیست و هشتمین یادروز سعدی را تشریح کرد.

وی با توجه به اهمیت جایگاه سعدی در زبان و ادب فارسی و نیز هویت ایرانی و توسعه گردشگری گفت: آرامگاه سعدی با همۀ زیبایی و خاطره‌انگیزی نیازمند توجه و اعتبار ویژه برای بازآفرینی و استانداردسازی این فضای تاریخی و فرهنگی است. متأسفانه هم‌اینک مجموعه باغ موزه سعدیه که از آثار با اهمیت در فرهنگ هویتی، ادبی و گردشگری سرزمین ما است از حداقل استانداردهای لازم در زمینه خدمات به بازدیدکنندگان برخوردار نیست؛ با توجه به همین ضرورت‌ها مرکز سعدی‌شناسی با همکاری معماران، طراحان و مهندسان برجسته مطالعه اولیه در این زمینه را آغاز کرده است.

در این مطالعات به طراحی، بازآفرینی و استانداردسازی بخش‌های مختلف این مجموعه ارزشمند از جمله فضای سبز، نورپردازی، سیستم صوتی و تصویری، کافه و رستوران، کتابخانه و موزه تخصصی سعدی، خدمات گردشگری و پژوهشی، فروشگاه‌های فرهنگی، نمازخانه، سامان‌دهی ورودی، اپلیکیشن‌های راهنمای گردشگران و سرویس‌های بهداشتی پرداخته شده است.

مشروح گفت وگو را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xJM
@ibna_officiak

۸:۳۰

گفت‌وگوی ایبنا با رحمت‌اله رسولی‌مقدم؛
هنر و شعر باید در پیشانی جامعه حرکت کنند

فضای مجازی فیلسوف و شاعر و دانشمند و هنرمند نمی‌خواهد؛ بیشتر دلقک می‌خواهد و هرچیزی که بتواند مخاطب را سرگرم کند. سرگرمی هم در جدیت نیست، در فکاهی و لودگی و سطحیت است. یک شاعر جدی یا یک دانشمند که مجهز به علمی زیاد است، اندازۀ یک‌صدم جیمی‌جامپ‌ها و هومیرها با اقبال عمومی در فضای مجازی مواجه نمی‌شود. پس این شاعر یا فریب مخاطب را نمی‌خورد، به شعریت شعرش معطوف می‌شود و ترجیح می‌دهد که در بلندمدت با اقبال یک دورۀ تاریخی یا یک جاودانگی مواجه شود، یا به دام مخاطب، به‌خصوص مخاطب فضای مجازی می‌افتد.

شاعر می‌تواند بخشی از اعتقادات و پایبندی‌های روزمره‌ی خود و جامعه را به عنوان تصویر در شعر ارائه دهد و این منافاتی با شعریت ندارد، اما اگر شاعر بخواهد تعهدات خود را در شعر به مخاطب تکلیف کند، مشکل درست می‌شود. مادامی که هنر براساس سرکشی و شعله‌وری ذاتی خود شکل بگیرد، حرفی برای گفتن دارد و به جامعه سمت و سو می‌دهد. همین‌که شعر بیفتد دنبال چیزی که بخشی از جامعه دارد دنبالش می‌رود، آنگاه می‌شود یک سایه و یک تقلید از آنچه پیش از خودش وجود داشته است.

مشروح گفت وگو را اینجا بخوانید:

ibna.ir/x6xHK
@ibna_official

۹:۰۱

نگاهی به «روزهای بی‌آینه» در آستانه روز ارتش؛
عاشقانه‌ای که با جنگ رنگ دیگری گرفت

در روایت گلستان جعفریان از زندگی منیژه جوان و همسر اتوکشیده ارتشی عاشق‌پیشه‌اش، جنگ حضوری پررنگ دارد، حضوری که نبض زندگی را در دست می‌گیرد و منیژه و حسین را از هم جدا می‌کند، اما منیژه جوان زندگی در کنار جنگ را تجربه می‌کند.

جعفریان در آثاری که در زمینه ادبیات جنگ در پرونده خود ثبت کرده، ثبت خاطرات زنان در جنگ را در مرکز توجه قرار داده است، هر چند این سخن به معنای آن نیست که سراغ خاطرات یا زندگینامه رزمندگان مرد نرفته، بلکه در پرونده‌اش آثاری ثبت شده، مثل «او نگاهش را به ارث گذاشت»، براساس زندگینامه سرلشکر حسن آبشناسان و «تیک تاک زندگی» روایت زندگی یوسف کلاهدوز و … اما با این همه زنان هم در نگاه و قلم گلستان پررنگند.

به نظر می‌رسد گلستان در پرداختن به سوژه‌های زنانه موفق‌تر است. یکی از آثاری که او سراغش رفته و «روزهای بی‌آینه» نام گرفته و کمتر از «پاییز آمد» مطرح شده اما اثر درخوری است، خاطرات منیژه لشکری، همسر سرلشکر آزاده خلبان شهید حسین لشکری است. به مناسبت قرار گرفتن در آستانه روز ارتش سراغ این اثر رفتیم و یادی کردیم از منیژه لشکری که در زندگی کم از سرلشکر حسین لشکری مجاهدت و مقاومت و رشادت از خود نشان نداد و با زنده نگه داشتن یاد و نام حسین از خود ردی به جا گذاشت تا جوانان این مرز و بوم با ورق زدن سطور این کتاب دریابند که منیژه زنی بود که در جنگ در بیش از دو جبهه جنگید و نامش را در اذهان ایران زمین جاودانه کرد.

مشروح یادداشت را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xJQ
@ibna_official

۹:۲۹

نویسنده‌ای که محبوب فیلمسازان بود؛
نگاهی به اقتباس‌های سینمایی از آثار ماریو بارگاس یوسا

ماریو بارگاس یوسا از جمله نویسندگانی است که آثارش فراتر از مرزهای ادبیات رفته و الهام‌بخش فیلمسازان در سراسر جهان شده است. سبک خاص نوشتار، رویکردهای روایی نوآورانه، پرداخت‌های سیاسی و روان‌شناختی و نیز شخصیت‌پردازی‌های عمیق او، زمینه‌ساز اقتباس‌های سینمایی گوناگون بوده‌اند.

یکی از متفاوت‌ترین اقتباس‌ها از آثار یوسا، فیلم Tune in Tomorrow… (به فردا گوش بسپار) محصول سال ۱۹۹۰ است که بر اساس رمان نیمه‌اتوبیوگرافیک عمه جولیا و نویسنده ساخته شد. این فیلم که با بازی کیانو ریوز، پیتر فالک و باربارا هرشی ساخته شد، فضای خاص دهه ۵۰ میلادی در لیما را با محوریت عشق میان یک نویسنده جوان و عمه‌اش به تصویر می‌کشد. در کنار این داستان، موضوعات مربوط به نویسندگان نمایش‌های رادیویی و قدرت تخیل نیز برجسته می‌شود.

گرچه فیلم از نظر تجاری چندان موفق نبود و نقدهای متفاوتی دریافت کرد، اما به عنوان تجربه‌ای سینمایی با نگاه متفاوت به روایت ادبی یوسا شناخته می‌شود.

مشروح یادداشت را اینجا بخوانید:

ibna.ir/x6xJB
@ibna_official

۱۰:۴۹

نگاهی به کتاب «خودهای فارسی‌خو»؛
پیوندی از طریق فارسی‌گویی، اسلام‌کیشی و آسیازیستی

برخلاف تصورات ملی گرایانۀ مدرن که هویت را به یک قلمرو و گروه خاص گره می‌زند، خودهای فارسی‌خو به سنت‌های فرهنگی و فکری گره می‌خورد.

مانا کیا در این کتاب ابتدا به جهان فارسی اشاره می‌کند و جهان فارسی نیز به مناطقی اطلاق می‌شود که زبان و فرهنگ پارسی در آن غالب بوده و شامل آسیای مرکزی، جنوبی و غربی است. به‌واقع نویسنده، این حوزه را محدود به مرزهای جغرافیایی ایرانِ امروز نمی‌داند. مفهوم محوری در تمام این مناطق فارسی‌زبان، به عقیدۀ نویسنده، «ادب» است. ادب به شکل مناسبِ رفتار، آداب و اعمال فرهنگی اشاره دارد که منزلۀ یک امر مشترک وحدت‌بخش میان مناطق مختلف فارسی‌خو وجود داشت و اساساً از طریق «ادب» بود که افراد در جهان پارسی احساس تعلق پیدا می کردند.

تعلق داشتن به جهان فارسی‌خو مستلزم برخورداری از شیوۀ خاصی از ادراک بود؛ ادراکی که فرد با آن به دنیا نمی‌آمد، بلکه باید آن را کسب می‌کرد. ازاین‌رو، فارسی‌خویی به معنای تعلق به یک جغرافیای مشخص نبود. فارسی‌خو بودن به معنای قرار گرفتن در شبکه‌ای از روابط با مردمانی بود که اکنون در گروه‌های متفاوتی دسته‌بندی می‌شوند. امروزه فهم این روابط کهن ممکن نیست، مگر با تاریخی کردن دریافت‌هایمان از مفاهیمی همچون «مکان»، «خاستگاه» و «خود». بااین‌حال، در مسیر این تاریخی کردن، زبان تحلیلی مدرن ما همچون مانعی در برابرمان قرار دارد؛ مانعی که مانا کیا در خودهای فارسی‌خو تلاش کرده بر آن غلبه کند.

مشروح یادداشت را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xCm
@ibna_official

۱۱:۲۵

مدیر بخش ناشران الکترونیک به ایبنا خبر داد؛
حضور ۱۲ پلتفرم و ناشر کتاب صوتی در نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴

۱۲ ناشر الکترونیک شامل پلتفرم‌های حوزه کتاب و کتاب صوتی در بخش ناشران الکترونیک سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور دارند.

نیمی از حاضران، شرکت‌های پلتفرم‌های کتاب الکترونیک و نیمی دیگر ناشران کتاب صوتی هستند که قرار است در شبستان اصلی مصلی جانمایی شوند.

بیش از ۱۰۰ شرکت در لایه پلتفرم، چندرسانه‌ای یا کتاب صوتی در حوزه نشر الکترونیک فعالیت دارند، اگرچه این ناشران سال‌های متمادی در نمایشگاه حضور نداشتند اما طی این سال‌ها اکوسیستم اقتصادی و تجاری آن‌ها شکل گرفته و زنجیره تولید و فروش آن‌ها به خوبی شکل گرفته است و نمایشگاه ظرفیتی فراهم کرده است تا آن‌ها را به نمایش بگذارند.

این گفت وگو را اینجا بخوانید:
ibna.ir/x6xHX
@ibna_official

۱۲:۳۵

۲۹ فروردین

«مفهوم علوم انسانی در اندیشه دیلتای» در گفت‌وگو با فخری ملکی؛
علیه پوزیتویسم

علوم انسانی با همه اهمیتش، از فلسفه برآمده و خاستگاهش اندیشه فلسفی بوده است. بنابراین اگر قرار است تأملی در امکان علوم انسانی شود به فلسفه و مباحث فلسفی مرتبط است.
فخری ملکی:

برای اینکه طرحی نو در علوم انسانی بر مبنای اندیشه اسلامی در اندازیم، ابتدا لازم است از ماهیت علوم انسانی آگاه شویم، و بعد مورد نقد و ارزیابی قرار دهیم. بدون درک نقادانه، انتظار هیچ تحولی در علوم انسانی و اجتماعی نمی‌توان داشت و چون اندیشه ویلهلم دیلتای در تاریخ تفکر، به ویژه در حوزه علوم انسانی، نقطه عطف به حساب می‌آید، فهم اندیشه‌اش ضرورت پیدا کرده است.

وقتی بحث تأمل در علوم انسانی و امکان آن مطرح می‌شود بی‌تردید پای فلسفه و اندیشه فلسفی به میان می‌آید. تأمل درباره امکان هر چیز فلسفه را پیش می‌کشد و به آن مربوط می‌شود. علوم انسانی با همه اهمیتش، از فلسفه برآمده و خاستگاهش اندیشه فلسفی بوده است. بنابراین اگر قرار است تأملی در امکان علوم انسانی شود به فلسفه و مباحث فلسفی مرتبط است.

مشروح گفت وگو را اینجا بخوانید:

ibna.ir/x6xHr
@ibna_official

۵:۳۷

در گفت‌وگو با ایبنا مطرح شد؛
روایت کلیشه‌ای از جنگ، مخاطب امروز را فراری می‌دهد

سیدحسین یادگارنژاد نویسنده و پژوهشگر کهگیلویه و بویراحمدی با تأکید بر ضرورت بازنگری در شیوه روایت جنگ گفت: اگر همچنان دفاع مقدس را تنها از زاویه قهرمانی‌های نظامی ببینیم و به دردها، ترس‌ها و نقش زنان نپردازیم، نه‌تنها نسل جدید ارتباطی با این مفاهیم برقرار نمی‌کند، بلکه تصویر نادرستی از آن دوران در ذهن جامعه شکل می‌گیرد.

ادبیات پایداری همواره تلاشی برای ثبت خاطرات، واقعیت‌ها و ناگفته‌های دفاع مقدس بوده است، اما همه ابعاد این رویداد تاریخی به درستی بازتاب نیافته‌اند. بسیاری از آثار منتشر شده، بر تاکتیک‌های نظامی و قهرمانی‌های رزمندگان تمرکز دارند، در حالی که ابعاد اجتماعی، فرهنگی و انسانی جنگ، آن هم در میان خانواده‌ها و معظلات و دردها و خوشی‌های آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

متأسفانه وضعیت بازار کتاب چندان خوب نیست و نفس مطالعه و تحقیق و علم‌آموزی در جامعه ما به شماره افتاده و این پیام بدی برای آینده ماست. جامعه ایرانی نسبت به گذشته کمتر کتاب می‌خواند و بیشتر به سمت محتوای دیجیتال رفته است که آن هم در اکثر مواقع بی‌محتواست. علاوه بر این، حمایت‌های مالی از نویسندگان این حوزه ضعیف است و بیشتر فعالیت‌های انجام‌شده در این زمینه به عنوان یک گزارش کاری مطرح می‌شوند، نه یک پروژه فرهنگی جدی. برای بهبود این وضعیت، لازم است که حمایت‌های بهتری از نویسندگان صورت بگیرد و روش‌های نوینی برای انتشار و معرفی این کتاب‌ها در نظر گرفته شود.

مشروح گقت وگو را اینجا بخوانید:

ibna.ir/x6xCL
@ibna_official

۵:۵۶

به بهانه روز ارتش جمهوری اسلامی ایران؛
بازتاب حضور ارتش در کتاب ها/نگاهی به منابع و خاطرات نظامی

ارتش جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ارکان دفاعی کشور، نقش تعیین‌کننده‌ای در حفظ امنیت، تمامیت ارضی و استقلال ملی ایفا کرده است. این نهاد نظامی، با برخورداری از نیروهای زبده در شاخه‌های زمینی، هوایی و دریایی، همواره در برابر تهدیدات داخلی و خارجی ایستادگی کرده است.

ارتش جمهوری اسلامی ایران در کنار سپاه پاسداران، با اجرای عملیات‌های دفاعی و سپس تهاجمی، نقش مهمی در حفظ تمامیت ارضی کشور ایفا کرد. از جمله مهم‌ترین عملیات‌هایی که با مشارکت ارتش انجام شد می‌توان به عملیات‌های ثامن‌الائمه، طریق‌القدس، فتح‌المبین و بیت‌المقدس اشاره کرد که هرکدام نقطه عطفی در روند جنگ بودند. حضور یگان‌های زرهی، پیاده، هوایی و نیروی دریایی ارتش در طول جنگ، موجب شد تا تعادل نظامی به نفع ایران تغییر پیدا کند. پدافند هوایی ارتش نیز با از بین بردن بسیاری از هواپیماهای دشمن، نقش کلیدی در تأمین امنیت آسمان کشور ایفا کرد.

بر اساس اطلاعاتی که در سایت «خانه کتاب و ادبیات ایران» ثبت شده، منابع متعددی درباره نقش ارتش و عملیات‌های آن منتشر شده است. بخش عمده‌ای از این منابع شامل خاطرات فرماندهان و نیروهای ارتش است که روایت‌هایی دست‌اول از میدان جنگ ارائه می‌دهند، در حالی که سهم کمتری به تحلیل و شرح دقیق عملیات‌ها اختصاص یافته است.

منابع درادامه این گزارش ذکر شده را اینجا بخوانید:

ibna.ir/x6xJS
@ibna_official

۶:۳۱

ایبنا گزارش می‌دهد؛
بازار ملزومات چاپ در شوک ارزی؛ سردرگمی در قیمت‌گذاری

نگاهی به بازار ملزومات تولید کتاب نشان می‌دهد که به دلیل نوسانات ارزی، قیمت کالاهای مختلف ثبات ندارد و فروش بنگاه‌ها نیز محدود است.

رشد قیمت کاغذ، مرکب و زینک که بخش عمده آن‌ها وارداتی هستند، از نخستین تبعات این موضوع بود. این موضوع درحالی رخ داد که بخش زیادی از ناشران، فروردین‌ماه جدیدترین عناوین خود را برای حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران منتشر می‌کنند و این افزایش قیمت‌ها تاثیر مستقیم بر قیمت پشت جلد کتاب‌ها دارد.

حمید نیکدل، رئیس اتحادیه فروشندگان کاغذ و مقوا :مساله اصلی این است که بازار اکنون گیج و مبهم است، بخش عمده این موضوع به نوسانات حوزه ارز برمی‌گردد و بخش دیگر آن به نامشخص بودن قیمت‌ها. بازار در انتظار ثبات است و با توجه به اینکه تخصیص ارز طی ماه‌های اخیر مشکلات جدی داشت، قیمت‌گذاری‌ها چندان معیار مشخصی ندارند و بخش زیادی از قیمت‌گذاری‌ها به مسائل سیاسی و اقتصاد ارزی گره خورده است.

مشروح گزارش:
ibna.ir/x6xHy
@ibna_official

۶:۵۵

گفت‌وگو با «محمّدرضا مروارید» دربارۀ کتاب «نخستین‌بهار»
دیپلماسیِ نبوی از نگاه مدیر پیشین شبکۀ الجزیره

خنفر در خوانش راهبردی – سیاسی خود از سیرۀ نبوی همواره بر نقش جوانان تأکید دارد و آنان را نیروی پیشران اسلام می‌داند

محمدرضا مروارید: کتاب «نخستین‌بهار» در عین حال که به حیات پیامبر اکرم(ص) می‌پردازد، اما هرگز به معنای اصطلاحی، کتاب سیره نیست، بلکه خوانشی است نو از وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی عصر بعثت و زمینه‌های ظهور پیامبر و نویسنده در آن راهبرد حضرت محمد(ص) برای اجرای برنامۀ خود را تحلیل می‌کند.

نویسنده در مقدمه‌ای که برای ترجمۀ فارسی نوشته، گفته است که از کودکی ذهنش درگیر این پرسش پرتکرار بوده که چرا این امت در مواجهه با پروژۀ صهیونیسم ناکام است، و چرا کشورها توانایی برپایی منظومه‌هایی ژئوپولیتیک برای فراهم کردن امنیت و آرامش ملت‌های مسلمان را ندارند؟ برای همین، سراغ سیرۀ پیامبر رفته تا با مطالعه و تحلیل کنش صاحب این رسالت در مواجهه با حوادث، درصدد یافتن راهی برای رهایی از اوضاع نگران‌کنندۀ مسلمانان در جهان امروز باشد. آیا همین ویژگی کافی نیست که این کتاب برای ترجمه انتخاب شود؟

پرهیز نویسنده از پرداختن به حَماسه‌سُرایی و نوشته‌های عاطفی و احساسی و تنها ارائۀ یک قرائت سیاسی و انسانی از پیام اسلام با همۀ ویژگی‌های آن، انسان امروز را به خواندن کتابش تشویق می‌کند و او را وامی‌دارد تا در میان انبوه کتاب‌های نو و کهنه دربارۀ زندگی پیامبر، در پی خواندن این کتاب باشد و راه امروز و فردای خود را از مطالعۀ تاریخ گذشتۀ خود بیابد.

مشروح گفت وگو:

ibna.ir/x6xHL
@ibna_official

۷:۲۹

مروری بر «کشتی فیلسوفان؛ جنگ شخصی لنین و تبعید دانشمندان»؛
تبعید فلسفه

آسمان خاکستری یأس‌آور، دریای خاکستری ... حتی مرغ‌های دریایی هم خاکستری هستند. اندوه، اندوه دوری از خانه، درماندگی. اما این روسیه است، سرزمین پدران و اجدادمان. دلم می‌لرزد. واقعاً برای همیشه می‌رویم؟ به خاطر بقیه، نقابی از امید و شادی به چهره دارم، و بالاتر از همه، شاید به خاطر خودم. آنچه لنینیسم از جان و دل روسیه کند، همان‌هایی بودند که سوار بر کشتی، کشور را ترک کردند.

ظهر ۲۸ سپتامبر ۱۹۲۲، گروه کوچکی از مردان، زنان و کودکان در حال حمل اسباب و اثاثی که اجازه داشتند با خود ببرند، کم‌کم در بارانداز نزدیک ساحل واسیلیوسکی اوسترف، در شمال غرب پتروگراد جمع شدند. تمام بعدازظهر و اوایل غروب که جمعیت صف بسته بود و انتظار می‌کشید، گ.پ.او (اداره سیاسی کشور)، پلیس مخفی و سازمان اطلاعاتی لنین، به اخراج تقریباً ۲۵ خانواده روس مشغول بودند. به درازا کشیدن تشریفات کار پلیس، دست آخر تقریباً یک روز به برنامه سفر چهل و هشت ساعته تبعیدی‌ها در کشتی آلمانی شهردار هاکن افزود...

این کتاب با تجسم دنیایی شروع می‌شود که تبعیدیان پشت سر گذاشتند و به بررسی جزئیات شگردهای سیاسی‌ای می‌پردازد که این تبعیدها را به لحاظ قانونی ممکن کرد. کتاب با مرور زندگی جدیدی که تبعیدیان در آن دوران سخت برای خود ساختند ادامه پیدا می‌کند، زندگی در اروپایی که به دشواری از یک جنگ برخاسته بود تا با جنگ دیگری دست به گریبان شود. بخش آخر به بررسی مفهوم تبعیدها در شرایط تاریخی روسیه و تاریخ اندیشه می‌پردازد.

مشروح یادداشت :
ibna.ir/x6xJ2
@ibna_official

۷:۵۳

از سوی انتشارات ارتش جمهوری اسلامی ایران؛
«دائره المعارف دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی» در هشت جلد منتشر خواهد شد

«دائره المعارف دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی»در هشت جلد و از سوی سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران به همت پژوهشگران حوزه دفاع مقدس منتشر خواهد شد.

پیشینه و زمینه شکل‌گیری مجموعه دائره‌المعارف دفاع مقدس آجا، به مهرماه سال ۱۳۹۹ بازمی‌گردد که هیئت رئیسه ارتش دستور تهیه و تدوین دایره المعارف دفاع مقدس به‌منظور آشنایی نسل جوان با رشادت‌ها، ازخودگذشتگی‌ها و ایثارگری‌های سربازان، درجه‌داران و فرماندهان را صادر کردند. از آغاز تلاش برای تدوین دائره‌المعارف دفاع مقدس تا به امروز، قریب ۵ سال می‌گذرد و سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران، اسناد و اطلاعات این حوزه را ساماندهی، سپس با تمام توان و امکان کوشید تا دستمان از دامان بسیاری از نیروهای باتجربه که در تنور جنگ گداخته و پخته‌شده بودند، کوتاه نشده، به جمع‌آوری و مستندسازی اطلاعات همت گمارد و از ظرفیت‌های موجود علمی، تجارب مراکز دائره‌المعارفی و صاحب‌نظران اندیشمند بهره جسته و این مجموعه را تدوین کرده است.

مشروح خبر:
ibna.ir/x6xDm
@ibna_official

۸:۲۳